سمیرا شاهیان | شهرآرانیوز؛ دیروز از کتاب «حماسه امام سجاد (ع)» از منظر رهبر معظم انقلاب به همت دفتر حفظ و نشر آثار رهبری در دانشگاه علوم اسلامی رضوی در صحن هدایت حرم امام رضا (ع) رونمایی شد.
در بخشی از این کتاب که با موضوع تحلیل مبارزات سیاسی و فرهنگی چهارمین امام شیعیان تألیف شده، آمده است: «اما واقعیت این است که امام سجاد (ع) بعد از دوران چندماهه اول، بقیه سی وپنج سال را جوری زندگی کرده و طوری حرکت کرده است که اگر یک انسان پرشور و حماسی شجاع این زندگی را ببیند و خوب در این زندگی غور و مطالعه کند چهره امام سجاد (ع) را چهره یک قهرمان حامل میبیند.
چراکه امام سجاد (ع) در این سی وپنج سال طوری عمل کرده اند که باید گفت برای یک انسان معمولی، بلکه برای یک انسان برجسته و فوق معمولی هم این جور زندگی کردن جزو محالات است و این امام بزرگوار، عملی که برای آدمهای عادی شاید محال به نظر برسد را در طول سی وپنج سال توأم با موفقیت به پایان رساندند. این مطلبی است که بایستی هر مقدار که میتوانیم روشن کنیم.»
در مراسم رونمایی این اثر که زنده از شبکه قرآن و معارف سیما نیز پخش میشد احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی؛ آیت ا... سید مصباح آملی، مدیر حوزه علمیه خراسان؛ محمدباقر فرزانه، امام جمعه موقت مشهد و دبیر شورای عالی حوزه علمیه خراسان؛ محمدصادق معتمدیان، استاندار خراسان رضوی؛ علی قندهاری، مدیرعامل انتشارات انقلاب اسلامی؛ محمدرضا حیدری، رئیس شورای اسلامی مشهد و جمعی از علما و پژوهشگران و شاگردان رهبر معظم انقلاب حضور داشتند.
رویکرد دفتر نشر؛ تحکیم گفتمان رهبری
رئیس دفتر حفظ و نشر آثار رهبری در مشهد در این مراسم گفت: رویکرد جدید دفتر نشر، علاوه بر کارهای پژوهشی و گردآوری اسناد، تحکیم گفتمان رهبری در عرصههای مختلف از جمله اولویتهای کنونی است.
رضا خوراکیان تحقق این مأموریت را جز با هدایت و راهنمایی بزرگان، به ویژه شاگردان رهبر معظم انقلاب ممکن ندانست و گفت: امیدواریم با همراهی و هم افزایی فعالان فرهنگی و نخبگان اجتماعی سیاسی بتوانیم شاهد استفاده بیشتر از منویات رهبری با توجه به ظرفیتهایی که در خراسان داریم، باشیم: در سال آینده در حوزه پژوهشی و آموزشی برنامههایی داریم که در این باره علاقهمند به استفاده از نظر همگان هستیم.
«حماسه امام سجاد (ع)» در ۳ بخش
مدیر تولید محتوای انتشارات انقلاب اسلامی و یکی از اعضای گروه تدوین کتاب «حماسه امام سجاد (ع)» نیز در این مراسم گفت: کتاب یاد شده که به همت انتشارات انقلاب اسلامی تدوین و تنظیم شده است مشتمل بر گفتارهایی از رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره سیره و مبارزات سیاسی فرهنگی امام چهارم است.
به گفته حجت الاسلام مجتبی صابری این کتاب از سه بخش تشکیل شده است؛ در بخش نخست با هدف تبیین نظریه انسان ۲۵۰ساله که به مثابه محور و زیربنای اساسی مباحث این کتاب به شمار میرود، بیانات معظم له در کنگره جهانی امام رضا (ع) است که در سال ۱۳۶۵ ایراد شده است. مطالعه این سخنان که در فهم دقیقتر گفتارهای بعدی مفید بوده است در ابتدای کتاب، با عنوان «به جای مقدمه» قرار داده شده است. ایشان در این سخنرانی، با تبیین دقیق نظریه انسان ۲۵۰ساله و اثبات دیدگاه مبارزات حاد سیاسی ائمه (ع) به ترسیم کلی نمودار این مبارزات پرداخته اند.
همچنین در این بخش که حدود بیش از ۴۰ صفحه از کتاب را به خود اختصاص داده است، بخش مبسوطی درباره دوره امامت حضرت زین العابدین (ع) گنجانده شده است. مدیر تولید محتوای انتشارات انقلاب اسلامی در تشریح بخش دوم کتاب گفت: این بخش مشتمل بر ۴ گفتار از سخنرانیهای مقام معظم رهبری در مسجد کرامت مشهد است که این جلسات نیز در جمع پرشور جوانان و نمازگزاران و پس از اقامه نماز مغرب و عشا ایراد میشده است. تاریخ برگزاری این جلسات که به ظاهر، متوالی برگزار میشده، بهمن سال ۱۳۵۲ مصادف با محرم الحرام سال ۱۳۹۴ هجری قمری است. رهبر معظم انقلاب در این جلسات با در پیش گرفتن یک شیوه تبلیغی عالمانه، ابتدا مخاطبان خود را از ضعف در اطلاع و آگاهی درباره سیره امام سجاد (ع) آگاه میساختند و پس از ایجاد انگیزه و اشتیاق در آنان، برای جبران این ضعف، با بیاناتی دقیق و علمی از زوایای مغفول مانده زندگی نورانی امام سجاد (ع) پرده برمی داشتند.
حجت الاسلام صابری خاطرنشان کرد: در این مباحث به موضوعات مهمی همچون وضعیت اعتقادی مردم و شیعیان پس از حادثه کربلا، تبیین وظایف امام (ع) و عزم ایشان برای انجام این وظایف، دشمنی و برخی تحریفات صورت گرفته در دین از سوی بنی امیه اشاره شده است. نقش رهبری فکری امام سجاد (ع)، تشریح و توضیح روابط امام با شیعیان خاص، ساماندهی و تربیت شیعیان و فرستادن ایشان به اقصی نقاط جهان اسلام، برخورد شدید امام با عالمان درباری و همچنین استفاده امام از قالب دعا برای انتقال معارف ناب اسلام از دیگر مباحث مطرح شده در بخش دوم کتاب است.
او در معرفی بخش سوم بیان کرد: مجموعه مصاحبههای مجله پاسدار اسلام با رهبر انقلاب در سال ۱۳۶۱ (شمارههای ۶ تا ۱۲) به همراه بعضی از اضافات و ارجاعات در این بخش از کتاب آورده شده است.
زدودن گردوغبار از زندگی ائمه (ع)
حجت الاسلام حسن هاشمی گنابادی از شاگردان آیت ا... خامنهای دیگر سخنران این مراسم بود. او گفت: همان طور که قرآن در یک دوره، در غربت طولانی به سر برد که به برکت هدایتهای انقلاب و به ویژه رهبر معظم انقلاب از غربت درآمد، در مورد ائمه هم این قصه صادق است؛ یعنی گردوغباری بر زندگی آنها نشسته بود، برداشتها متفاوت بود که به برکت اقدام رهبری، این برداشت، به گونهای دیگر شد.
حجت الاسلام هاشمی گنابادی با بیان خاطرهای گفت: زمانی من مأمور بودم فیشهای مکتوب رهبر انقلاب درباره امام سجاد (ع) را که دست یکی از رفقا بود، پس بگیرم و خدمت ایشان برسانم. به خاطر دارم وقتی به بسته بزرگ فیشها دقت کردم که مستندات را از کجا یادداشت کرده اند، دیدم همه اش از «کشف الغمة فی معرفة الائمة» و امثال اینها بود. یعنی ایشان در دهه ۵۰ این کتابها را مطالعه کرده بودند. وجود ایشان نعمت بزرگی است که فتوحاتی به روی جامعه اسلامی باز کردند.
حماسه امام (ع) از مسجد کرامت
امام جمعه موقت تهران و رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه کشور، آخرین سخنران این مراسم بود که به تشریح زمانه امام سجاد (ع) و نکاتی درباره ایشان پرداخت.
حجت الاسلام محمدجواد حاج علی اکبری، برگزاری این مراسم در ماه فرخنده رجب و در مجاورت حریم عرشی علی بن موسی الرضا (ع) را مبارک و موضوع جلسه را دوست داشتنی و الهام بخش خواند و خاطرنشان کرد: در سالهای نه چندان دور در مسجد کرامت مشهد پرداختن به زندگی ائمه هدی (ع) به ویژه حضرت سید الساجدین، علی بن الحسین (ع) چه در ساحت عشق، و چه در ساحت جهاد و حماسه، و چه در آفاق فکر و اندیشه، آن هم از نگاهی متفاوت، روزی فاضلی خالص و حماسه جو شد و نوشتن از تاروپود شخصیت الهی امام (ع) برای رهبری آینده امت فراهم شد.
به گفته او، این زاویه دید در یک نگاه نقش آفرین و الهام بخش به زندگی ائمه به ویژه امام سجاد (ع) در یک اثر دوست داشتنی و خوش ساخت و قابل استفاده فراهم شده است.
اصل نظریه انسان ۲۵۰ ساله
امام جمعه موقت تهران با اشاره به اصل نظریه انسان ۲۵۰ ساله که در بخش «به جای مقدمه» کتاب از بیان رهبری و صاحب این نظریه ارائه شده، گفت: ما باید به این نظریه فاخر و عمیق و قابل استفاده، بیشتر از اینها تلاش کنیم. جامعه علمی و پژوهشگران به ویژه کسانی که در سیره اهل بیت (ع) کار میکنند باید در این زمینه تلاش بیشتری داشته باشند.
حجت الاسلام حاج علی اکبری درباره فصل ورودی این اثر گفت: این فصل، بر اساس تقسیم دوران زندگی ائمه (ع) مربوط به دوره دوم نظریه رهبری و در ارتباط با زندگی امام سجاد (ع) بعد از عاشوراست. گزارشهایی تاریخی بیشتر گزارشهایی مبتنی بر تراژدی ارائه شده که روایت مرسوم و شناخته شدهای است. اما بر اساس این نگاه مفهوم منفعل و تراژدی به مفهوم فعال و مؤثر و سازنده حماسه تبدیل میشود. جالب است شما در این نگاه به جای تحلیلهای عقیم، وقتی نوبت امام سجاد (ع) میشود گزارشی از حماسه امام سجاد (ع) میخوانید. این خصوصیت نظریه انسان ۲۵۰ ساله است و کارِ کارستانی است که رهبر عزیز در این بخش انجام میدهند.
رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه کشور گفت: از نگاه رهبر معظم انقلاب، حماسه امام سجاد (ع) دارای سه عنصر است؛ یکم، تدوین اندیشه ناب اسلامی. دوم، آشناسازی مردم به حقانیت اهل بیت (ع) به عنوان مصادیق راستین اولوالامر و اقامه کنندگان واقعی حاکمیت الهی و سوم، ایجاد و تقویت تشکیلات اسلامی برای زمینه سازی حاکمیت اسلامی است. او گفت: امام سجاد (ع) از نگاه رهبر معظم انقلاب، دو روش برای انتقال معارف ناب انتخاب کردند، زیرا امکان دیگری در اختیار حضرت نبوده است؛ استفاده از دعا و موعظه. آنچه از امام (ع) باقی مانده است که امروز به عنوان صحیفه سجادیه میشناسیم، در حقیقت یک نقشه تفصیلی از حیات طیبه به زبان ماست. فردی و اجتماعی.
امروز که به صحیفه نگاه میکنیم درمی یابیم امام (ع) هم در عصر خودش از این روش بهترین بهره برداری را برای ترویج اخلاق و فضیلت در آن روزگار سخت برده است و هم نرم افزار تمدن اسلامی را در اختیار دوستان خودش قرار داده است. امام جمعه موقت تهران گوشزد کرد: امروز که در بیانیه گام دوم انقلاب، سخن از خودسازی و جامعه پردازی و تمدن سازی میکنند، یکی از اسناد پشتیبان هر سه اینها صحیفه سجادیه است. زبان دعا، زبان فطرت است. در متن صحیفه سجادیه، پرچم اعتراض از آغاز تا پایان برافراشته است که همان اعلام موضع است.
علاقهمندان به تهیه کتاب «حماسه امام سجاد (ع)» میتوانند به کتاب فروشیهای سراسر کشور و سایت دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب اسلامی مراجعه کنند. در نسخه صوتی این کتاب، فایلهای صدای رهبر معظم انقلاب نیز قرار داده شده است.