کسب‌وکار‌های زنانه در اینستاگرام

در یادداشت‌های گذشته از کسب‌وکار‌های زنانه در اینستاگرام گفتیم. زنان زیادی از این بستر برای راه‌اندازی کسب‌وکار‌های کوچک و شخصی خود که معمولا هم جنبه هنری دارد استفاده می‌کنند. صفحات زنانی که در اینستاگرام به کسب‌وکار می‌پردازند چند دسته است. در این یادداشت به آن می‌پردازیم.

دسته اول صفحاتی است که زنان در آن‌ها کسب‌وکاری واقعی دارند به این معنا که محصولی را اعم از محصولات هنری، پوشاک، طراحی دکوراسیون و ... تولید می‌کنند و از طریق این صفحات، آن‌ها را به فروش می‌رسانند. با توجه به میزان جذابیت صفحه، این صفحات بین ۵ تا ۵۰ هزار دنبال‌کننده دارند. خاص و منحصربه‌فرد بودن نوع محصولی که تولید می‌شود به استقبال از صفحات بسیار کمک می‌کند. این کسب‌وکار همان شکل کلاسیک کسب‌وکار مغازه‌ای است با این تفاوت که اجناس به صورت مجازی، در بستر شبکه اجتماعی به فروش می‌رسد. این شیوه درآمدزایی یکی از شریف‌ترین و سالم‌ترین شیوه‌های کسب‌وکار است، کسب‌وکار مبتنی بر تولید محصول واقعی.

دسته دوم صفحات درآمدزای زنانه در اینستاگرام صفحاتی است که محصول خاصی در آن‌ها تولید و به فروش نمی‌رسد، بلکه صفحه به زندگی روزمره صاحبش اختصاص دارد. این صفحات معمولا صفحات شخصی زنانی است که از دغدغه‌ها و مسائل روزانه‌شان می‌نویسند، اما به علت سبک جذاب در روایت زندگی، دنبال‌کنندگان بسیاری دارند. آن‌ها از سفرها، مهمانی‌ها، کار‌های روزمره، ارتباطات خود با همسر، فرزندان و دوستانشان می‌نویسند و از این طریق، مخاطبان زیادی را با خود همراه می‌کنند. این اشخاص با گرفتن تبلیغات، درآمد‌های کلانی به دست می‌آورند؛ لذا صفحات آن‌ها مملو از تبلیغات اجناس مختلف است که لابه‌لای یادداشت‌های زندگی روزمره‌شان، آن‌ها را نیز به مخاطبان معرفی می‌کنند. کسب‌وکار این گروه نوعی واسطه‌گری مجازی و تبلیغات است.

اینستاگرام این روز‌ها به بستری برای مشاغل واسطه‌گر تبدیل شده است. این مشاغل بیش از آنکه مبتنی بر تولید و عرضه محصول باشند، مبتنی بر روش‌های اقناع مخاطب برای خرید بیشترند. این صفحات نیاز‌های تازه‌ای در ما ایجاد، و به خرید فراوان‌تر ترغیب می‌کنند. وقتی یک خانم اینستاگرامی که فالوئر‌های بسیاری دارد و محبوب است با آب و تاب از فلان برند لوازم آرایش سخن می‌گوید یا در دکوراسیون لوکس منزلش از بهمان لوازم آشپزخانه نام می‌برد، میل به خرید و داشتن محصولات تازه در مخاطب ایجاد می‌شود؛ لذا این صفحات علاوه بر اینکه بر شیوه‌های درآمدزایی بدون زحمت یا کم زحمت و بدون تولید تأکید می‌کنند، آسیب دیگری نیز دارند. آن هم رواج بی‌امان فرهنگ مصرف‌گرایی است. سود و منفعت مشاغل واسطه‌گر در خرید بیشتر است.
آن‌ها از روش‌های مختلفی مانند ایجاد صمیمیت، ارائه توضیحات و مستندات، بیان تجربیات شخصی خود درباره محصول و ... استفاده می‌کنند تا مخاطب را قانع کنند به چیز‌های بیشتری نیاز دارد و باید لباس‌های تازه، لوازم جدید و ... داشته باشیم تا خوشحال، خوشبخت و راضی باشد. واسطه‌ها برای کسب‌وکار خود به مصرف‌گرایی ما و به مصرف هرچه بیشتر مخاطبانشان نیاز دارند.

در صفحات واسطه‌ها، در حقیقت، مخاطب است که به فروش می‌رسد. واسطه‌ها توجه و رغبت مخاطبان و دنبال‌کنندگان را به صاحبان اجناس و برند‌ها می‌فروشند. واسطه‌ها پول می‌گیرند تا توجه ما را بخرند. وقتی توجه ما را خریدند، ما محصولاتی را آن‌ها تبلیغ می‌کنند می‌خریم. در صفحات تبلیغ‌کنندگان اینستاگرامی محصول تولیدشده آن فرد به فروش نمی‌رسد بلکه مخاطبان بزرگ‌ترین سرمایه و کالای آن‌ها در کسب‌وکارند. به همین علت است که برخی از این صفحات برای آنکه بتوانند از صاحبان برند‌های مختلف تبلیغات دریافت کنند، برای صفحات خود دنبال‌کننده می‌خرند و به‌اصطلاح تعداد مخاطبان خود را افزایش می‌دهند. هرقدر تعداد دنبال‌کنندگان آن‌ها بیشتر باشد، مبالغ کلان‌تری برای تبلیغات دریافت می‌کنند.

همان‌طور که بیان شد، کسب‌وکار‌های زنانه در اینستاگرام ۲ دسته متفاوت‌اند که دسته اول به حمایت بیشتر نیاز دارد، زیرا حاصل تلاش و دست‌رنج صاحبان آن‌هاست، و دسته دوم بیشتر مبتنی بر روش‌های اقناع مخاطب برای خرید بیشتر و احساس نیاز کاذب به کالاهاست؛ لذا باید درباره با این صفحات هوشیار و آگاه بود.