عربستان بیشتر از هر کشور دیگر در تاریخ فوتبال برای میزبانی جامجهانی هزینه خواهد کرد. عربستان درحالی بهعنوان میزبان جامجهانی2034 معرفی شد که با ارائه بهترین پرونده میزبانی، توانسته است بالاترین امتیاز تاریخ برگزاری جامجهانی را کسب کند. فیفا مدتی پیش اعلام کرده بود پرونده عربستانسعودی امتیاز419.8 از 500 امتیاز را دریافت کرده است که دستاوردی بیسابقه در تاریخ مسابقات محسوب میشود. سعودیها هیچ رقیبی در راه کسب میزبانی این رقابتها نداشتند.
این کشور از طرح خود برای ساخت یازده ورزشگاه جدید برای کسب امتیاز میزبانی جامجهانی2034 خبر داده است که یکی از این ورزشگاهها در ارتفاع سیصدوپنجاهمتری زمین در شهر درحالتأسیس نئوم ساخته میشود. این ورزشگاه مدرن در مرزهای شمالغربی شبهجزیره عربی بنا میشود و فقط بهوسیله آسانسورهای سریعالسیر و وسایل نقلیه بدون راننده در دسترس تماشاگران فوتبال قرار میگیرد.
ورزشگاه مدرن نئوم بهعنوان بخشی از فرایند پیشرفت اقتصادی و خروج پادشاهی عربستان از وابستگی به نفت در سواحل خلیج عقبه ساخته میشود و از یکی از مسابقات مرحله یکچهارمنهایی جامجهانی2034 میزبانی میکند. هشت ورزشگاه از یازده ورزشگاه جدید در ریاض، پایتخت عربستان، ساخته میشود؛ ازجمله ورزشگاه 92هزارو760نفری ملکسلمان که از مسابقه افتتاحیه و دیدار نهایی جام میزبانی میکند.
مسابقات جامجهانی علاوه بر ریاض و نئوم، در شهرهای ابها، الخبر و جده برگزار میشود. این نخستین دوره جامجهانی فوتبال با حضور 48تیم در یک کشور خاص است.
بودجه عربستان روی دست قطر میزند
پروژه «لاین» به ساخت یک شهر بلند به طول 170کیلومتر و عرض فقط دویست متر منجر میشود. بطبق اسناد ارائهشده توسط سران ورزش در عربستانسعودی، ورزشگاه نئوم بهطور کلی با انرژیهای تجدیدپذیر باد و خورشید اداره میشود. توسعه جانبی عربستان مطابق اعلام دربار این کشور، شامل گسترش فرودگاهها هم میشود. فرودگاه ریاض در سال2034 سالانه از 100میلیون مسافر پذیرایی خواهد کرد و نسبت به سال گذشته میلادی افزایش 170درصدی را نشان میدهد. ظرفیت فرودگاه ابها از 1.5میلیون نفر به 8میلیون نفر میرسد و این اتفاق در همه شهرهای میزبان جامجهانی رخ میدهد.
عربستان به مجموع هزینههای میزبانی از جامجهانی اشاره نکرده، اما به نظر میرسد پای صدهامیلیارد دلار پول وسط است؛ بهمراتب بیشتر از 220میلیارد دلار قطر در راه میزبانی از جامجهانی2022. زمزمههایی درباره برگزاری دوباره جامجهانی در فصل پاییز یا زمستان هم شنیده میشود و باید دید تصمیم نهایی فیفا و برگزارکنندگان مسابقات با توجه به گرمای شدید هوا در صحرای عربستان چه خواهد بود.
ورزششویی یا توسعه؟
عربستانسعودی از سال2021 تاکنون 5میلیارد پوند در حوزه ورزش سرمایهگذاری کرده است. محمد بنسلمان، پسر و ولیعهد پادشاه سعودی، ورزش را عنصری کلیدی در راه ایجاد تنوع اقتصادی و خروج آن از حالت تکمحصولی دانست و به سرمایهگذاری جنونآمیز در ورزشهای گوناگون دست زد. مسابقات مهم فوتبال، فرمولیک، گلف، بوکس و هنرهای رزمی به میزبانی عربستان برگزار شد و صندوق سرمایهگذاری حاکمیتی این کشور ضمن راهاندازی مسابقات گلف که تورهای جهانی این رشته را تحتتأثیر قرار داد، کنترل چهار باشگاه بزرگ لیگ حرفهای سعودی را در اختیار گرفت و سهام باشگاه نیوکسل را خرید، اما حاکمان این کشور متهم هستند که با سرمایهگذاری عمده در ورزش، قصد دارند چهره سیاسی خود را «ورزششویی» کنند و روی نقض حقوق بشر و مسائل انسانی دیگر در مرزهای عربستان سرپوش بگذارند.