حمایت کمیسیون آموزش مجلس از دانشمندان هسته‌ای | پیشرفت‌های دفاعی و علمی ایران معادلات منطقه را تغییر داده است مقام‌های عراقی: گذرگاه جدید میان عراق و ایران به‌زودی افتتاح می‌شود نوجوانان پسر از ۱۶ سالگی می‌توانند گواهینامه موتور بگیرند + ویدئو اجرای معاهده مشارکت جامع راهبردی بین ایران و روسیه آغاز شد متکی: مکانیسم ماشه، غیرقانونی، خصمانه و غیرحقوقی است ۳ شهید و زخمی در حمله پهپادی ارتش صهیونیستی به جنوب لبنان + فیلم پزشکیان: صرفه‌جویی ۱۰ درصدی هزینه‌ها معادل ۱۸ میلیارد دلار است دبیر شورای عالی امنیت ملی: حزب‌الله یک جریان ریشه‌دار است | غرب نمی‌خواهد مذاکره واقعی کند وزارت امور خارجه حمله نظامیان رژیم صهیونیستی به کاروان دریایی الصمود را محکوم کرد نگاهی به سالگرد انتخاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به ریاست‌جمهوری ایران گفت‌وگوی تلفنی وزرای خارجه ایران و پاکستان درباره صلح منطقه‌ای ناآرامی‌ها در کشمیر پاکستان | دولت پاکستان به اغتشاشگران هشدار داد سپاه پاسداران: عملیات وعده صادق ۲ حامل پیام پایان دوران تهدید بی‌هزینه بود پزشکیان دقایقی قبل وارد بندرعباس شد (۱۰ مهر ۱۴۰۴) واکنش حماس به حمله اسرائیل به ناوگان «صمود» کلمبیا توافق تجارت آزاد را با اسرائیل فسخ کرد سفیر ایران در سازمان ملل: شورای امنیت در برابر بحران غزه فلج مانده است واکنش جهاد اسلامی فلسطین به حمله اسرائیل به ناوگان «صمود» عضو پارلمان اروپا: توقیف شناور‌های «صمود» توسط اسرائیل مجرمانه است گفت‌وگوی تلفنی امیر قطر و ترامپ درباره طرح صلح غزه گروه هفت خواستار ادامه دیپلماسی درباره پرونده هسته‌ای ایران شد قالیباف: با استفاده از کالابرگ باید قیمت چند کالای اصلی را ثابت نگه داریم بازداشت فعالان و خبرنگاران حاضر در کشتی‌های «ناوگان الصمود» رئیس شورای امنیت سازمان ملل: اعمال دوباره تحریم‌ها علیه ایران را به رسمیت نمی‌شناسیم مین‌گذاری رژیم اسرائیل در مسیر ناوگان «صمود» وزیر خارجه آمریکا دوباره علیه ایران گزافه گویی کرد ایهود باراک: جنایات اسرائیل در غزه سال‌ها در جهان بازتاب خواهد داشت
سرخط خبرها

نگاهی به سالگرد انتخاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به ریاست‌جمهوری ایران

  • کد خبر: ۳۶۲۶۹۶
  • ۱۰ مهر ۱۴۰۴ - ۰۹:۴۲
نگاهی به سالگرد انتخاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به ریاست‌جمهوری ایران
با ترور نیروهای انقلاب در هفتم تیر و هشتم شهریور ۱۳۶۰ و به‌شهادت‌رسیدن جمع زیادی از یاران انقلاب و گرفتارشدن کشور در نابسامانی‌ها و آشفتگی‌های مختلف، زمینه‌های برگزاری سومین انتخابات ریاست‌جمهوری با رقابت پنج کاندیدا به وجود آمد.

به گزارش شهرآرانیوز؛ امروز، دهم مهرماه، چهل‌وچهارمین سالروز انتخاب آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای به عنوان سومین رئیس‌جمهور ایران در سال ۱۳۶۰ است.

ترور محمدعلی رجایی و محمدجواد باهنر، رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر، در هشتم شهریور ۱۳۶۰ و معطل‌ماندن کشور، موجب فراهم‌شدن زمینه‌های برگزاری سومین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری شد.

دومین رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر ایران ۲۸ روز بعد از عهده‌دار شدن مسوولیت دولت در تاریخ هشتم شهریور ۱۳۶۰ به دست مسعود کشمیری دبیر وقت شورای امنیت ملی کشور و عضو نفوذی سازمان تروریستی منافقین ترور شدند. این اتفاق در حالی افتاد که ۷۰ روز قبل در هفتم تیر ۱۳۶۰، دفتر حزب جمهوری اسلامی در چهارراه سرچشمه تهران توسط تعداد دیگری از اعضای سازمان منافقین منفجر شد که موجب شهادت آیت‌الله سید محمد حسینی بهشتی رییس وقت دیوان عالی کشور و جمعی از نمایندگان مجلس و اعضای این حزب شد.

انفجار دفتر نخست‌وزیری باعث شد شورای موقت ریاست جمهوری برای بار دوم نشست اضطراری برگزار کند.

شورای موقت ریاست جمهوری

«شورای موقت ریاست‌جمهوری» طبق اصول ۱۳۰ تا ۱۳۲ قانون اساسی مصوب مجلس خبرگان قانون اساسی در سال ۱۳۵۸ شورایی بود مرکب از نخست‌وزیر، رییس مجلس شورای ملی و رییس دیوان‌ عالی کشور که برای انجام وظایف نخست‌وزیر و اتخاذ تدابیر برای انتخاب رئیس‌جمهور جدید طی مدت ۵۰ روز تشکیل می‌شد. این شورا در صورت مرگ، استعفا یا برکناری رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر تشکیل می‌شد.

اولین نشست اضطراری شورای مذکور با حضور محمدعلی رجایی نخست‌وزیر، آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی رییس مجلس شورای اسلامی و آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی رییس دیوان عالی کشور در اول تیر ۱۳۶۰ برگزار شد و آیت‌الله محمدرضا مهدوی‌کنی وزیر وقت کشور را با حفظ سمت به عنوان کفیل رئیس‌جمهور انتخاب کرد تا او زمینه برگزاری دومین انتخابات ریاست جمهوری را طی مدت ۵۰ روز به وجود آورد. مهدوی‌کنی هم از این تاریخ تا ۱۱ مرداد ۱۳۶۰ هم‌زمان عهده‌دار وظایف رئیس‌جمهور و وزیر کشور بود.

او زمانی به عنوان کفیل رئیس‌جمهور عهده‌دار وظایف اجرایی شد که اولین دوره مجلس شورای اسلامی رای به عدم کفایت سیاسی سید ابوالحسن بنی‌صدر اولین رئیس‌جمهور ایران داد و با حکم امام بنی صدر عزل شد.

دومین شورای ریاست

با به شهادت رسیدن محمدعلی رجایی و حجت‌الاسلام محمدجواد باهنر در انفجار دفتر نخست‌وزیری، دو عضو شورای موقت ریاست جمهوری یعنی آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی رییس مجلس و آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی رییس دیوان عالی کشور بعد از مشورت با یکدیگر تصمیم به استفسار از شورای نگهبان گرفتند تا تکلیف عضو سوم شورا یعنی نخست‌وزیر روشن شود.

به دنبال این تصمیم آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی نامه‌ای به شورای نگهبان نوشت و در آن از شورا خواست تا نظرش را درباره شرایط به وجود آمده و فقدان عضو سوم شورای موقت ریاست جمهوری بیان کند.

در این نامه قید شد: «طبق‌ اصل‌ ۱۳۰ قانون‌ اساسی‌ که‌ در هنگام‌ غیبت‌ یا بیماری‌ و یا عزل‌ رئیس‌جمهور شورایی‌ به‌ نام‌ شورای‌ موقت‌ ریاست‌ جمهوری که‌ مرکب‌ از رئیس‌ دیوانعالی‌ کشور و رئیس‌ مجلس‌ و نخست‌وزیر تشکیل‌ می‌گردد، آیا طبق‌ این‌ اصل‌ با وجود اکثریت‌ اعضاء این‌ شورا، قانونی‌ است‌ و می‌تواند به‌ وظایف‌ محوله‌ در قانون‌ عمل‌ کند؟ مثلا تشکیل‌ شورا با وجود رئیس‌ دیوانعالی‌ کشور و رئیس‌ مجلس‌ قانونی‌ است‌ و می‌تواند وظایف‌ تشریح‌ شده‌ در اصول‌ ۱۳۰ و ۱۳۱ را انجام‌ دهد؟ مقتضی‌ است‌ هرچه‌ سریع‌تر نظر آن‌ شورای‌ محترم‌ به‌ مجلس‌ شورای‌ اسلامی‌ ابلاغ‌ گردد.»

شورای نگهبان هم پاسخ داد: «با توجه‌ به‌ اینکه‌ عمده‌ نظر قانون‌ اساسی‌ در اصول‌ ۱۳۰ و ۱۳۱ عدم‌ وقوع‌ فترت‌ و جلوگیری‌ از تعطیل‌ امور کشور می‌باشد و نظر به‌ اینکه، در صورت‌ اتفاق رای‌ دو نفر از سه‌ عضو شورای‌ موقت‌ ریاست‌جمهوری‌ اکثریت‌ که‌ مناط‌ اعتبار قانونی‌ است، حاصل‌ می‌شود؛ در صورت‌ فوت‌ یکی‌ از سه‌ نفر اعضای‌ شورای‌ مذکور در مواردی‌ که‌ دو نفر دیگر اتفاق رای‌ داشته‌ باشند اقدامات‌ و تصمیمات‌ آن‌ها به‌ عنوان‌ شورای‌ ریاست‌جمهوری، قانونی‌ و معتبر است.»

دومین نشست اضطراری شورای موقت ریاست جمهوری با همان ترکیب اما بدون حضور نخست‌وزیر در تاریخ نهم شهریور ۱۳۶۰ برگزار شد. آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و آیت‌الله موسوی اردبیلی برای کسب تکلیف و جلوگیری از بروز هر حاشیه و حرف و حدیثی نزد امام خمینی رفتند تا نظر ایشان را درباره نخست‌وزیر پیشنهادی جویا شوند.

امام با نخست‌وزیری موقت آیت‌الله محمدرضا مهدوی‌کنی موافقت کردند، اما مهدوی‌کنی نپذیرفت، از این رو مقرر شد سه نفر شامل محمدرضا مهدوی‌کنی، محمد غرضی و علی اکبر پرورش به مجلس شورای اسلامی معرفی شوند تا هر کدام رای بالاتری از مجلس گرفت به عنوان نخست‌وزیر موقت یا کفیل رئیس‌جمهور موقتا عهده‌دار وظایف اجرایی و فراهم کردن برگزاری انتخابات ریاست جمهوری شود.

به این ترتیب مجلس در جلسه غیر رسمی در تاریخ ۱۰ شهریور ۱۳۶۰ از بین سه گزینه پیشنهادی با ۱۴۸ رای از مجموع ۱۷۹ نماینده حاضر محمدرضا مهدوی‌کنی را به عنوان کفیل رئیس‌جمهور یا نخست‌وزیر موقت انتخاب کرد.

به این ترتیب با کامل شدن اعضای شورای موقت ریاست‌جمهوری مقدمات برگزاری انتخابات سومین دوره ریاست جمهوری به وجود آمد.

آیت‌الله مهدوی‌کنی نیز همان رویه‌ای را که از اول تیر تا ۱۱ مرداد ۱۳۶۰ انجام داده بود را بار دیگر متناسب با شرایط به وجود آمده کشور از نهم شهریور تا هفت مهر ۱۳۶۰ تکرار کرد.

کابینه کفیل رئیس‌جمهور

او در دومین کابینه‌اش اعضای دولت شهید محمدجواد باهنر را با دو تغییر به مجلس شورای اسلامی معرفی کرد. تغییر اول انتصاب سید کمال‌الدین نیک‌روش به جای خودش در کسوت وزیر جدید کشور و تغییر دوم معرفی سید هادی نژادحسینیان به عنوان وزیر راه و ترابری به مجلس بود.

ترکیب این کابینه متشکل از میر حسین موسوی وزیر امور خارجه، سید کمال‌الدین نیک‌روش وزیر کشور، علی‌اکبر پرورش وزیر آموزش و پرورش، محمد غرضی وزیر نفت، حسن غفوری‌فرد وزیر نیرو، حبیب‌الله عسگری اولادی مسلمان وزیر بازرگانی، هادی منافی وزری بهداری، مرتضی نبوی وزیر پست تلگراف و تلفن، معادیخواه وزیر ارشاد اسلامی، حسین نمازی وزیر اقتصادی و دارایی، سید محمد اصغری وزیر دادگستری، سید موسی نامجو وزیر دفاع، سید هادی نژادحسینیان وزیر راه و ترابری، مصطفی هاشمی خراسگانی وزیر صنایع، محمدعلی نجفی وزیر فرهنگ و آموزش عالی، محمد میرمحمدصادقی وزیر کار و امور اجتماعی، سلامتی وزیر کشاورزی، شهاب گنابادی وزیر مسکن و شهرسازی، بهزاد نبوی وزیر مشاور در امور اجرایی، محمد تقی بانکی وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه و بوجه، محمود روحانی وزیر مشاور و سرپرست سازمان بهزیستی، سید حسین موسویان وزیر مشاور و سرپرست شرکت ملی فولاد ایران بود.

این کابینه در مورخ ۱۱ شهریور ۱۳۶۰ با ۱۷۰ رأی موافق، ۱۳ رأی ممتنع و ۴ رأی مخالف از نخستین دوره مجلس شورای اسلامی رأی اعتماد گرفت.

اعضای کابینه مهدوی‌کنی صبح روز دوشنبه ۱۶ شهریور ۱۳۶۰ برای دیدار با بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران به حسینیه جماران رفتند.

سید کمال‌الدین نیک‌روش وزیر وقت کشور نیز بعد از استقرار در وزارت کشور به سرعت مقدمات برگزاری سومین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران را به وجود آورد.

سومین رئیس‌جمهور

سومین دوره انتخابات ریاست جمهوری در شرایطی برگزار شد که کشور درگیر ناامنی‌های روزافزون گروهک‌های تروریستی به خصوص گروهک تروریستی منافقین و ترور آحاد مختلف مردم و مقامات کشور، بحران‌های امنیتی و سیاسی و جنگ تحمیلی بود.

در چنین شرایطی نام‌نویسی از داوطلبان سومین دوره ریاست جمهوری از روز ۲۱ شهریور آغاز شد و ۳ روز ادامه داشت و در نهایت ۴۶ نفر با حضور در وزارت کشور ثبت‌نام کردند، اما شورای نگهبان صلاحیت پنج نفر از آنان از جمله سید علی‌اکبر پرورش، حجت‌الاسلام محمدرضا مهدوی‌کنی، حسن غفوری‌فرد، آیت‌الله سید علی خامنه‌ای و سید رضا زواره‌ای را تایید کرد که البته مهدوی‌کنی به نفع آیت‌الله خامنه‌ای کنار رفت و سایر نامزدها نیز در رای‌گیری نهایی نصاب لازم رای را کسب نکردند.

شورای نگهبان پس از بررسی صلاحیت کاندیداها ۵ نفر از ثبت‌نام کنندگان از جمله صلاحیت آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای، آیت‌الله محمدرضا مهدوی‌کنی، سید علی‌اکبر پرورش، حسن غفوری‌فرد و سیدرضا زواره‌ای را احراز کرد. پس از آن حزب جمهوری اسلامی، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، جامعه روحانیت مبارز تهران، سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، انجمن اسلامی بازار و اصناف، انجمن اسلامی معلمان و دفتر تحکیم وحدت از کاندیداتوری آیت‌الله سید علی خامنه‌ای حمایت کردند.

با نزدیکی به روز رای‌گیری آقایان محسن مجتهد شبستری، هاشمی رفسنجانی، مهدوی‌کنی، اسدلله بیات، بهزاد نبوی، عسگراولادی، محمد یزدی، میرحسین موسوی، عبدالمجید معادیخواه، رشیدیان، محسن نوربخش، آیت‌الله دستغیب، حسین موسوی تبریزی رسما حمایت خود را از آیت‌الله خامنه‌ای اعلام کردند.

با کناره‌گیری مهدوی‌کنی به نفع آیت‌الله خامنه‌ای، سه کاندیدای دیگر نیز «شایستگی‌های آیت‌الله خامنه‌ای» را مورد تاکید قرار دادند و حضور خود در انتخابات را «صرفا انجام وظیفه» عنوان کردند.

کار کابینه موقت مهدوی‌کنی سه روز قبل از سومین دوره انتخابات ریاست جمهوری در هفتم آبان ۱۳۶۰ پایان یافت.

آیت‌الله سید علی خامنه‌ای در تبلیغات انتخاباتی به تشریح برنامه‌هایش پرداخت از جمله حرکت سیاست‌های اقتصادی از مرکز به سمت حمایت از مستضعفان و دورافتادگان، طاغوت‌زدایی از همه شؤون زندگی ملت و از بین بردن فرهنگ طاغوتی، کشف و بکارگیری تمام استعدادهای انسانی در همه میدان‌ها از تکنیک تا هنر، ایجاد محیط امن اجتماعی، امنیت اجتماعی، قضایی و امنیت کامل محیط کاری.

برنامه ایشان در حوزه سیاست خارجی مشتمل بر تداوم شعارهای اصیل انقلاب در  محورهای  دوری از قدرت‌های ستمگر (اصل نه شرقی و غربی)، مبارزه با قدرت‌های غاصب از جمله دستگاه غاصب فلسطین، جانب‌داری از ملت‌ها و انگیزه‌های انقلابی از مستضعفان به‌خصوص در منطقه فلسطین بود.

رأی‌گیری و نتیجه انتخابات

در سومین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، ۲۲ میلیون و ۴۳۹ هزار و ۹۳۰ نفر، واجد شرایط حضور در انتخابات بودند که از این تعداد، ۱۶ میلیون و ۸۴۷ هزار و ۷۱۷ نفر با مشارکت ۷۴.۲ درصد پای صندوق‌های رأی حاضر شدند.

آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی در خاطرات روز ۱۱ مهر ۱۳۶۰ با اشاره به نتایج این انتخابات، نوشت: «دیروز انتخابات خیلی خوبی برگزار شد. نتیجه آراء جالب است. امروز بیشتر حوزه‌ها اعلان شده. رقم آراء از دوره قبل هم بالا زده و شاید ۲۰ درصد بالا باشد و این برای دشمنان یاس‌آور است و راستی این علاقه و حمایت مردم از دولت و امام خیلی جالب است.»

شمارش آرا ۳ روز  طول کشید و آرای نهایی آیت‌الله خامنه‌ای در تاریخ ۱۳ مهر ۱۳۶۰، ۱۶ میلیون و ۸ هزار و ۵۷۹ رای معادل  ۹۵ درصد شرکت کنندگان در انتخابات، اعلام شد.

رای علی‌اکبر پرورش ۳۴۸ هزار و ۲۹۴، حسن غفوری‌فرد ۸۰ هزار و ۵۴۵ رای و سید رضا زواره‌ای ۵۹ هزار و ۵۸ بود.

یک روز بعد شورای نگهبان اعتبارنامه آیت‌الله سید علی خامنه‌ای را تائید کرد و  مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری ایشان در تاریخ  ۱۷ مهر ۱۳۶۰  همزمان با عید سعید فطر در حضور امام خمینی برگزار شد.

آیت‌الله سید علی خامنه‌ای حدود سه هفته بعد در تاریخ هفتم آبان ۱۳۶۰ میرحسین موسوی را به عنوان سومین نخست‌وزیر ایران به اولین دوره مجلس شورای اسلامی معرفی کرد و او نیز بعد از جلب نظر و رای اعتماد نمایندگان مجلس، مامور تشکیل سومین کابینه دولت ایران شد.

منبع: ایسنا

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
آخرین اخبار پربازدیدها چند رسانه ای عکس
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->