بیش از یک سال از اعلام رسمی شیوع ویروس کرونا در کشور میگذرد. عوارض این همهگیری برای اقشار مختلف بسیار ناگوار و ماندگار بوده است. از فوت نزدیکان و نبود شرایطی برای گذراندن دوره سوگواری و آثار روحی و روانی آن تا مشکلات اقتصادی، بیکاری، هزینههای درمان، خانهنشینی و نبود رفتوآمد و تفریح، محدودیتها و قرنطینه و بسیاری از مشکلات بیشمار دیگر طاقت از کفمان ربوده است.
اما بارها شنیده و گفتهایم که بانوان در هر نقشی بیش از همه اقشار دیگر، فشار مضاعف این چرخدهندههای کشنده را تحمل کرده و بار آن را بهدوش کشیدهاند. همچنین همواره آماج اخبار متضاد قرار گرفتهاند و ناگزیر از حفظ سلامت خود و خانواده، باید خبر درست از نادرست را در زمان مناسب تشخیص و واکنشی صحیح از خود بروز دهند.
بار تحصیل آنلاین فرزندانشان را بهدوش میکشند و با توجه به مشکلات اقتصادی، سفره و سبد خانواده را مدیریت میکنند. از ورزش و تفریح و مسافرت و دورهمیهای فامیلی و دوستانه دور ماندهاند و باید ساعتهای بیشتری را با فرزندان بیبرنامه خود در منزل طی کنند و برایشان برنامه بتراشند. این در حالی است که هریک از این موارد بهتنهایی میتواند در بلندمدت عوارض جسمی و روحی سختی برای هر فردی به دنبال داشته باشد. بانوان یکتنه در تلاش هستند خانوادهشان دوران گذار کرونا را بهسلامت پشت سر بگذارد.
اما این روزها نیز که برخی کشورها با واکسیناسیون وسیع مردم به سوی دوران پساکرونا گام برمیدارند و همزمان اخبار متناقض خوب و بدی به گوش میرسد، به نظر نمیآید از نگرانی و اضطراب زنان کشور ما چندان کاسته شده باشد. برخی منابع خبری از انتقال نیافتن ویروس کرونا از طریق سطوح میگویند، اما همانها بر ضدعفونی و شستوشوی مکرر دستها تأکید دارند. گفته شده است آب استخر عامل انتقال نیست، اما محیط استخرها و کمدها و تأسیسات دیگر میتواند محیطی برای تجمع باشد و تجمعات عامل شیوع بیشتر بیماری.
اخبار متفاوتی از تزریق واکسنها و بیم و امیدی که با خود آورده است هم تحمل شرایط درازمدت کرونایی را سختتر میکند. در این میان، خشکسالی و برنامههای نامنظم قطعی برق و گاهی آب باوجود کووید۱۹ و گرمای طاقتفرسای تابستان مشکلی مضاعف برای مادران است، زیرا برنامههای درسی و اوقاتفراغتی آنلاین فرزندان با این موضوع ناسازگاریهایی دارد که باز هم به سرانگشت تدبیر همراه با استرس مادران باید حل شود. پیشگیری از آسیب دیدن احتمالی وسایل برقی گرانقیمت منزل و کنترل مصرف برق و آب خانوار با وجود هوای داغ تابستان و شیوع بیماری کرونا هم وظیفه جدیدی به عهده بانوان است.
حقیقت این است که گفتن و نگاشتن درباره همه آنچه در این نوشتار آمد ساده است، اما زنان بهواقع در عمل از همه این فشارها و اضطرابها آسیب دیده و بهنوعی زیر حجم فراوان بار این مدل از زندگی به فراموشی سپرده شدهاند. حتی فرزندانی که تا دیروز انجام بسیاری از وظایف خود را به عهده میگرفتند، امروز بهدلیل بودن مداوم در خانه و بیحوصلگیهای حاصل از آن و به پشتیبانی حضور مادر، از زیر بار کارهای شخصیشان هم شانه خالی میکنند.
بهیقین ادامه این روند آسیبی جبرانناپذیر برای زنان و همچنین خانوادهها بهدنبال دارد. از اینرو، بانوان باید اندکاندک با تقسیم وظیفه در میان اعضای خانواده و ترکیببندی جدیدی از برنامه زندگی به خود بیایند و به سلامت روح و روان و جسم خویش نیز توجهی ویژه داشته باشند؛
بنابراین پیادهروی روزانه، نرمش و مراوده با دوستان و اقوام مثبتاندیش با هر شیوه در دسترس و ممکن، کمک گرفتن از اعضای خانواده در انجام امور روزمره منزل، مطالعه و انجام فعالیتهای شادیآور و انرژیزا و نوشیدن آب کافی و خورد و خوراک مناسب را مهمترین برنامه هرروز خود بدانند و با اصلاح کمهزینه و مفید سبک زندگی در کنار همه مسئولیتهایی که بهعهده دارند، سطح سلامتی و شادابیشان را به نحوی بالا ببرند که بتوانند این انرژی مضاعف مثبت را به سایر افراد خانواده نیز منتقل کنند.
فداکاری برای حفظ کانون خانواده قطعا امری پسندیده است، اما نه به بهای از دست رفتن وجود خودمان، که این موضوع به ازهمپاشیدگی این کانون مقدس نیز منجر میشود. از این رو، بهتر است خودمان را برای حفظ خانواده فدا نکنیم بلکه برای بقای آنها سالم، شاداب و سرشار از انرژی باقی بمانیم.