تفاوت آنفلوانزا با دیگر بیماری‌های ویروسی تنفسی چیست؟

به گزارش شهرآرانیوز، دکتر آذرخش آذران، اظهار کرد: پاییز، زمان اوج بسیاری از بیماری‌های ویروسی تنفسی است؛ عفونت‌های ویروسی سیستم تنفسی به راحتی قابل انتقال هستند و می‌توانند برای کودکان، افراد مسن و اشخاصی که ضعف سیستم ایمنی دارند، خطرناک باشند.

وی با اشاره به بیماری‌های ویروسی و باکتریال تنفسی شایع در این فصل، افزود: ویروس‌های مختلفی از جمله رینوویروس‌ها در بروز سرماخوردگی نقش دارند. کووید - ۱۹، آنفلوانزا، سرماخوردگی ناشی از ویروس‌های مختلف، اسهال و استفراغ ناشی از روتاویروس، عفونت حاد گوش، سینوزیت، آلرژی و آسم در این فصل شیوع پیدا می‌کنند.

وضعیت فعلی شیوع ویروس‌های تنفسی

این متخصص ویروس‌شناسی پزشکی گفت: امسال اطلاعاتی که در مورد ویروس‌های تنفسی داریم، بیشتر از کشور استرالیا است. این روز‌ها در شبکه‌های اجتماعی بسیار در مورد بدتر شدن وضعیت آنفلوانزا صحبت کرده‌اند. استرالیا در نیم‌کره جنوبی و کشور ما در نیم‌کره شمالی قرار داد؛ با بررسی‌های الگو‌های اپیدمیولوژیک استرالیا، شیوع ویروس‌ها در نیم‌کره جنوبی و شمالی متفاوت خواهد بود.

وی ادامه داد: در حال حاضر در استرالیا علاوه بر ویروس آنفلوانزای نوع A، ویروس RSV و کرونا (کووید - ۱۹) هم در گردش است یعنی اکنون در استرالیا یک اپیدمی وجود دارد و سه ویروس در حال گردش هستند، اما خوشبختانه ویروس آنفلوانزا تغییر آنتی‌ژنتیکی نداده است، یعنی ویروسی که در گردش است، دقیقا مطابق با سویه‌های موجود در واکسن موجود است و قاعدتا واکسیناسیون باید کارآیی لازم را داشته باشد.

آذران با اشاره به گردش فراوان ویروس آنفلوانزای نوع A و افزایش سرعت انتقال آن بیان کرد: بررسی‌ها نشان داده که دلیل اصلی این موضوع، پوشش کم و ناکافی واکسیناسیون بوده است، در نتیجه با انتقال بالای ویروس در کودکان و بروز بیماری شدید و وخیم در بزرگسالان مواجه شده‌ایم؛ بنابراین آنفلوانزا در کودکان موجب انتقال خیلی سریع می‌شود و این کودکان هستند که بیماری را به دیگران منتقل می‌کنند، اما در کودکان چندان منجر به بستری نمی‌شود، اما این بیماری ممکن است در بزرگسالان بالای ۶۵ سال، وخیم و حتی منجر به بستری شدن در ICU شود.

در ادامه حتما بخوانید مهم‌ترین توصیه‌ها برای پیشگیری از آنفلوانزا

علائم بالینی آنفلوانزا

وی ادامه داد: علائم آنفلوانزا برخلاف کووید - ۱۹ که به صورت تدریجی شروع می‌شود، ناگهانی است و با تب و لرز و سردرد شروع می‌شود و در ادامه، سرفه خشک و در موارد کم سرفه خلط‌دار، بدن‌درد شدید به ویژه در ناحیه کمر یا پشت ساق پا، آبریزش از بینی، گلو درد، آبریزش چشم، دردناک شدن چشم‌ها، بی‌اشتهایی، احساس فشار در زیر جناق سینه، گاهی بروز اسهال، استفراغ و تهوع، خستگی و بی‌قراری از علائم این بیماری هستند.

خطرات و عوارض آنفلوانزا

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز اضافه کرد: عوارض این بیماری به دو دسته ریوی (پولمونری) و خارج ریوی (اکستراپولمونری) تقسیم می‌شوند. عوارض ریوی شامل پنومونی ویروسی و پنومونی باکتریال و عوارض خارج ریوی هم شامل عفونت گوش میانی، سینوزیت، التهاب تیروئید، بدتر شدن دیابت، التهاب قلب، التهاب مغز و التهاب عضلات است. 

آذران گفت: به طور کلی، آنفلوانزا می‌تواند چندین ارگان بدن را درگیر کند و در افرادی که بیماری‌های ریوی و قلبی دارند، می‌تواند موجب تشدید آن بیماری شود.

وی در خصوص تفاوت‌های آنفلوانزا با سرماخوردگی و کووید - ۱۹ بیان کرد: بسیاری اوقات بیماری‌های تنفسی از نظر بالینی، قابل تشخیص نیستند، اما یکی از مهم‌ترین وجوه تفکیک آنفلوانزا از سرماخوردگی و کووید - ۱۹، شروع بسیار ناگهانی آنفلوانزا است، به این معنا که بدون هیچ پیش آگهی قبلی و به صورت ناگهانی، تب و لرز و سردرد شروع می‌شود، اما در کووید - ۱۹ و سرماخوردگی، علائم به صورت تدریجی رخ خواهد داد؛ اول تب و لرز خفیف، بعد کاهش اشتها، گلودرد، سوزش گلو و به تدریج درد عضلانی، آبریزش و گرفتگی بینی ایجاد می‌شود؛ بنابراین وجه تفکیک بالینی آنفلوانزا از سرماخوردگی، تنها شروع ناگهانی یا تدریجی بودن علائم است در حالی که در سرماخوردگی، درد عضلانی وجود ندارد و شدت بیماری کمتر است؛ اما اگر بخواهیم به صورت دقیق ویروس را تشخیص دهیم، نیازمند تشخیص آزمایشگاهی خواهیم بود.

این متخصص ویروس‌شناسی پزشکی گفت: دوره کمون انتشار ویروس آنفلوانزا یک تا چهار روز است و هرچه میزان ویروس بیشتر باشد، علائم زودتر ظاهر می‌شوند، اما معمولا علائم آنفلوانزا بعد از یکی دو روز بعد از مواجهه با ویروس یا فرد بیمار، ظاهر می‌شود.

باید و نباید واکسن آنفلوانزا

وی بیان کرد: بهترین راه پیشگیری، واکسیناسیون است. در حال حاضر در کشور ما سه نوع واکسن شامل دو واکسن خارجی و یک واکسن ایرانی برای آنفلوانزا وجود دارد؛ همه افراد بالای شش ماه می‌توانند وکسن خارجی را تزریق کنند، اما واکسن ایرانی تنها برای افراد بالای ۱۸ سال تزریق می‌شود.

آذران در خصوص نحوه تزریق واکسن در کودکان بیان کرد: برای کودکانی که سن زیر ۹ سال دارند و برای اولین بار واکسن آنفلوانزا را دریافت می‌کنند، باید دو دوز به فاصله ۲۸ روز تزریق شود و از سال‌های بعد، دریافت یک دوز مانند بزرگسالان کافی است. برای بزرگسالان هم تزریق سالیانه یک دوز کافی است.

وی افزود: بهتر است همه افراد این واکسن را دریافت کنند، اما با توجه به اینکه واکسن به تعداد کافی وجود ندارد، سالمندان بالای ۶۵ سال، زنان باردار، بیماران دیابتی، افراد با اضافه وزن با BMI بالای ۴۰، افراد با ضعف سیستم ایمنی، مبتلایان به بیماری‌های زمینه‌ای، کادر درمان و بیماران قلبی و افراد با فشارخون بالا در اولویت هستند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز ادامه داد: شست‌وشوی دست‌ها با آب و صابون به مدت ۲۰ ثانیه، ضدعفونی کردن سطوح، دوری از افراد دارای علائم بیماری و پوشاندن دهان و بینی با ماسک در جا‌های شلوغ و سربسته نیز راه‌های پیشگیری غیر از واکسیناسیون است. 

درمان آنفلوانزا

وی اضافه کرد: درمان این بیماری به دو دسته تقسیم می‌شود؛ مراقبت‌های اولیه و حمایتی شامل استراحت، مصرف مایعات گرم، استفاده از عسل، لیمو و ویتامین C است.

این متخصص ویروس‌شناسی پزشکی با اشاره به درمان‌های دارویی آنفلوانزا گفت: دارو‌های ضدویروس باید در ساعت‌های اولیه شروع علائم، مصرف شود. دارو‌های ضدویروس برای همه افراد تجویز نمی‌شود و تنها با دستور پزشک و در موارد خاص انجام می‌شود، زیرا مصرف بی‌رویه دارو‌های ضدویروس می‌تواند منجر به ایجاد مقاومت دارویی شود.

وی با اشاره به درمان علامتی آنفلوانزا با دارو‌های ضدالتهاب افزود: مصرف آنتی‌بیوتیک فقط در صورت وجود گلو درد باکتریال مجاز است و هیچ تاثیری بر خود ویروس ندارد. اگر عفونت باکتریال وجود ندارد، باید از مصرف آنتی‌بیوتیک خودداری کرد.

منبع: بهداشت نیوز