معرفی کتاب «طریقه‌های شیعی ایران»

شهرآرانیوز - کتاب «طریقه‌های شیعی ایران» دستاورد سفر مؤلف در سال ۱۹۵۹میلادی به ایران و نتیجه تحقیقات میدانی او درباره طریقه‌های شیعی ایران است. این اثر که بین سال‌های ۱۹۶۵ و ۱۹۸۱میلادی به چاپ رسیده است، نخستین کار بزرگ مؤلف و در عین حال در نوع خود اثری منحصر به فرد به زبانی اروپایی محسوب می‌شود. پایه تألیف کتاب حاضر به زمان تحصیل مؤلف در ایران برمی گردد که مقدر بود با صوفیان و طرز زندگی و اندیشه‌های آن‌ها آشنا شود. از آنجا که او در تألیفات شرق شناسان جای اثری درباره درویشگری ایرانی را خالی یافت، بر آن شد در کاری علمی به این موضوع بپردازد.

او خود در مقدمه توضیح داده که تا آنجا که توانسته، تمام کوشش خود را کرده تا اطلاعاتی صحیح و موثق در اختیار خوانندگان خود قرار دهد. در این کتاب ردی از اظهارنظر شخصی و جانبداری یا رد همراه با تعصب و غرض دیده نمی‌شود، مؤلف در بخش اصلی کتاب که درباره دنیای اندیشه‌های درویشان و مقایسه آن با افکار و عقاید صوفیان گذشته است، هم به ذکر آرای موافق پرداخته و هم نظرات مخالف را شرح داده و در هر وهله ایراد‌های وارد به طرز فکر و نحوه عمل هم صوفیان گذشته و هم پیروان طریقه‌های شیعی کنونی را آورده که خود، گواه بی طرفی او به موضوع و علمی بودن اثرش است.

در میان شرق شناسان نه تنها آلمانی بلکه اروپایی، جایگاه والای «گراملیش» که از عرفان پژوهان بزرگ شمرده می‌شود، انکارناپذیر است. این اثر، خود به تنهایی گویای آن است که او بحق این جایگاه را به خود اختصاص داده است، چه، از دانش بس ژرف او در حوزه عرفان اسلامی و تسلط مثال زدنی اش بر منابع و زبان‌های عربی و فارسی حکایت می‌کند.