کمتر از یک ماه پس از آنکه رئیسجمهور، نخستین بودجه ضدتحریمی دولت سیزدهم را تقدیم مجلس کرد و درحالی که مجلسیها از همان زمان انتقادهایی را به آلبوم اقتصادی سال ۱۴۰۱ مطرح میکردند، دیروز نمایندگان مردم در خانه ملت با ۱۷۴رأی موافق به کلیات سند دخل وخرج سال آینده کشور رأی مثبت دادند.
حالا احتمالا طبق اعلام پیشین، لایحه بودجه برای شور دوم و بررسی جزئیات، بار دیگر به کمیسیون تلفیق میرود و پس از چکشکاری در آنجا، برای بررسی نهایی، دوباره در دستورکار صحن علنی مجلس قرار خواهد گرفت.
از همان چند روز پیشتر از رونمایی از لایحه بودجه سال آینده که «عدالتمحوری» را کلیدواژهای در سخنان آیتا... سیدابراهیمرئیسی درباره رویکرد آلبوم اقتصادی کشور دیدیم، کمی دلمان را صابون زدیم و چشم انتظار بودیم که سهم سالانه خراسانرضوی از سند دخلوخرج کشور که مسئولان و مدیران استانی، از استاندار و نماینده مجلس بگیرید تا مدیران بخش خصوصی، بارها بر ناعادلانهبودنش صحه گذاشته و آن را نقد کردهاند، کمی اصلاح شود، اما انگار بازهم زیادی دل خوش بودیم، چون در آلبوم بودجه ۱۴۰۱ هم خبری از سهم دست کم ۸ درصدی خراسان رضوی نیست.
اگرچه سند فعلی آمایش سرزمینی خراسان رضوی حاصل مطالعاتی است که در سال ۱۳۹۳ انجام شده و به گفته رئیس سازمان برنامهوبودجه استان این سند قرار است تا پایان امسال باتوجه به ابلاغ سند ملی آمایش سرزمینی در افق۱۴۲۴ بهروز شود، با همین سند فعلی هم سهم استان ما از بودجه در همه سالهای پیش حتی بهقدر جمعیت حدود ۸ درصدیاش نیز نبوده است.
به عبارتی بودجه خراسان رضوی سازگاری چندانی با واقعیتهای جغرافیایی و جایگاهش ندارد. این واقعیت را هم اضافه کنید که مشهد بهعنوان پایتخت معنوی ایران و جهاناسلام، سالانه میزبان خیل عظیمی از عاشقان، دلدادگان و زائران داخلی و خارجی بارگاه منور شمسالشموس (ع) است و این موضوع هم میطلبد که نگاه دولت در کسوت بودجهنویس و نگاه مجلس در کسوت قانونگذار، به شهر امامرضا (ع) و استان خراسانرضوی، فراملی باشد.
«جهانشهر» بودن مشهد با سهم ناچیز شهرداری و پروژههای شهریاش از آلبوم بودجه سالآینده مصداق «جمع اضداد» است. البته این را هم بگوییم که مدیریت شهری مشهد در همه این سالها چشم امید چندانی به پول توجیبی دولتی نداشته است و در دوره ششم مدیریتشهری نیز از این منظر، در بر همان پاشنه میچرخد و مدیران شهری مشهد برای تأمین دخلوخرج شهر، منتظر خزانه دولت نمیمانند.
با این حال تا اینجای کار، خراسانرضوی و مشهد شاهد «آبرفت» سهمشان از بودجه بودهاند. توضیح آنکه برای مثال در آلبوم اقتصادی سال آینده، سهم ۲۵ درصدی دولت از اوراق مشارکت بازآفرینی بافتهای فرسوده پیرامون حرم مطهر رضوی حذف شده است و شهرداری باید به تنهایی اصل و سود این اوراق را پرداخت کند.
مصداق دیگر، اختصاص بودجه حدود ۴۲ میلیاردتومانی برای قطارشهری مشهد است و در شرایطی که ساخت هرکیلومتر آن حدود هزار میلیارد تومان هزینه میبرد، این موضوع بیشتر به یک شوخی میماند تا اختصاص اعتبار. کاهش بودجه سامان دهی کشف رود، جای خالی بودجه حاشیه شهر مشهد، حذف «زیارت» از خاطره بودجه و... نیز شواهد دیگری بر مدعای بی مهری دولت به مشهد و خراسانرضوی در تنظیم سند بودجه سال آینده است.
وقتی از لزوم تخصیص بودجه بیشتر به خراسان رضوی میگوییم، دقیقا از چه حرف میزنیم؟ بی تردید مسئولان استانی و ملی استحضار دارند؛ بنابراین فقط برای اطلاع شما مشهدیها یادآوری میکنیم که هم اکنون ۳۷۰۰ پروژه ناتمام در خراسانرضوی وجود دارد که تکمیل آنها نیازمند ۴۵ هزارمیلیارد تومان اعتبار است.
ناگفته نماند که مسئولان استانی پیش از این برای واگذاری بخشی از این پروژهها به بخش خصوصی اقدام کرده اند، اما گویا خصوصیها رغبت چندانی نشان نداده اند. این ۳۷۰۰ پروژه هم حوزههای مختلفی را شامل میشود؛ از طرحهای ریلی و جادهای مانند قطاربرقی مشهدتهران و آزادراه حرم تاحرم تا پروژههای بهداشتی مانند بیمارستان ۵۴۰ تختخوابی حاشیه شهر مشهد و...؛ از شبکه مسائل مشهد هم سرانگشتی و گذرا فقط به انتقال آب، کشف رود، حاشیه شهر، بافت اطراف حرم، ترافیک، لزوم توسعه خطوط مترویی و ناوگان اتوبوس رانی و... اشاره میکنیم.
با همه این تفاصیل، اگرچه فقط یک نماینده از خراسانرضوی در جمع اعضای کمیسیون تلفیق حضور دارد، هنوز کورسوی امیدی داریم به اینکه نمایندگانی که راهی خانه ملت کرده ایم، در بزنگاه بررسی جزئیات لایحه بودجه، مشهد و خراسان رضوی را نه فقط ملی که فراملی ببینند و برای ستاندن سهم این شهر و استان که متعلق به همه مردم این سرزمین است، چانه زنی کنند.
حافظه تاریخی مان کوتاه است، اما هنوز خاطرمان هست وعده علی نیکزاد، نایب رئیس مجلس را که ۲۵ آذر مهمان مشهدیها بود و گفت: «شاه بیت ردیف بودجه زیارت در سال۱۴۰۱ با محوریت حضرت رضا (ع)، شهر مقدس مشهد و استان خراسانرضوی خواهد بود.»