وضعیت اعتبارات حمل ونقل جادهای مرتبط با خراسان رضوی در بودجه ۱۴۰۵ | لاکپشت بودجه در راههای نیمهتمام
آن طور که مسئولان بارها گفتهاند، مجموع آزادراههای موجود در نیمه شرقی کشور به زحمت به ۳۵ کیلومتر میرسد؛ عددی که دربرابر حدود ۲ هزار و۵۰۰ کیلومتر آزادراه در نیمه غربی، بیشتر شبیه یک شوخی تلخ است تا یک آمار رسمی.
به گزارش شهرآرانیوز؛ اگر یک خط فرضی، درست از میانه جغرافیای ایران عبور دهیم و کشور را به دو نیمه شرقی و غربی تقسیم کنیم، شکافی عمیق در زیرساخت ها، به ویژه در حوزه حمل ونقل جادهای، واقعیتی است که روی نقشه دیده نمیشود. برای نمونه، آن طور که مسئولان بارها گفتهاند، مجموع آزادراههای موجود در نیمه شرقی کشور به زحمت به ۳۵ کیلومتر میرسد؛ عددی که دربرابر حدود ۲ هزار و۵۰۰ کیلومتر آزادراه در نیمه غربی، بیشتر شبیه یک شوخی تلخ است تا یک آمار رسمی.
این نابرابری سال هاست که در استانهای شرقی کشور، به ویژه خراسان رضوی، محل انتقاد فعالان اقتصادی، کارشناسان و رسانه هاست؛ انتقادی که هر سال با ورق خوردن «آلبوم بودجه» دوباره جان میگیرد و اغلب هم پاسخی روشن دریافت نمیکند. مسئله راه برای خراسان رضوی یک مطالبه معمولی نیست.
استانی که سالانه میزبان بیش از ۴۰ میلیون زائر است و هم زمان، به واسطه همسایگی با افغانستان و قرار گرفتن در مسیر ترانزیتی کشورهای آسیای میانه، نقشی فراتر از یک استان عادی در اقتصاد و امنیت کشور دارد، نمیتواند با زیرساختهای حداقلی اداره شود.
بررسی اعتبارات حمل ونقل جادهای در لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ نشان میدهد که هرچند شاهد افزایش اعتبار در برخی از ردیفها بر روی کاغذ هستیم، اما هنوز با آنچه باید باشد، فاصله زیادی داریم. پیش از ورود به اعداد و ارقام، به چند نکته مهم اشاره میکنیم. تعداد زیادی از ردیفهای مربوط به اعتبارات حمل و نقل جادهای بین چند استان مشترک هستند و معلوم نیست پای این اعتبارات چقدر به استان ما باز شود و چه زمانی نزدیک به ۷ میلیون نفر ساکن و ۴۰ میلیون نفر زائر از عواید این پروژهها استفاده کنند.
به عنوان مثال، در پروژه حرم تا حرم، هرچند یک سوی آن به مشهد میرسد، اما تقریبا هنوز هیچ خبری از اجرای این پروژه در فاز مربوط به خراسان رضوی نیست؛ بنابراین به عنوان مثال اگر میگوییم مجموع اعتبار حدود بیست پروژه مربوط به خراسان رضوی در بخش حمل ونقل جادهای حدود ۱۰۲ درصد افزایش یافته است، منظورمان بیست پروژهای است که نام یک شهر از خراسان رضوی در آن آمده و خلاصه به نحوی به یکی از راههای استان مربوط میشود. اما این نکته را نباید فراموش کرد که اغلب این پروژهها در اشتراک با استانهای دیگر هستند، ولی به هرحال عواید این پروژهها در صورت اجرا به استان ما نیز بازمی گردد.
حالا بازگردیم به اعتبارات حمل ونقل جادهای؛ پروژههایی که سال هاست نیمه تمام ماندهاند و هر تأخیر در تکمیل آن ها، نه تنها هزینههای اقتصادی استان را افزایش میدهد، بلکه مستقیما بر ایمنی، زمان سفر و کیفیت زندگی زائران و شهروندان اثر میگذارد. در چنین شرایطی، این پرسش جدی مطرح است که آیا افزایشهای عددی در بودجه، واقعا به معنای تغییر نگاه به شرق کشور است یا فقط جابه جایی ارقام روی کاغذ؟
عقب ماندگی از افزایش بودجه راهها
بررسیها نشان میدهد که مجموع اعتبارات بخش حمل ونقل جادهای کشور با ۱۸۰ درصد افزایش نسبت به مصوب ۱۴۰۴، امسال به ۱۳۲ هزار و ۳۹۱ میلیارد تومان رسیده است. حالا حدود بیست پروژه احداثی و بهسازی که به جادههای استان مربوط میشود، ۱۳۱ درصد افزایش یافته و به ۸ هزارو ۲۳۶ میلیارد تومان رسیده است؛ بنابراین رشد پروژههایی که به نحوی به استان مربوط میشوند، از میانگین افزایش بودجه این بخش کمتر بوده است.
از نظر ریالی سهم پروژههای جادهای که نام شهرهای خراسان رضوی نیز در آن دیده میشود، از بودجه این فصل به حدود ۶.۲ درصد میرسد؛ این درحالی است که سهم ما در سال گذشته حدود ۷.۵ درصد بوده است.
افزایش ۱۳.۵ برابری بودجه حرم تا حرم
نام پروژه آزادراه حرم تا حرم سال هاست که حداقل برای خراسانیها با انتقاد همراه بوده است. حالا نیز ماجرا همین است. اعتبار این پروژه مهم که قرار بود علاوه بر افزایش رفاه مردم و دسترسی بهتر برای سفرهای جادهای، حرم مطهر رضوی را به حرم حضرت معصومه (س) در قم متصل کند، ۱۳.۵ برابر شده است؛ البته باوجود افزایش افسارگسیخته هزینه ها، رقم ۶۷۰ میلیارد تومانی برای تکمیل این پروژه چشمگیر نیست.
همچنین این رشد زمانی برای ما تا حدودی مثبت دیده میشود که این رقم فقط روی کاغذ نماند و به فاز مربوط به خراسان رضوی نیز سهمی برسد. سالها پیش مسئولان وقت، روبان این پروژه را زمانی بریدند که قیمت دلار ۱۰۰۰ تومان بود و حالا به کانال ۱۴۰ هزار تومانی رسیده است.
ساخت پروژه آزادراه حرم تا حرم، دلایل و توجیهات اقتصادی بسیاری داشت و دارد. طبق گفته مسئولان، این آزادراه در سال۸۹ و با نرخ دلار هزار تومانی موجب صرفه جویی هزار و نهصدمیلیارد تومانی در زمان سفر، صرفه جویی دویست وبیست میلیارد تومانی در مصرف بنزین و گازوئیل و همین طور کاهش دویست وشصت میلیارد تومانی در هزینههای محیط زیستی میشد.
اگر این ارقام را بخواهیم به روزرسانی کنیم، کافی است هر کدام را در نرخ روز دلار ضرب کنیم.
مهمترین قطعه این آزادراه برای خراسان رضوی، بخش ۳۳کیلومتری سه راه تربت حیدریه تا مشهد است که قرارداد این قطعه ابتدای پاییز سال۱۳۹۷ به مبلغ ۶۰۰میلیارد تومان به قرارگاه خاتم الانبیا (ص) ابلاغ شد و قرار بود ظرف ۴۲ماه به بهره برداری برسد، اما به دلیل تأمین نشدن اعتبارات دولتی، پیمانکار پروژه را به حالت تعطیل درآورد.
آزادراه حرم تا حرم از چهار فاز اصلی، یعنی مسیرهای قم- گرمسار (١۵٠کیلومتر)، مسیر گرمسار- سمنان (١٢٠کیلومتر)، مسیر سمنان-نیشابور (۵٧٠کیلومتر) و مسیر نیشابور- مشهد (٨٠کیلومتر) تشکیل شده است. فاز نخست این پروژه، یعنی آزادراه قم-گرمسار در سال٩٣ افتتاح شد.
بودجه مشهد-دوغارون؛ ۷۷ درصد رشد
«احداث بزرگراه مشهد- سنگ بست - فریمان-تربت جام- تایباد- دوغارون» یکی از پروژههای مهم برای خراسان رضوی است که باعث بهبود وضعیت ترانزیت کالا و درآمدزایی برای کشور میشود. اعتبار این پروژه در سال آینده با افزایش حدود ۷۷ درصدی به ۴۷۹ میلیارد تومان رسیده است. این پروژه در سال۱۳۸۱ کلنگ زنی شده است و عمر بیست ساله دارد و هنوز معلوم نیست چه زمانی به اتمام میرسد.
وضعیت ۲ پروژه مهم برای مشهد
مشارکت در احداث آزاد راه کنار گذر شمالی مشهد و مشهد- قوچان نیز یکی از پروژههای قدیمی در حوزه حمل ونقل جادهای برای خراسان رضوی محسوب میشود. این پروژه نیز از سال۱۳۸۳ آغاز شده است. سهم این پروژه در بودجه سال آینده ۵۶۱ میلیارد تومان است که نسبت به سال قبل ۹.۴ برابر شده است.
سهم پروژه احداث و تکمیل بزرگراه طرقبه- شاندیز از بودجه سال آینده، ۴۰ میلیارد تومان است. این رقم ۲۵ درصد رشد داشته است. آزادراه طرقبه-شاندیز سال۱۳۹۷ کلنگ زنی شد و هدف آن، توسعه زیرساخت حمل ونقلی برای رونق گردشگری در این دو شهر هم جوار مشهد بود.
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
