اتصال کمربند سبز جنوبی به فضا‌های سبز شهری در دستورکار شهرداری مشهد + فیلم

مهدی یعقوبی در گفت‌و‌گو با خبرنگار شهرآرانیوز، با تشریح اقدامات و برنامه‌های شهرداری مشهد در حوزه کمربند سبز پیرامونی، از اهمیت این پروژه برای آینده زیست‌محیطی و توسعه پایدار شهر مشهد سخن گفت.

یعقوبی اظهار کرد: کمربند‌های سبز که در اطراف شهر‌ها ایجاد می‌شوند، چندین کارکرد اساسی دارند؛ از تزریق هوای پاک به داخل شهر گرفته تا جلوگیری از توسعه بی‌رویه و کنترل رشد نامتوازن شهری. این پروژه‌ها در قالب مطالعات شهرسازی طراحی می‌شوند و هدف آن‌ها تحقق توسعه پایدار در کنار حفظ محیط‌زیست است.

وی افزود: بر اساس مطالعات انجام‌شده، بالغ بر ۱۹ هزار هکتار اراضی برای کمربند سبز مشهد پیش‌بینی شده است. تاکنون حدود ۳۹۰۰ هکتار از این اراضی درخت‌کاری شده‌اند. البته محدودیت منابع آبی، روند توسعه را کند کرده است، اما در صورت رفع این محدودیت‌ها، می‌توان پروژه را با سرعت و گستردگی بیشتری پیش برد.

یعقوبی با تأکید بر تمرکز فعلی شهرداری بر حفاظت از اراضی کمربند سبز، خاطرنشان کرد: در شرایط موجود، اولویت اصلی ما حفظ اراضی موجود است. البته در مناطقی که منابع آبی در اختیار داشتیم، درخت‌کاری‌ها انجام شده است. رویکرد ما در سال‌های اخیر به سمت کاشت گونه‌های بومی و مثمر تغییر یافته است. این تغییر علاوه بر تقویت تنوع زیستی و حیات وحش، امکان استفاده مستقیم مردم از محصولات برخی درختان نظیر عناب، سنجد و بادام را نیز فراهم کرده است.

معاون محیط‌زیست و خدمات شهری شهرداری مشهد با اشاره به همکاری با دانشگاه فردوسی مشهد و متخصصان این حوزه گفت: با انجام مطالعات جامع و استفاده از دانش اساتید دانشگاه، گونه‌های بومی منطقه شناسایی شده‌اند. در بخشی از اراضی کمربند سبز، محل‌هایی را برای تکثیر طبیعی این گونه‌ها اختصاص داده‌ایم. این اقدام موجب می‌شود درختان در شرایط طبیعی خود رشد کنند، نیاز آبی به حداقل برسد و پوشش گیاهی بومی بتواند به تثبیت خاک و کاهش گردوغبار کمک کند.

در ادامه حتما بخوانید مدیر پروژه ساماندهی کارگران ساختمانی شهرداری مشهد: در سال ۱۴۰۳، تعداد ۱۲۳ هزار و ۸۲۵ نفر کارگر از ایست‌کار‌های سطح شهر اعزام شدند

وی درباره اهمیت کمربند جنوبی شهر مشهد توضیح داد: با توجه به جهت وزش باد غالب از جنوب به شمال، احداث کمربند سبز در ضلع جنوبی شهر اهمیت ویژه‌ای دارد. هدف این است که باد‌هایی که از جنوب وارد شهر می‌شوند، پس از عبور از کمربند سبز، هوای تصفیه‌شده و پاک را به داخل مشهد بیاورند. در همین راستا، اتصال این کمربند به سایر فضا‌های سبز شهری از طریق ایجاد کریدور‌های سبز در دستورکار قرار گرفته است.

یعقوبی ادامه داد: این کریدور‌ها شامل دره‌ها و مسیر‌هایی است که کمربند سبز را به پارک‌ها و فضا‌های سبز داخل شهر متصل می‌کند. به‌عنوان مثال، اتصال به پارک ملت، پادگان، روستای سنگی و سایر نقاط سبز شهر در نظر گرفته شده است. این طرح نه‌تنها به بهبود کیفیت هوا کمک می‌کند، بلکه فضایی مناسب برای دسترسی شهروندان به طبیعت و ارتفاعات اطراف مشهد فراهم می‌آورد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع محدودیت دسترسی خودرو‌ها به کمربند سبز اشاره کرد و گفت: با هدف حفاظت از این فضاها، ورود خودرو‌های شخصی به کمربند سبز محدود شده است. به‌دنبال راهکار‌هایی هستیم که امکان دسترسی پاک به این مناطق فراهم شود؛ به‌عنوان مثال، استفاده از تله‌کابین یا سایر وسایل حمل‌ونقل سبز برای کوه‌نوردان و علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی در نظر گرفته شده است.

یعقوبی در پاسخ به پرسشی درباره چگونگی ایجاد توازن بین توسعه شهری و حفظ محیط‌زیست، اظهار داشت: اگر به‌دنبال توسعه پایدار هستیم، توسعه فضا‌های سبز باید در اولویت قرار گیرد. در برخی مناطق متراکم شهری، متأسفانه در گذشته غفلت‌هایی صورت گرفته و اکنون دچار کمبود فضای سبز هستیم. بنابراین، شناسایی و احیای لکه‌های کوچک فضای سبز در داخل بافت‌های شهری، جزو برنامه‌های اولویت‌دار ماست.

وی ادامه داد: با توجه به محدودیت منابع آبی، توسعه زیرساخت‌های تأمین آب از طریق پساب تصفیه‌شده در دستورکار قرار گرفته است. استفاده از پساب، نه‌تنها موجب صرفه‌جویی در منابع آب شیرین می‌شود، بلکه به بازگرداندن آب به چرخه طبیعی کمک کرده و از افت سطح آب‌های زیرزمینی و فرونشست زمین جلوگیری می‌کند.

یعقوبی همچنین تصریح کرد: فضای سبز فقط برای زیباسازی شهر نیست؛ بلکه نقش کلیدی در تلطیف هوا، کاهش دمای محیط، جذب آلاینده‌ها، افزایش رطوبت نسبی و بهبود زیست‌پذیری شهر ایفا می‌کند. بر اساس مطالعات، دمای هوا در مناطقی که فضای سبز کافی دارند، در تابستان چند درجه خنک‌تر از مناطق بدون فضای سبز است. این موضوع علاوه بر بهبود کیفیت زندگی شهروندان، در کاهش مصرف انرژی نیز مؤثر است.

معاون محیط‌زیست و خدمات شهری شهرداری مشهد در پایان خاطرنشان کرد: هدف ما ایجاد شهری زیست‌پذیر برای شهروندان و زائران است. مشهد شهری است که با پذیرش جمعیت فراوان و گردشگران بسیار مواجه است. اگر توسعه فضای سبز به‌صورت اصولی و پایدار اتفاق نیفتد، این شهر در آینده با چالش‌های جدی زیست‌محیطی مواجه خواهد شد.