«سرود کلنل» از دل خاک خراسان برآمده است

به گزارش شهرآرانیوز، فیلم کوتاه «سرود کلنل» به کارگردانی سجاد مشتاق، امسال در بخش داستانی جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور دارد؛ فیلمی که نگاه متفاوتی به روایت یک برهه از تاریخ معاصر دارد. مشتاق که پیش‌تر در عرصه تئاتر و فیلم کوتاه تجربه‌هایی اندوخته، این بار کوشیده اثری بسازد که هم ریشه در جغرافیای بومی خراسان داشته باشد و هم ساختاری حرفه‌ای و جهان‌شمول ارائه کند. به همین بهانه، با او درباره ایده اولیه، روند تولید، چالش‌ها و دغدغه‌هایش به گفت‌و‌گو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.

ایده ساخت «سرود کلنل» از کجا شکل گرفت؟

این ایده حدود چهار الی پنج سال پیش به ذهنم رسید. همیشه برایم جذاب بود که اثری تاریخی بسازم، اما نه در قالب‌های کلیشه‌ای. می‌خواستم فیلمی داشته باشم که ساختار فیلم کوتاه را حفظ کند، از شعارزدگی دور باشد و به دام پرداخت‌های سنگین و طولانی که بیشتر مناسب فیلم بلند است، نیفتد. در حین نگارش فیلمنامه همواره به این موضوع فکر می‌کردم که ساختار فیلم کوتاه باید سالم و درست بماند.

 چرا سراغ ژانر تاریخی رفتید؟

در مشهد بیشتر کار‌ها به سمت درام‌های خانوادگی، اجتماعی یا ملتهب می‌روند. کمتر سراغ ژانر‌های متفاوت می‌روند. برای من مهم بود که در شهر خودم کاری انجام دهم که کمتر تجربه شده باشد.

در انتخاب بازیگران هم سراغ هنرمندان تئاتر مشهد رفتید؛ دلیل این انتخاب چه بود؟

بله، تقریباً همه بازیگران فیلم از تئاتر مشهد هستند ازجمله تارخ اردشیری، دریا تاجی‌وردی، علی عبداللهی و مجتبی کیمیایی. این انتخاب البته چالش‌های خاص خودش را داشت. بازی در فیلم کوتاه با بازی در تئاتر یا حتی فیلم بلند تفاوت دارد. برای من مهم‌ترین اصل در این پروژه، گرفتن بازی درست بود حتی بیش از ساخت و روایت داستانی. در سینمای کوتاه گاهی به این رکن اصلی توجه کمی می‌شود. خوشبختانه بازیگرانم توانستند اجرایی یک‌دست، روان و متناسب با مدیوم سینما ارائه بدهند؛ طوری که بازی‌ها خودش را به رخ نمی‌کشد، بلکه در دل ساختار فیلم حل می‌شود.

در مسیر تولید با چه موانعی مواجه شدید؟

چالش اصلی ما تاریخی‌بودن فیلم بود. وقتی اثری در این ژانر ساخته می‌شود، نیاز به حمایت نهاد‌ها احساس می‌شود. چه در تأمین لوکیشن‌های تاریخی، چه تجهیزات و لباس متناسب با دوره. در این مسیر مشکلات زیادی داشتیم، حتی کار به پلمب‌شدن یکی از لوکیشن‌ها هم کشید. اما حضور و حمایت تهیه‌کننده فیلم، باعث شد از این موانع عبور کنیم.

به نظر شما چه ویژگی باعث شد «سرود کلنل» در جشنواره تهران دیده شود؟

فکر می‌کنم غیرکلیشه‌ای‌بودن ساختار و بومی‌بودن فضای فیلم. این اثر از دل خاک خراسان برآمده و اتمسفر جغرافیای مشهد در آن جاری است. این ریشه‌مندی به فیلم هویت بخشیده. در عین حال، روایت فیلم جهان‌شمول است؛ طوری که حتی می‌تواند برای مخاطب خارجی هم جذاب باشد. معمولاً ژانر تاریخی در جشنواره‌های بین‌المللی چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد، اما این فیلم با زبانی متفاوت حرف می‌زند.

بسیاری از فیلم‌سازان شهرستانی با محدودیت امکانات و تجهیزات روبه‌رو هستند؛ شما این موضوع را چگونه تجربه کردید؟

بله، این واقعیت وجود دارد. اما معتقدم مشکل اصلی، نبود ایده قوی یا پتانسیل اجرایی در فیلمنامه است. وقتی ایده‌ای ظرفیت حرفه‌ای‌شدن داشته باشد، سرمایه‌گذار یا انجمن سینمای جوان می‌تواند بخشی از مسیر را هموار کند. من خودم چندین سال برای پیداکردن سرمایه‌گذار درگیر بودم تا نهایتاً همکاری با محمد طهان شکل گرفت. انجمن سینمای جوان هم معمولاً بخشی از سرمایه را تأمین می‌کند. کافی نیست، اما برای شروع انگیزه‌بخش است. در نهایت فیلم کوتاه باید با اتکا به گروه، دوستان و همراهان ساخته شود.

در ادامه حتما بخوانید ۵ فیلم از خراسان رضوی به جشنواره فیلم کوتاه تهران راه یافتند

پس نقش انجمن سینمای جوان برای شما پررنگ بوده است؟

بله. شاید بودجه‌ای که می‌دهد کامل نباشد، اما برای یک فیلم‌ساز جوان نوعی پشتوانه محسوب می‌شود. همین که بخشی از هزینه را تقبل می‌کنند، امیدی ایجاد می‌شود و می‌تواند آغاز راه باشد.

اگر بخواهید جمع‌بندی کنید، مهم‌ترین دستاورد «سرود کلنل» برای شما چه بوده است؟

اینکه توانستم در شهر خودم فیلمی بسازم که هم ساختاری حرفه‌ای داشته باشد، هم به جشنواره ملی راه پیدا کند. برایم مهم بود نشان بدهم سینمای شهرستان به‌معنای سینمای میان‌مایه نیست. استعداد در همه‌جا وجود دارد و اگر در بستر مناسب قرار بگیرد، می‌تواند حتی اثری در سطح جهانی خلق کند.