سفر از هند به عراق | مروری بر کتاب‌های تازه منتشر شده (۲۱ تیر ۱۴۰۴)
«خاما» کتابی‌ست که روی زندگی‌های خاموش شده دست گذاشته و قرار است قصه آدم‌هایی را بگوید که زمانی بوده‌اند و حالادیگر نیستند؛ نیستند، اما تمام نشده‌اند.
محبی | شهرآرانیوز؛ در تازه‌های نشر این هفته، در بیست ویکمین روز از تیرماه و شانزدهمین روز از ماه محرم، سه اثر به واقعه کربلا و عاشورا اختصاص دارند؛ البته هرکدام از منظری ویژه: یکی با مرور روز‌های خروج حسین بن علی (ع) از مدینه تا وقوع حادثه عاشورا، یکی تحلیل ادبی با استناد به آموزه‌های نقد ادبی، و دیگری در قالب سفرنامه. علاوه بر این ها، برای دوستداران داستان کوتاه و نمایشنامه نیز پیشنهاد‌هایی داریم.
نمایشی از تاریخ معاصر ایران
اثر تازه حسین پاکدل، بازیگر و مجری سینما و تلویزیون و تئاتر، سه گانه‌ای است نمایشی. «یک صبح ناگهان»، «حضرت والا» و «کابوس حضرت اشرف»، نام سه نمایشنامه‌ای است که در قالب یک اثر واحد منتشر شده‌اند؛ سه اثری که با زبانی گاه طنزآلود از تاریخ معاصر ایران می‌گویند و ابعاد اجتماعی آن، چهره‌های سیاسی زمانه و -به طور کلی- از قدرت و تاریخ و سیاست.
از این سه نمایشنامه، پاکدل پیش‌تر «حضرت والا» و «کابوس حضرت اشرف» را کارگردانی کرده و به روی صحنه برده است. او، هم زمان با به صحنه بردن نمایش «حضرت والا»، در نشست نقدوبررسی آن گفته بود: «برای نوشتن نمایشنامه 'حضرت والا' بیش از پنجاه کتاب را مطالعه کردم. درباره تاریخ پهلوی اول، مطالب بیشتری منتشر شده و درباره پهلوی دوم آثار کمتری موجود است.» بنابراین، احتمالا، تأثیر این مطالعات را در دو نمایشنامه دیگر نیز می‌توان دید.
«یک صبح ناگهان. حضرت والا. کابوس حضرت اشرف». نوشته حسین پاکدل. نشر نیماژ، ۲۸۶صفحه، ۳۸۰هزار تومان.
شرح روز‌های خروج امام حسین (ع)
احمد بن یحیی بَلاذُری از تاریخ نگاران و جغرافی دانان عرب در سده‌های دوم و سوم هجری قمری است که در بغداد زندگی می‌کرده. (البته خیلی‌ها معتقدند او ایرانی است.) کتاب «برآمدن حسین (ع) از مدینه، و رخداد عاشورا»، ترجمه بخش کوتاهی است از کتاب مفصل «انساب الاشراف» بلاذری؛ کتابی در چندهزار صفحه که با پایان عمر نویسنده، ناتمام مانده است. این اثر، که روایت روز‌های خروج حسین بن علی (ع) از مدینه و وقوع رخداد عاشورا در سال ۶۱ هجری قمری است، دومین اثر انتشارات «سنگلج» است از مجموعه «میراث شیعه».
در پشت جلد کتاب، درباب اهمیت این اثر چنین آمده است: «از شواهد اهمیت [اثر بلاذری]، همین بس که نخستین پژوهش‌ها درباره این کتاب در سده نوزدهم، نه در اقالیم مسلمان و عرب زبان، بلکه در آلمان آغاز شد. در نیمه دوم قرن بیستم نیز مؤسسه آلمانی 'فرانتس اشتاینر' در اشتوتگارت در روندی کُندپیما تدریجا مجلدات آن را منتشر کرده است.»
«برآمدن حسین (ع) از مدینه و رخداد عاشورا». نوشته احمد بن یحیی بن جابر بلاذری، ترجمه سیدحسین رضوی برقعی، نشر سنگلج، ۱۱۰صفحه، ۱۵۰هزار تومان.
شکل وشمایل محرم در هند
«گاندی و شرکا» اثری است از نویسنده جوان، معصومه صفایی راد، که مانند برخی دیگر از آثار او در ژانر «سفرنامه» قرار می‌گیرد. صفایی راد، پیش از این، روایت سفر‌های خود به باکو، استانبول و عراق را مکتوب و منتشر کرده است که هرکدام -به شکلی ویژه- بازتاب تجربه‌های اوست از برگزاری آیین‌های اختصاصی در محرم.
نویسنده، این مرتبه، از حال وهوای هند می‌گوید. «گاندی و شرکا» قرار است -به نوعی- ادامه همان روایت‌ها باشد؛ یعنی به تصویرکشیدن محرم و مراسم مذهبی این ایام در شهر‌های بمبئی و حیدرآباد که بیشترین جمعیت شیعه هند را دربرمی گیرند.
صفایی راد، مدتی پیش، در گفت وگویی با خبرگزاری «مهر»، درباره این سفر خود گفته بود: «تکثر فرهنگی هند به قدری زیاد است که ارائه تصویر کلی از این کشور تقریبا غیرممکن به نظر می‌رسد. در این سفر، توانسته‌ام مشاهدات عمیقی داشته باشم، و یکی از نکات جالب توجه برایم، نحوه زندگی مسالمت آمیز هندی‌ها باوجود تمام تفاوت هایشان بود.»
«گاندی و شرکا»، نوشته معصومه صفایی راد، نشر سوره مهر، ۲۶۴صفحه، ۲۹۵هزار تومان.
قصه آدم‌هایی که هرگز از کنار ما نمی‌روند
نویسنده «خاما» و مدیر انتشارات «آموت»، چند روز پیش، در صفحه اینستاگرامی خود، ضمن بیان خبر انتشار اثر تازه اش، یعنی «خاموشان»، از این گفته بود که فرایند خلق آن دو سال طول کشیده است. نوشته بود که خیلی‌ها گفته‌اند: «نکن! وقتش نیست. کسی دغدغه کتاب و داستان ندارد»، ولی او در پاسخ گفته است که ««خاموشان» باید این روز‌ها منتشر شود تا معنا پیدا کند؛ چه خوانده شود و چه گم شود در تاریکی».
کتابی که روی زندگی‌های خاموش شده دست گذاشته و قرار است قصه آدم‌هایی را بگوید که زمانی بوده‌اند و حالادیگر نیستند؛ نیستند، اما تمام نشده‌اند و شاید همچنان بتوان در سایه ها، در زمزمه‌های باد، و در چشمان بسته خواب زدگان آن‌ها را پیدا کرد. مرگ در این قصه‌ها پایان نیست. «خاموشان» ۳۲داستان کوتاه به مخاطب عرضه کرده است. «بیوه کشی» و «زاهو» از آثار معروف علیخانی هستند که پرفروش بوده‌اند؛ حال، باید دید که اثر تازه او هم با استقبال روبه رو خواهد شد یا نه.
«خاموشان»، نوشته یوسف علیخانی، نشر آموت، ۴۰۰صفحه، ۴۵۵هزار تومان.
بازخوانی عاشورا با تکیه بر نقد ادبی
امیر خداوردی تحصیلات حوزوی دارد و دین پژوه است، با این حال در آثار خود بر رمان، داستان و روایت تمرکز دارد و جنبه‌های مختلف آن ها، و البته پیوند‌هایی که این‌ها با متون دینی و مذهبی دارند. «صید مرغ سنگ خوار»، اثر تازه او، نیز از این قاعده مستثنا نیست.
نویسنده، در این اثر، سعی کرده است واقعه‌ای عظیم با درون مایه‌ای مذهبی و دینی، چون عاشورا و آنچه را در کربلا رخ داده است، از نو روایت کند؛ درواقع از منظر خودش؛ یک روایت تحلیلی و ادبی درست مثل یک داستان خیالی. نویسنده به این منظور بر نقد ادبی و ابزار‌های آن تکیه کرده و در تلاش بوده است تا با به کارگیری علم نقد ادبی و فنون آن به این سؤال‌های بنیادین پاسخ بدهد که: «چرا و چطور انسان مؤمن در جهانی که در دست خداست، به عاقبتی دردناک گرفتار می‌شود؟»
«صید مرغ سنگ خوار». نوشته امیر خداوردی. نشر برج، ۲۱۶صفحه، ۲۵۵هزار تومان.
تاریخ شفاهی صنعت نشر ایران
«ناشر شدن»، تاریخ شفاهی صنعت نشر ایران است. صادق وفایی، خبرنگاری که سال هاست مشغول نوشتن در حوزه کتاب و ادبیات است، در اثر تازه خود، مجموعه گفت وگوهایش با فعالان صنعت نشر ایران را، منتشر کرده و ذیل این گفت‌و‌گو‌ها به چالش‌ها و فرصت‌هایی پرداخته است که با حضور در وادی چاپ ونشر پیش می‌آید.
آنچه بیش از هرچیز در این اثر نمود دارد، تمرکز نویسنده بر الگو‌های مدیریت خانوادگی، خانواده‌های فعال در این حرفه، و چگونگی پیشبرد و پیشرفت آن است؛ اینکه رمزوراز استمرار و ماندگاری یک نشر خصوصی -آن هم در روزگاری که برقرارماندن، سخت‌تر از رهاکردن است- چیست. این کتاب هفده گفت‌و‌گو با مدیران پیشکسوت ناشرانی، چون «افق»، «نگاه»، «پارسه»، «امیرکبیر»، «ثالث» و «چشمه» را شامل می‌شود. «ناشر شدن»، در درجه اول، قطعا باب میل پژوهشگران این حوزه است و علاقه‌مندان آن.
«ناشر شدن»، نوشته صادق وفایی، نشر نگاه، ۳۳۸صفحه، ۴۲۵هزار تومان.
مقالاتی درباب تفکر ایرانشهری
ابوالعباس محمد ایرانشهری را زاده و درگذشته نیشابور می‌دانند؛ متفکری از سده سوم که به ایران و فرهنگ، تمدن و داشته‌های آن نگاه منحصربه فردی داشت و بر این باور بود که ایران -همانند هر تمدن و فرهنگ دیگری- باید دین و فلسفه خاص خود را داشته باشد. او کسی بود که باور داشت حضرت محمد (ص) پیامبری است الهی و قرآن نیز کتابی است آسمانی، اما دین او و کتاب قرآن را مختص اعراب می‌دانست. کتاب «در نگاه ایرانشهری»، درواقع، مجموعه‌ای است از مقالات و نقد‌های نصرا... پورجوادی، پژوهشگر ادبیات و عرفان اسلامی، که با الهام از همین تفکـــــرات نوشته شده‌اند.
«در نگاه ایرانشهری». نوشته نصرا... پورجوادی. نشر اگر، ۲۶۹صفحه، ۳۴۰هزار تومان.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
