ایران در آستانه سالمندی جمعیت و چالش بزرگ نظام بیمه‌ای صدور هشدار هواشناسی سطح نارنجی در پی پیش‌بینی تشدید فعالیت سامانه بارشی در روز‌های آینده (۷ آبان ۱۴۰۴) چرا فشار خون در فصل سرد بالا می‌رود؟ ادعای معاون وزیر آموزش و پرورش: اجباری‌شدن پیش‌دبستانی، آمار تکرار پایه را کاهش می‌دهد پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی امروز (چهارشنبه، ۷ آبان ۱۴۰۴) | احتمال رگبار‌های پراکنده باران در برخی نقاط استان، از فردا معاون وزیر آموزش و پرورش خبر داد: افزایش شمار هنرستان‌های دخترانه عشایر | دوره‌های تربیت معلم همچنان ادامه دارد تکالیف وزارت علوم در حوزه حمایت از هوش مصنوعی مشخص شد نتایج متقاضیان رشته‌های بورسیه نوبت دوم کنکور ۱۴۰۴ اعلام شد (۷ آبان ۱۴۰۴) نقش والدین در استفاده صحیح فرزندان از گوشی‌های همراه چیست؟ | نشانه‌های اعتیاد به اینترنت در نوجوانان + راهکار‌ها ۸۳۰ تن انواع فرآورده خام دامی غیربهداشتی در خراسان رضوی توقیف شد (۷ آبان ۱۴۰۴) هشدار درباره تخلفات مالی در بیمارستان‌ها | پورسانت‌گیری و درآمدهای صوری در مراکز درمانی باید متوقف شود مأموریت موفق اورژانس ۱۱۵ فریمان در تسهیل زایمان مادر باردار داخل آمبولانس (۷ آبان ۱۴۰۴) چطور یک آلرژی خطرناک در کودکان را کاهش دهیم؟ دارو‌های امپرازول و پنتوپرازول را خودسرانه مصرف نکنید کشف ۱۲ تن برنج ایرانی احتکارشده در یکی از شهرستان‌های خراسان رضوی (۷ آبان ۱۴۰۴) خودمراقبتی، کلید سالمندی سالم و پویاست معاون پلیس آگاهی فراجا: از اردیبهشت تاکنون، بیش از ۶ هزار و ۳۰۰ حساب بانکی کلاهبرداران مسدود شده است (۷ آبان ۱۴۰۴) درخواست وزیر آموزش و پرورش از اعضای مجلس برای رفع مشکلات تبدیل وضعیت معلمان جریمه ۵۹۰ میلیارد ریالی یک شرکت تجاری در مشهد + جزئیات سارق، موبایل دزدی را به کلانتری خواجه ربیع مشهد فرستاد! معاون وزیر آموزش و پرورش هشدار داد: برخورد جدی با هرگونه هنجارشکنی در مدارس غیردولتی اجرای طرح هوشمندسازی بیمارستان‌های کشور از مشهد | اسناد کاغذی بیمه سلامت حذف می‌شود ۴ ماسک خانگی برای درمان خشکی پوست در پاییز افزودن سبزیجات و کنجد به نان ممنوع شد خطرناک‌ترین روش نگهداری سیر که می‌تواند مرگبار باشد! ایران، رکورددار تجویز و مصرف دارو در دنیا | عوارض مصرف بی‌رویه دارو هشدار درباره عرضه غیرقانونی قرص برنج در عطاری‌ها اولین واکنش پژمان جمشیدی به اتهام تجاوز و فرار از کشور هوش مصنوعی خطر بیماری قلبی را با اعداد نمایش می‌دهد
سرخط خبرها

راه سوم؛ الگوی زن ایرانی مسلمان

  • کد خبر: ۸۵۲۲۲
  • ۰۳ آبان ۱۴۰۰ - ۱۸:۱۴
راه سوم؛ الگوی زن ایرانی مسلمان
دکتر محدثه جزایی - دبیر انجمن علوم سیاسی شعبه خراسان

«زن ایرانی» مفهومی پرمایه است، دقیقا به این معنا که هنگامی که از «زن» سخن می‌گوییم و آنگاه که صفت «ایرانی» را برای آن به کار می‌بریم، صحبت از یک جنسیت و یک کشور به‌تن‌هایی نیست.

شاید درباره زن ایرانی بتوان این ادعا را مطرح کرد که نه اسیر موج‌های بی‌دلیل به دنبال منافع و حقوق خود است، نه پیرو خطی که به او ارتباطی ندارد. در نتیجه، زن‌بودن در جامعه ایرانی با هیچ‌کدام از تعاریف کلان موجود در ادبیات شرق و غرب هم‌خوان نیست. به همین دلیل، می‌توان از ویژگی‌های خاص و منحصربه‌فرد زنان در ایران سخن گفت که در عین خاص‌بودگی، امکانات بالقوه تبدیل شدن به الگو را دارد.

اما قبل از الگوسازی از زن ایرانی، باید با واکاوی وضعیت کنونی به این پرسش پاسخ داد که هم‌اکنون زنان ایرانی خود از چه الگویی پیروی می‌کنند.

الگو نمونه‌ای است که با برجسته‌کردن ویژگی‌های خاص یک طیف، زمینه را برای پذیرش آن از سوی افراد جامعه فراهم می‌آورد. درباره زنان، به‌طور خلاصه می‌توان از ۲ الگوی سنتی و کلاسیک زن سخن گفت که هردوی آن‌ها هنوز هم در سراسر جهان دارای هواداران بی‌شمارند و از ابزار‌های تبلیغاتی برای توجیه خود بهره می‌گیرند.

نخستین الگو زن را پنهان‌شده در خانه و بدون حضور اجتماعی توصیف می‌کند، زنی که از ابتدای خلقت، طفیلی مرد است و بدون حضور جنس دیگر نمی‌تواند وجود داشته باشد. تفکر افراطی و تندروی شرقی، تبلیغ‌کننده چنین تصویری از زنانگی است که متعاقب آن، زن پنهان از چشم اجتماع و بدون هیچ‌گونه اثر و حضوری در جامعه تنها به اداره امور خانه می‌پردازد.

چنین تصویری از زن و تأکید بر الگویی چنین، نمی‌تواند پاسخ‌گوی نیاز‌های نوین جامعه باشد، زیرا تربیت فرزندان، مهم‌ترین کار در خانه زنان است که بدون اطلاع و آگاهی از تحولات اجتماعی نمی‌تواند امکان‌پذیر باشد. یک مادر تا زمانی که محصور در خانه باشد، چگونه می‌تواند فرزندانش را آماده نقش‌آفرینی در جامعه کند؟

در سوی دیگر طیف، الگوی سنتی از زن غربی است که بدون هیچ قیدوبندی تنها محدود به ساختار‌هایی است که تعریف خود از زن خوب را معطوف به جسم زن کرده است. از چنین نگاهی، زن اگرچه طفیلی مرد نیست، اسیر ساختار‌هایی است که ارزش و اعتبار یک زن را با ظاهر و تطبیق خلقیات او با شخصیت‌های سرمایه‌دارانه ارزیابی می‌کند.

هردوی این الگو‌ها گرفتار در نوعی افراط و تفریط هستند که زن را ورای ویژگی‌های انسان‌بودگی مورد توجه قرار می‌دهند. حال آنکه علی‌رغم تفاوت‌های ۲ جنس، جوهره انسان‌بودن فصل مشترک مردان و زنان است. نگاه ابزاری به زن، چه ابزاری برای گرم نگهداشتن مطبخ چه ابزاری برای اطفای خواهش‌های صرفا جسمی، به یک تناقض اساسی دچار است، تناقضی که حتی این الگو‌های سنتی را به تکاپو برای تغییر وادار کرده است.

در میان این تغییرات، الگوی زن ایرانی مسلمان نیز که مقام معظم رهبری در سخنرانی‌شان در سال ۹۵ اعلام کردند از توان و ظرفیت برای ابراز وجود برخوردار است و می‌تواند در میان الگو‌های رنگارنگ، که شاید هیچ‌کدام از آن‌ها توانایی تطبیق با منحصربه‌فردبودگی شرایط ایران اسلامی را نداشته باشد، حرفی برای گفتن داشته باشد.

بیان ویژگی‌های این الگو بیش از هر چیز منوط به پاسخ‌دادن پرسش‌های بسیار است که قبل از همه آشکارکننده هویت زن ایرانی و مسلمان است، هویتی که در معرض هجوم روایت‌های گوناگون از الگو‌های متعدد زن غربی و شرقی قرار دارد و در عین یافتن مشابهت‌های با آنان، نمی‌تواند خود را دقیقا مشابه و هم‌راستا با آن‌ها بداند.

در نتیجه، ضرورت توجه به راه سوم به معنای کاوش در چیستی هویت زن ایران و جایگان زن در جامعه ایرانی روشن است، توجهی که سال‌هاست از سوی بالاترین مقامات سیاسی و گروه‌های مختلف بار‌ها بیان شده، اما پاسخی درخور نیافته است. برای روشن‌شدن این راه و برجسته‌سازی چنین الگویی، ضمن به خدمت گرفتن امکانات موجود، اراده‌ای قوی برای انداختن طرحی نو نیاز است.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
آخرین اخبار پربازدیدها چند رسانه ای عکس
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->