«از فردا اضافه اجارهبها نسبت به سال قبل نباید در تهران بیشتر از ۲۵ درصد، در کلانشهرها بیشتر از ۲۰ درصد و در بقیه شهرها بیشتر از ۱۵ درصد باشد.» این «نباید» را حسن روحانی، رئیسجمهور، صبح یکشنبه هشتم تیرماه در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا، مطرح و آن را تصمیم «ستاد کرونا» اعلام کرد. او حرفهای خوب زیادی هم در این جلسه مطرح کرد که اگر دولت بدان همت کند و دیگر قوا هم در کنارش باشند، میتواند التیامبخش زخمهای متعددی باشد که بر جان مردمان مینشیند. در میان سخنانش، اما همین جمله پیشگفته جای، اما و اگر دارد. نه اینکه درست نگفته باشد، نه اینکه مردم بخواهند کوچک شدن سفره خود را با کوچکتر کردن سفره مستأجران جبران کنند، نه، شکر خدا مردم تا جایی که بشود و بتوانند دست هم را میگیرند، چنانکه پیش از این گرفتند و اجارهها را بخشیدند در ماههای اول دامنگستر شدن کرونا، اما اینکه دولت بخواهد ورودی چنین داشته باشد، فکر نمیکنم به تنظیم بازار کمک کند. مردم میگویند هروقت دولت توانست تورم را کنترل کند، ما هم در معاملاتمان به ثبات خواهیم رسید. وقتی همهچیز با شتابی چنین افزایش قیمت میدهد و دولت که خود صاحب اصلی ارز است برای کنترل آن اقدامی نمیکند، چطور میخواهد برای خانه و ملک مردم تصمیمگیری کند؟ بله، دولت کنترل کند بازاری را که در دست دارد و شیب افزایشها را تا چنین تند نشود، بعد از مردم توقع همراهی داشته باشد. نمیشود که بار را فقط به گرده مردم گذاشت. پس کجایند مدیران و برنامهریزان و توانمندان و مدعیان که مقداری تسهیل کنند این شرایط سخت را؟ مطمئن باشید راه چاره با مردم از منع و بست و بند سخن گفتن نیست، بلکه درک درست شرایط مستأجر و البته موجری است که یا خود جایی دیگر اجارهنشین است یا چند جای دیگر گرفتار است و باید زخم زندگی خود و شهریه فرزندان و مصائب زندگی را از راههایی چنین مرهم نهد. دولت باید شرایط را دقیق ببیند و درست تحلیل کند تا به تصمیمی راهگشا برسد. شاید رگههایی از این نگاه را بتوان در دیگر بخشهای سخنان روحانی در همین جلسه دید که میگوید: «نکته دیگر در زمینه مسکن و اجارههاست که افزایش آن در این شرایط برای مردم طاقتفرسا شده است؛ بنابراین ما امروز گفتیم که وزارت مسکن و وزارت کشور طرحهایی را برای مسئله مسکن بیاورند و تصویب کنیم که زمین ارزان و مصالح با تسهیلات در اختیار سازنده قرار گیرد. همچنین تشریفات شهرداری به حداقل برسد و حتی اگر امکان دارد، غیرحضوری شود تا در این زمینه تسریع انجام شود. قرار شد که همه اینها تهیه و در جلسات بعد بررسی و تصویب شود.» البته معضل اجارهخانه و مشکل مسکن به امروز و دیروز مربوط نیست، دولتها باید همیشه با اولویت به آن نگاه کنند و جناب رئیسجمهور باید از خیلی وقت پیش این گفتهها را به عملیات اجرایی میرساندند تا امروز که کرونا دردافزا شده است، دستکم در بحث مسکن دچار التهابی چنین نباشیم. بگذریم، اما یادمان باشد که با مردم به رسم منع و به کلام ممنوعیت نباید سخن گفت. این جواب نمیگیرد، بلکه باید به زبان دعوت سخن گفت و از رفعت مواسات و همدلی گفت که میتواند بنبستها را بشکند.