درباره سووشون (جان پدر کجاستی) جدیدترین اثر همایون شجریان

محمدناصر حق‌خواه | شهرآرانیوز؛ «خدا رو شکر که هنوز تو رو داریم» این یک نمونه از ده‌ها هزار نظری بود که پای پست آخر همایون شجریان گذاشته شده بود. پستی که در آن شاید برای اولین‌بار همایون یک قطعه کامل هفت‌دقیقه‌ای را همراه با ویدئوموشنی جذاب در بستر اینستاگرام منتشر کرده بود و آن را به دل‌های سوگواری که عزیر خود را از دست داده‌اند، تقدیم کرده بود. پیامد همکاری همایون شجریان و تهمورس پورناظری، با شعری از پوریا سوری رنگ‌وبوی خاصی گرفته بود. جان‌مایه این قطعه سوزناک شاید تأکید روی عبارت «جان پدر کجاستی؟» است، عبارتی که پدر یکی از جان‌باختگان حادثه تروریستی دانشگاه کابل به فرزندش فرستاده بود و برای مدت‌ها به هشتگی در فضای توئیتر و اینستاگرام افغانستان و ایران تبدیل شده بود و حالا همایون آن را با سوزی عمیق اجرا می‌کند.

 

 

 

 

سوزی که بی‌شک تحت‌تأثیر ازدست‌دادن پدرش، استاد محمدرضا شجریان، بود که نام هنری سیاوش را برای مدت‌ها به‌جای نام اصلی خود به کار می‌برد و انتخاب نام «سووشون» برای این قطعه، این گمان را تقویت می‌کند. «سووشون» آیین کهن در سوگ ازدست‌دادن سیاوش است که سال‌ها در ایران رونق داشته است و هنوز هم در بعضی مناطق کشور گرامی داشته می‌شود. در کنار این ۲ بهانه، یعنی حادثه تروریستی کابل و ازدست‌دادن استاد شجریان، مرگ‌های پرشمار ماه‌های گذشته به‌دلیل گسترش کرونا هم تأثیر زیادی در ایجاد هم‌حسی با این موسیقی داشته است.

 

با گشتی پیرامون نظر‌های مردمی درباره این آهنگ به نکات جالبی می‌رسیم، از حضور پرشمار کاربران افغانستانی که به‌شدت با این قطعه همدل شده‌اند و از همایون شجریان تشکر کرده‌اند، مانند کاربری افغانستانی که نوشته بود: «ما هم‌وطنیم، گرچه مرز‌ها جدایمان کرده باشند.» کاربران ایرانی هم به این نکته اشاره کرده‌اند و از نزدیکی خود با مردم افغانستان و سهیم‌بودن در این غم مشترک نوشته‌اند، مانند کاربری که گفته است: «هم دردی فاخر شما با برادران مظلوم افغانستانی افتخاری برای همه ماست. مرسی از انسانیت و بزرگواریتون آقای شجریان». عده‌ای هم با اشاره به درگذشت استاد شجریان و این قطعه سوزناک که نام پدر در آن بار‌ها تکرار می‌شود، همایون را میراث و یادگار سیاوش موسیقی ایران خوانده‌اند. کاربری نوشته است: «الحق که آقازاده شمایی. این صفت برازنده شماست همایون جان». اما نکته دیگری که باعث واکنش مثبت خیلی از کاربران شده، استفاده از هم‌نوایان ایرانی در این قطعه است.

 

سحر محمدی و دنیا کمالی در این قطعه همایون شجریان را در بخش آوای سوگ همراهی می‌کنند. پیش از این انتشار چند قطعه از همکاری همایون‌شجریان با بعضی هم‌نوایان خارجی این انتقاد را به‌همراه داشت که چرا همایون شجریان از هم‌وطنان خود استفاده نمی‌کند. حال‌وروز این روز‌های مردم دنیا به دلیل گسترش ویروس کرونا و پیامد آن، مردم فارسی‌زبان خاورمیانه چندان خوب نیست. مرهم این حال بد شاید همراهی یک هنرمند مطرح و خواندن برای دل پردرد مخاطبان است، کاری که همایون شجریان به بهترین شکل انجام می‌دهد. شاید بد نباشد به خط اول این یادداشت برگردیم و بگوییم خدا را شکر که هنوز هنرمندی مثل همایون شجریان را داریم.