نگاهی به وضعیت صادرات ۶ ماه خراسان‌رضوی در روز ملی صادرات

طنین همتی|شهرآرانیوز، رئیس اداره بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان‌رضوی به بهانه روز ملی صادرات (۲۹ مهرماه) در گفتگو با شهرآرانیوز درباره وضعیت صادرات استان در نیمه نخست سال ۱۴۰۰ اظهار کرد: وضعیت صادرات استان و کشور مثل همه دنیا تحت‌تأثیر همه‌گیری ویروس کرونا بوده است و اکنون باتوجه‌به واکسیناسیون عمومی وضعیت صادرات بهبود یافته است و اوضاع تجارت بهتر می‌شود.
به‌گفته محمدعلی امیرفخریان با همه‌گیری ویروس کرونا به‌جز کشور افغانستان که مرز آن برای استان باز بود، در سایر مرز‌ها محدودیت و ممنوعیت حاکم بود، به‌طوری‌که در ۶ ماه اول امسال برخی محدودیت‌های کشور ترکمنستان که به‌عنوان دروازه ورود به آسیای میانه است و برای ما حائز اهمیت است، برداشته شد و الان صادرات ما به کشور‌های آسیای میانه نسبت به مدت مشابه پارسال وضعیت بهتری پیدا کرده است و رشد صادرات ما در ۶ ماه اول سال نسبت به مدت پارسال مؤید همین موضوع است.

تحریم‌ها برخی اقلام وارداتی را به کالا‌های صادراتی تبدیل کرد

وی تأکید کرد: موضعی که به‌صورت کلان بر تجارت خارجی ما تأثیر گذاشته، بحث تحریم‌ها بوده که مشکلاتی برای تجارت خارجی ما ایجاد کرده است. خوشبختانه تحریم‌ها به فرصت تبدیل شد و در برخی کالا‌های وارداتی با اقدام خوب تجار، صادرکنندگان و تولیدکنندگان و حمایت دولتی ما مثل لوازم‌خانگی به صادرکننده تبدیل شدیم. در محصولاتی مثل بنر تا حدی در داخل به تولید رسیدیم که می‌توان برای صادرات آن‌ها برنامه‌ریزی کرد. برای این موضوع به تلاش و ورود شرکت‌های تولیدی و بازرگانی و ارائه خدمات قبل و بعد از فروش و همچنین ارتقای خدمات نیاز داریم تا بتوانیم در زمینه صادرات گام برداریم.

صادرات ۶۴۶ میلیون دلاری خراسان‌رضوی در ۶ ماه نخست امسال

این مقام مسئول با اشاره به رشد صادرات در ۶ ماه ابتدایی امسال نسبت به سال گذشته اظهار کرد: در ۶ ماه ابتدای امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۶۴۶ میلیون دلار صادرات داشتیم که ۶ درصد از لحاظ ارزشی و ۱۴ درصد از نظر وزنی نسبت به مدت مشابه سال قبل بیشتر بوده است. تراز بازرگانی هم در مدت مشابه ۶ ماه قبل ۳۸۸ میلیون دلار مثبت شده است.
وی اضافه کرد: حدود ۶۶۴ میلیون دلار صادرات مربوط به حوزه تجاری بوده است و ۵۰ هزار دلار مربوط به صادرات چمدانی و یک‌میلیون و ۶۲۵ هزار دلار آن به‌صورت بازارچه مرزی بوده است. همه این‌ها مسیر‌های صادراتی استان را تشکیل می‌دهد.
به‌گفته امیر فخریان، بیشترین صادرات از گمرک مشهد بوده است، بعد از آن گمرک دوغارون، سرخس و لطف‌آباد. گمرک باجگیران هم به‌دلیل سیاست‌های داخلی کشور ترکمنستان به ظرفیت صادراتی گذشته‌اش برنگشته است.

میله‌های آهنی و فولادی با رشد ۲۵۸ درصدی رتبه اول صادرات استان

وی درباره اقلام صادراتی استان گفت: میله‌های آهنی و فولادی در رده اول صادرات استان، نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۵۸ درصد رشد دارد و الان رتبه اول صادراتی استان ما را با ارزش ۷۳ میلیون دلار به خود اختصاص داده است.

پسته و زعفران در رده‌های بعدی صادرات استان

وی گفت: پسته و زعفران در رده‌های بعدی صادرات ما قرار دارد که فاصله زیادی از نظر ارزش صادراتی با میله‌های فولادی دارد، به‌طوری‌که پسته با رشد ۲۴ میلیون دلار و زعفران بسته‌بندی بیش از ۳۰ گرم با رشد حدود ۲۰ میلیون دلار و بسته‌بندی کمتر از ۱۰ گرم با حدود ۶/۱۱ میلیون دلار در رده‌های بعدی قرار دارد.

وی اضافه کرد: در زمینه کف‌پوش‌های غیرمخملی هم رشد صادرات خوبی داشتیم و این کالا در رده ۶ کالای صادراتی استان با بیش از ۷/۱۳ میلیون دلار قرار دارد و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۹۰۶ درصد رشد داشته است. سایر اقلام ازجمله پلی‌استرین با رشد ۲۵۴۹ درصد و سیمان هم با رشد ۲۱۰ درصد به‌شکل چشمگیری رشد کرد‌ه‌اند.

افت ۲۹ درصدی صادرات استان به افغانستان 

رئیس اداره بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان‌رضوی تصریح کرد: عمده کشور‌هایی که به آن‌ها صادرات داشتیم، مثل قبل است. افغانستان به‌عنوان اصلی‌ترین مقصد کالا‌های صادراتی ماست که بعد تغییرات حاکمیت در کشور افغانستان مشکلاتی برای آن ایجاد شد. در نتیجه صادرات ما مقداری با چالش مواجه شد که ۲۹ درصد افت داشت.

ازبکستان با رشد ۳۴۷ درصدی به‌عنوان دومین مقصد کالا‌های صادراتی استان

به گفته امیر فخریان، ازبکستان با رشد ۳۴۷ درصدی به‌عنوان دومین مقصد کالا‌های صادراتی استان ماست و رشد چشمگیری داشته است. این مسئول استانی در ادامه گفت: بعد از آن ترکمنستان است که ۵۷ میلیون دلار صادرات با ۲۲۱ درصد رشد نسبت به سال گذشته داشتیم. صادرات به عراق نسبت به سال گذشته تغییر آن‌چنانی نداشته است و در رده چهارم قرار دارد. قرقیزستان پنجمین کشور صادراتی ما با ۲۸۷ درصد رشد نسبت به سال گذشته است. در همین زمینه قزاقستان ششم، پاکستان هفتم، چین هشتم، امارت نهم و اسپانیا دهم هستند. در نیمه نخست سال فقط در ارتباط با کشور‌هایی مثل امارات و اسپانیا و افغانستان کاهش صادرات داشتیم. صادرات به بقیه کشور‌ها افزایش داشته که دلیل کاهش متأثر از تغییرات ارزی بوده است. در این زمینه از لحاظ ارزی کاهش صادرات داشتیم.

صادرات به کشور‌های اوراسیا رشد چشمگیری داشته است

وی درباره وضعیت صادرات ما به کشور‌های اوراسیا گفت: صادراتمان به همه کشور‌های عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا که قرقیزستان، قزاقستان و روسیه و ارمنستان عضو آن هستند، به‌جز ارمنستان که درگیر جنگ بود، رشد چشمگیری داشت، به‌طوری‌که صادرات ما به فدراسیون روسیه ۴۶۷ درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته است.

اقبال کم فرش دست‌باف در بازار جهانی

این مقام مسئول در سازمان صمت استان ادامه داد: در گذشته این کالا سهمی از صادرات ما داشته است، اما به‌دلایلی ازجمله توجه به نیاز مصرف‌کننده و بهای تمام‌شده زیاد کالا، نسبت به رقبا در این محصول افت صادرات داشتیم. باید توجه کرد که اکنون در حوزه فرش دست‌باف حتما باید تغییرات سلیقه مصرف‌کننده در این کالا دیده شود تا بتوانیم سهمی در صادرات به کشور‌ها داشته باشیم. تولیدکنندگان ما متأسفانه همچنان این کالا را تا حدودی سنتی تولید می‌کنند. رقبای ما از این فرصت استفاده کردند و سلیقه مخاطب را شناختند و این بازار را به دست گرفتند. این موضوع نیازمند این است که مرکز ملی فرش و تولیدکنندگان ما تدبیری کنند تا نیاز‌های کشور‌های مختلف را شناسایی کنند و بتوان این بازار را به دست گرفت.

پتانسیل خوب خشکبار و گیاهان دارویی در صادرات خراسان‌رضوی

امیر فخریان در پاسخ به اینکه سهم صادرات چه کالای جدیدی افزایش یافته است، ادامه داد: ظرفیت‌ها برای افزایش سهم کالا‌های جدید در صادرات در نظر گرفته شده است و سال گذشته با پیمان اقتصادی با کشور‌های اوراسیا، این ظرفیت‌ها را اعلام کردیم. صنعت خشکبار و گیاهان دارویی از محصولاتی است که توانسته‌ایم سهمشان را از صادرات به دست بیاوریم. همچنین صنایع ساختمانی نیز از ظرفیت‌های صادراتی ماست.
وی تأکید کرد: باید به جذب گردشگرمذهبی بیشتر توجه کنیم. کشور‌های شیعی‌مذهب ظرفیت خوبی برای جذب گردشگر مذهبی هستند. سایر کشور‌ها هم در حوزه سلامت و گردشگری تاریخی می‌توانند ظرفیت و منبع درآمد خوبی باشند.
شرکت‌های دانش‌بنیان هم باتوجه‌به خلاقیت و نواری که دارند، می‌توانند علم و فناوری را صادر کنند. این موضوع می‌تواند در ارتقای صادرات مؤثر باشد.

هدف‌گذاری یک میلیارد دلاری صادرات در ۶ ماه پیش‌رو

وی درباره هدف‌گذاری در نیمه دوم سال در امر صادرات گفت: ما در ۶ ماه دوم تقریبا باید یک میلیارد دلار صادرات بر اساس هدف‌گذاری داشته باشیم. بر همین اساس برنامه‌ریزی برپایی نمایشگاه در کشور پاکستان، افغانستان و قرقیزستان داشته‌ایم. همچنین جلساتی با سفرای کشور‌ها به‌صورت مجازی و آنلاین با حضور تجار برگزار خواهیم کرد. در کنار این موضوع، رفع مشکلات تجار را در دستورکار داریم تا صادرات تسهیل شود.
به‌گفته این مسئول، برای رسیدن به هدف صادراتی حدود ۲۲ الزام صادراتی داریم و همچنین ۷ الزام برای واحد‌های تولیدی صادرات‌محور در نظر گرفتیم که دستگاه‌های مختلف ازجمله حمل‌ونقل، بخش خصوصی مثل اتاق بازرگانی و... باید پای کار بیایند تا بتوانیم صادرات را به‌شکل هدفمند افزایش دهیم.

وی تأکید کرد: ما هم به‌عنوان خادمان، برای رسیدگی و رفع مشکلات کمیته‌هایی را تشکیل دادیم تا بتوانیم با حضور دستگاه‌های مرتبط مشکلات را کارشناسی کنیم و به‌دنبال رفع آن‌ها باشیم. وی گفت: در سال ۹۹ در راستای رفع مشکلات صادرکنندگان و بخشنامه‌های بانک مرکزی، بحث ایفای تعهدات ارزی و بازگشت به ارز برای صادرکنندگان تسهیل شد و تا حدودی مشکلات صادرکنندگان رفع شد و اکنون دستورالعمل برای صادرکننده با شرایط بهتری ارائه شده است و دیگر به‌عنوان دغدغه اصلی صادرکنندگان مطرح نیست.

صادرکنندگان و تجار در کمیته اقدام ارزی مشکلات ارزی را در میان بگذارند

رئیس اداره بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان‌رضوی ادامه داد: همچنین اگر صادرکنندگان در بحث ایفای تعهدات ارزی مشکلاتی دارند، می‌توانند به جلسات دائمی کمیته اقدام ارزی استان مراجعه کنند و مشکلاتشان را در میان بگذرانند تا اگر به اصلاح نیاز داشت، رسیدگی شود.
وی در پایان اظهار کرد: روز ملی صادرات را خدمت فعالان اقتصادی و بازرگانانی که در شرایط تحریم وظایف صادراتی‌شان را انجام دادند و از پس تحریم‌ها برآمدند، تبریک می‌گویم. آن‌ها توانستند صادرات را دست‌کم امسال افزایش دهند و باعث کم‌رنگ‌شدن اثر تحریم‌ها در کشور شوند که بسیار باارزش است.