ترس از تاریکی؛ یک نقص در عملکرد مغزی

عاطفه همایونی | شهرآرانیوز؛ ترس از تاریکی، یک واکنش طبیعی است که بیشتر برای کودکان رخ می‌دهد. مکانیسم مغزی که منجر به این نوع ترس می‌شود، ناشناخته مانده بود، اما به تازگی در پژوهشی، محققان ادعا کرده‌اند که تاحدودی دریافته‎ اند ترس از تاریکی چطور وجودمان را پر می‌کند و به محض روشن شدن چراغ، همه احساسات منفی از بین می‌رود.

این مکانیسم مربوط به ارتباط میان چند بخش مختلف از مغز ماست. در این پژوهش آمده است که میزان فعالیت آمیگدال یا «مغز عاطفی/غیرمنطقی» (که مسئولیت پردازش احساسات و واکنش انسان به ترس را به عهده دارد) با قرار گرفتن در معرض نور یا تاریکی تغییر می‌کند.

این محققان می‌گویند: «نور، در مقایسه با تاریکی، فعالیت آمیگدال را سرکوب می‌کند.» آن‌ها توضیح می‌دهند که نور متوسط، نسبت به نور ملایم، ​​منجر به سرکوب بیشتر فعالیت آمیگدال می‌شود. اما این همه ماجرا نیست. کنترل احساس ترس، بیشتر به ارتباط میان آمیگدال و بخشی از قشر پیش پیشانی (این قسمت از مغز مسئولیت کنترل احساسات گوناگون ما را به عهده دارد) مرتبط است. این محققان کشف کردند که وجود نور، ارتباط میان این دو بخش را به طور چشمگیری تقویت می‌کند.

در این پژوهش، ۲۳ داوطلب به مدت ۳۰ ثانیه در معرض نور کم، سپس در معرض نور متوسط و در آخر در معرض تاریکی مطلق قرار گرفتند و اسکن مغزی آن‌ها در این سه موقعیت، تجزیه و تحلیل شد. نتایج این آزمایش که حدود ۳۰ دقیقه به طول انجامید، نشان می‌داد که نور کم باعث کاهش فعالیت آمیگدال می‌شود و نور متوسط فعالیت این بخش را تقریبا به طور کامل سرکوب می‌کند. همچنین در این آزمایش به وضوح مشخص شد که هنگام روشن شدن محیط، عملکرد ارتباطی بین آمیگدال و قشر پیش پیشانی تقویت می‌شود. به عبارت دیگر، براساس یافته‌های این پژوهش، نور ممکن است مراکز کنترل ترس در مغز ما را فعال نگه دارد.

این محققان اعتراف می‌کنند که برای فهمیدن اینکه با تاریک شدن محیط، دقیقا چه اتفاقی در مغز ما می‌افتد، به داده‌های بسیار بیشتری نیاز است، با این حال در تحقیقی دیگر درباره عملکرد‌های مغزی که منجر به اضطراب می‌شود، نیز ثابت شده بود که هنگام اضطراب، ارتباط میان آمیگدال و قشر پیش پیشانی مختل می‌شود.

علاوه بر این، اثر نور بر از بین رفتن ناگهانی ترس ها، ممکن است مربوط به این واقعیت باشد که نور به صورت کلی تأثیری مثبت بر خلق و خوی انسان می‌گذارد. نور می‌تواند با کاهش افکار منفی و ترس‌های ناشی از آن‌ها و بهبود عملکرد کنترل این افکار، به کنترل ترس در انسان کمک کند. ارتباط بین نور و تاریکی و فعالیت‌های مختلف مغز، سال‌ها پیش ثابت شده است؛ روشنی و تاریکی به مغز ما کمک می‌کند تا زمان خواب خود را تشخیص دهد، برمیزان هوشیاری ما تأثیر می‌گذارد و همچنین می‌تواند روحیه ما را کاملا تغییر دهد.

«نوردرمانی» هم اکنون به طور گسترده‌ای برای بیماری‌هایی مانند افسردگی استفاده می‌شود؛ هرچند هنوز هم دانشمندان دقیقا نمی‌دانند که نور با چه مکانیسمی بیماری‌های روحی و روانی را بهبود می‌بخشد.
ما انسان‌ها در تاریخ تکاملی خود تازه به این امکان دست یافته ایم که بر روشنی و تاریکی محیط اطراف کنترل داشته باشیم، بنابراین شاید یکی از راه حل‌های مقابله با «ترس از تاریکی»، روشن کردن یک چراغ باشد، اما این راه حل برای درمان این نوع از هراس تجویز شدنی نیست، زیرا هنوز هم در شرایطی ممکن است دسترسی به نور امکان پذیر نباشد. علاوه بر این، گاهی در معرض نور بودن، ممکن است سلامتی ما را به خطر بیندازد؛ به عنوان مثال ما می‌دانیم که خوابیدن در محیط روشن، خواب عمیق ما را مختل می‌کند.

محققان این پژوهش می‌گویند که احتمالا برای یافتن راه حلی برای مقابله با ترس از تاریکی، باید عملکرد مغز را دربرابر نور بررسی کنیم. شاید کلید حل این معما، سلول‌های حساس به نور در شبکیه چشم باشند که نور را از چشم به قسمت‌های مختلف مغز منتقل می‌کنند. شاید باید در تحقیقات علمی آینده، نحوه تعامل این سلول‌ها با آمیگدال بررسی شود. به هر روی، واقعیتی که تاکنون تغییر نکرده است، این است که ترس همیشه در درون ماست نه بیرون از ما.

منبع: ساینس الرت