ماجرای قتل هولناک خیابان سیدی مشهد | برادر عصبانی خواستگار خواهرش را با چاقو کشت ماجرای گروگانگیری ۳ میلیاردی در مشهد حکم قتل غیرعمد برای مردی که شوهر سابق همسر صیغه‌ای خود را کشت خودکشی پسر خانواده راز قتل پدر را برملا کرد هشدار سازمان امدادونجات درباره باد‌های ۱۲۰ روزه سیستان و وقوع باد و گردوخاک در شرق کشور تاکید وزیر بهداشت به استفاده از تمام ظرفیت‌ها در بهبودی مجروحان حادثه تروریستی زاهدان کسب مدال طلای مسابقات علوم نوجوانان توسط دانش‌آموزان ایرانی افتخارآفرینی تیم ایران در المپیاد جهانی زیست‌شناسی | درخشش نام علی‌اکبر نورالهی، دانش‌آموز مشهدی بین ۳ مدال طلا کشف مقبره ۳۸۰۰ساله یک جنگجو در آذربایجان دادستان کل کشور: برای مبارزه قاطع با فساد باید از فساد مبری بود این متهم کلاهبردار حرفه‌ای را شناسایی کنید + عکس مرگ مشکوک یک سالمند تحت پوشش بهزیستی در زنجان فراخوان طراحی تمبر یادبود «به نام ایران» تعریق همیشه به علت گرما نیست و ممکن است نشانه ای از بیماری باشد نجات یک قلاده پلنگ به کمک مرزداران آستارا (۴ مرداد ۱۴۰۴) مشاهده دو قلاده یوزپلنگ آسیایی دیگر در یوزکنام پل ابریشم (۴ مرداد ۱۴۰۴) راه‌اندازی میز هدایت تحصیلی با کمک مشاوران متخصص بیانیه وزارت دادگستری در محکومیت حمله تروریستی به دادگستری زاهدان فرایند داوری و ارزشیابی بسته‌های تربیت و یادگیری کودکستان‌ها آغاز شد (۴ مرداد ۱۴۰۴) نتایج اولیه آزمون ارشد علوم پزشکی اعلام شد (۴ مرداد ۱۴۰۴) درباره دوچرخه‌های اشتراکی مشهد و صرفه جویی روزانه ۱۰۰۰  لیتری سوخت | باید و نباید‌های بایدو سیگار دست دوم و سوم را جدی بگیرید پلمب کارگاه تولید غیرمجاز محصولات بهداشتی و آرایشی در مشهد (۴ مرداد ۱۴۰۴)+فیلم نگاهی به راهکارهای تاب‌آوری در شرایط بحران و استرس زا چه ساعاتی نباید زیر نور آفتاب باشیم؟ موفقیت طب سنتی در کاهش علائم آلرژی‌های فصلی افزایش ۱۳ درصدی مبتلایان به آرتریت روماتوئید خراسان رضوی در جمع زلزله‌خیزترین استان‌های کشور طی هفته گذشته (۴ مرداد ۱۴۰۴) کشف ۱۱۲ ماینر غیرمجاز از یک کارگاه صنعتی در مشهد
سرخط خبرها

کارتن‌خوابی؛ آنچه می‌دانیم، آنچه نمی‌دانیم

  • کد خبر: ۵۰۸۲۷
  • ۰۶ آذر ۱۳۹۹ - ۱۱:۲۵
کارتن‌خوابی؛ آنچه می‌دانیم، آنچه نمی‌دانیم
بهروز فرهمند - روزنامه‌نگار
‌نمی‌دانم شما پدیده کارتن‌خوابی را چگونه می‌بینید، اما اگر از حس ترحم و همدلی که بیش‌وکم در نزد همه ما یکسان و مشترک است بگذریم، من می‌خواهم اعتراف کنم که تا همین پریروز به‌جز پاره‌ای کلیشه‌های ذهنی، چیز چندان زیادی از کارتن‌خواب‌ها نمی‌دانستم.
دبیر کارگروه شورای اجتماعی محلات شهر مشهد، جوان اندیشه‌ورز و پرتلاشی است که چندی پیش، فرصت هم‌سخنی با وی دست داد. او بازدید‌های میدانی شبانه از کارتن‌خواب‌ها داشته و سخنانش که برپایه دیدنی‌های او از نزدیک است، باور‌های ذهنی مرا درباره کارتن‌خوابی فروریخت.

اما پیش از هر چیز و از بابت «یک سوزن به خودمان و یک جوالدوز به دیگران»، بد نیست نخستین انگشت اتهام را به‌سوی خودمان، اهل‌رسانه، نشانه بروم و بگویم که بخش بزرگی از کلیشه‌های ذهنی و باور‌های منجمد، اما نه‌چندان درست را ما رسانه‌ها درباره کارتن‌خواب‌ها ساخته و پرداخته و به‌خورد مخاطب داده‌ایم؛ مانند اینکه همه این جماعت کارتن‌خواب یا همگی معتادند یا خفت‌گیر و اگر نزدیکشان شوی، سرنگ آلوده و هزاربارمصرف را توی چشمانت فرومی‌کنند! یا اینکه با فرارسیدن زمستان اگر یک یا چند تن از این عزیزان جان باختند، علت را چشم‌بسته به سرمای استخوان‌سوز ربط می‌دهیم، بی‌آنکه در پی جست‌وجوی ریشه‌های دیگر ماجرا برآییم.

بحث دیگر که به کلیشه‌های ذهنی ما درباره کارتن‌خواب‌ها دامن می‌زند، به‌ویژه در روزگار شبکه‌های اجتماعی و رقابت لایک‌خواهی، همان حس ترحم نمایشی و انسان‌دوستی کاریکاتوری است؛ همان‌که بسیاری از ما در اتاق گرم‌ونرم نشسته‌ایم و قهوه اسپرسو را به‌بدن می‌زنیم، اما عکس کارتن‌خواب بی‌نوا را که پیش‌تر صدهزار بار بازنشر شده است، در صفحه اینستاگرام خود می‌گذاریم و یک متن جگرسوز چندخطی را زیر عکس می‌چسبانیم تا لایک مخاطب پروانه‌ای و دل‌نازک را بگیریم و ته آن نیز شاید یک دادخواست عدالت‌خواهانه را قلمی کنیم که «جناب مسئول!
 
چه نشسته‌ای که زمستان می‌آید و می‌رود و روسیاهی‌اش برای زغال می‌ماند!» اشتباه نشود! سخن این نیست که من و شما در شبکه‌های اجتماعی، کارتن‌خوابی یا هر آسیب اجتماعی دیگر را نبینیم و درباره‌اش ننویسیم و یکدیگر را آگاه نکنیم، بلکه سخن این است که آگاهی‌دادن ما برمبنای شناخت درست از واقعیت باشد که این جز با مشاهده میدانی پیوسته و نگریستن پدیده از نزدیک و با همین دو چشم سر، به‌دست نمی‌آید.

در این میان، پدیده کارتن‌خوابی نیز مانند همه آسیب‌های اجتماعی دیگر، داستانی سرراست یا معادله‌ای تک‌مجهولی نیست، بلکه پدیده‌ای منشوری و چند مجهولی است. به‌بیان ساده، همه این جماعت از یک قماش نیستند. یافته‌های میدانی به‌ما نشان می‌دهد که برخی معتادند و برخی بزهکار و شماری دیگر هر دو یا هیچ‌کدام. چنان‌که معتادان نیز از یک جنس و همه‌شان متجاهر نیستند. بی‌گمان در جا‌هایی رفتار گل‌وبلبلی و مهرورزانه جواب می‌دهد، اما شاید در جای دیگر، همین رفتار پاسخ ندهد و برخورد قهری، اما هوشمندانه و مدیریت‌شده، بتواند این جماعت را از منجلاب بیرون بکشد.

مشاهده میدانی به‌ما همچنین می‌گوید، کارتن‌خواب‌هایی هستند که سوراخ‌سنبه‌های فاضلاب‌شهری را برای اسکان خوش می‌دارند، اما برخی دیگر، فراغت و خلوت را برای مصرف افیون یا هر کار دیگر در لابه‌لای بوته‌های بلند شمشاد‌های خیابانی می‌جویند. کارتن‌خواب‌هایی هستند که اگر ۱۰ بار هم بازداشتشان کنید و به گرم‌خانه ببرید و کباب‌کوبیده و لباس‌فرم و مسواک و خمیردندان و شاخه‌ای گل‌رز هم به ایشان بدهید، بی‌درنگ تا رهاشان کنید، دوباره از همان آلونک پلشت در زیرزمین سر برمی‌آورند، زیرا رفیقان پایه دود و دم را در همان‌جا می‌یابند. مشکل این گروه سخت‌درمان شاید همان عزت‌نفس باشد که روان‌شناسان درباره‌اش فراوان سخن گفته‌اند.

سخن کوتاه کنم. پدیده کارتن‌خوابی پدیده‌ای پیچیده است. کارتن‌خواب‌ها نیز آدم‌های پیچیده‌ای هستند؛ هم از بابت انسان‌بودنشان و هم از منظر بیماری‌ها و آسیب‌هایی که به آن‌ها مبتلا هستند. این جماعت بی‌نوا را بی‌شک باید دستگیری کرد و دریافت تا به زندگی بازگردند. هرگز مباد که آن‌ها را بازیچه و اسباب ارضای حس انسان‌دوستی نمایشی و کاذب خودمان در شبکه‌های اجتماعی قرار دهیم.
چنان‌که شایسته است، مدیران و تصمیم‌سازان باید از تخصص و آورده‌های کارشناسی جامعه‌شناسان و روان‌شناسان در برنامه‌ریزی برای کاهش این پدیده ضداجتماعی بهره گیرند و صدالبته که در این میان، اولویت باید با برنامه‌هایی باشد که برپایه بررسی و مطالعه دقیق میدانی، نوشته و تدوین شده‌اند.
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->