مجلس شورای اسلامی (قوه مقننه) رکن اصلی نهاد قانون‌گذاری در کشور ایران است که وظیفه انحصاری وضع قانون و نظارت بر اجرای آن را در جمهوری اسلامی برعهده دارد. در قانون اساسی مشروطه و قانون اساسی جمهوری اسلامی پیش از بازنگری، نام این نهاد مجلس شورای ملی بوده است، هرچند که در ۳۱تیر۱۳۵۹ نمایندگان مجلس این نهاد را «مجلس شورای اسلامی» نام‌گذاری کردند. مصوبات مجلس شورای اسلامی اگر به تأیید شورای نگهبان برسد، برای اجرا به رئیس‌جمهور ابلاغ می‌شود.
مجلس شورای اسلامی از دیگر قوا مستقل است. بر طبق اصل۶۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مجلس شورای اسلامی از نمایندگان ملت که به‌طور مستقیم و با رأی مخفی انتخاب می‌شوند، تشکیل می‌شود. دوره نمایندگی در این مجلس ۴سال است که انتخابات هر دوره باید پیش از پایان دوره قبل برگزار شود، به‌طوری‌که کشور در هیچ زمان بدون مجلس نباشد. عده نمایندگان مجلس ۲۷۰نفر است و از تاریخ همه‌پرسی سال۱۳۶۸ پس از هر ۱۰سال، با درنظرگرفتن عوامل انسانی، سیاسی، جغرافیایی و نظایر آن‌ها، نهایت ۲۰نماینده می‌تواند اضافه شود.
زرتشتیان و کلیمیان هرکدام یک نماینده و مسیحیان آشوری و کلدانی درمجموع یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هرکدام یک نماینده انتخاب می‌کنند. محدوده حوزه‌های انتخابیه و تعداد نمایندگان را قانون معین می‌کند. هم اکنون دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی است و تعداد نمایندگان آن ۲۹۰نفرند. پس از برگزاری انتخابات، جلسات مجلس شورای اسلامی با حضور دوسوم مجموع نمایندگان رسمیت می‌یابد و تصویب طرح‌ها و لوایح طبق آیین‌نامه مصوب داخلی انجام می‌شود، مگر در مواقعی که در قانون اساسی حدنصاب خاصی تعیین شده باشد.
برای تصویب آیین‌نامه داخلی موافقت دوسوم حاضران لازم است. مذاکرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد و گزارش کامل آن از طریق رادیو و روزنامه رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود. فقط در شرایط اضطراری و در صورتی که رعایت امنیت کشور ایجاب کند، به تقاضای رئیس‌جمهور یا یکی از وزرا یا ۱۰نفر از نمایندگان، جلسه غیرعلنی تشکیل می‌شود. مصوبات جلسه غیرعلنی در صورتی معتبر است که با حضور شورای نگهبان به تصویب سه‌چهارم مجموع نمایندگان برسد. گزارش و مصوبات این جلسات باید پس از برطرف‌شدن شرایط اضطراری برای اطلاع عموم منتشر شود.
هیئت‌رئیسه و انتخاب رئیس مجلس شورای اسلامی
طبق آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، مسن‌ترین فرد از نمایندگان حاضر به‌عنوان رئیس سنی و فرد بعدی به‌عنوان نایب‌رئیس و ۲نفر از جوان‌ترین نمایندگان حاضر به سمت دبیر معین می‌شوند و در جایگاه هیئت‌رئیسه قرار می‌گیرند. این ترکیب هیئت‌رئیسه سنی مجلس را تشکیل می‌دهد که وظیفه اداره جلسه افتتاحیه، انجام مراسم تحلیف، اقتراع شعب و اجرای انتخابات هیئت‌رئیسه موقت را برعهده دارد. انتخاب هیئت‌رئیسه موقت در دومین جلسه علنی مجلس انجام خواهد شد؛ ترکیب و طرز انتخاب آن مانند هیئت‌رئیسه دائم است، به‌جز اینکه اکثریت نسبی در انتخاب رئیس کافی خواهد بود.
هیئت‌رئیسه موقت بلافاصله پس از انتخاب، با متن سوگندنامه هیئت‌رئیسه دائم مراسم تحلیف را به‌جا خواهد آورد. پس از تصویب اعتبارنامه دست‌کم دوسوم مجموع نمایندگان، هیئت‌رئیسه موقت اقدام به انتخاب هیئت‌رئیسه دائم می‌کند. اعضای هیئت‌رئیسه دائم برای یک‌سال انتخاب می‌شوند. مبنای تجدید انتخابات سالیانه، سالروز انتخابات هیئت‌رئیسه قبلی است و در صورتی که با تعطیلات مصادف شود، در جلسه قبل از آن انجام می‌شود و مسئولیت هیئت‌رئیسه جدید از سالروز انتخابات قبل تفویض خواهد شد.
نهادهای وابسته مجلس شورای اسلامی
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دیوان محاسبات کشور، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی و کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۴نهاد زیرمجموعه مجلس شورای اسلامی است. علاوه‌براین، مجلس دارای ۳معاونت نظارت، قوانین و اجرایی است.
کمیسیون‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی
گروه‌هایی از نمایندگان هستند که با هدف بررسی تخصصی طرح‌ها و لوایح مطرح‌شده در مجلس تشکیل می‌شوند. برپایه اصل۶۶ قانون اساسی، تعداد کمیسیون‌ها و دوره تصدی نمایندگان در آن‌ها در آیین‌نامه داخلی مجلس مشخص خواهد شد. اکنون مجلس شورای اسلامی ۱۷کمیسیون تخصصی دارد.
کمیسیون اجتماعی مجلس
| شهرآرانیوز
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس گفت: اگر قرار است کمیسیون اجتماعی درخصوص حقوق و دستمزد کارگران کاری انجام دهد، باید یک کار جامع و مؤثر باشد؛ چراکه طرف حساب کارگر اینجا دولت است و باید مواضع دولت هم مشخص و براساس جمیع مسائل یک تصمیم درست برای کارگران اتخاذ شود.
کد خبر: ۳۰۱۱۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۳۰
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس با اشاره به اختلاف نظرات مجلس و مجمع تشخیص مصلحت نظام بر سر قانون ساماندهی استخدام کارکنان شرکتی، از تصمیم برخی نمایندگان برای ارسال نامه‌ای به رهبر معظم انقلاب و درخواست از ایشان برای تعیین تکلیف این قانون خبر داد.
کد خبر: ۳۰۰۳۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۲۶
رئیس کمیته تلفیق کمیسیون اجتماعی مجلس گفت: این کمیسیون پیشنهاد افزایش ۳۰ درصدی پایه حقوق در سال ۱۴۰۴ را داده است.
کد خبر: ۲۹۸۶۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۶
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با اشاره به پیشنهاد رئیس کنفدراسیون صادرات کشور درخصوص خارج کردن مصوبه تعطیلی روز پنجشنبه از دستور کار مجلس، گفت: مطابق مصوبه کمیسیون اجتماعی مجلس پنجشنبه به عنوان روز تعطیل کاری مصوب شده که عمدتاً شامل دستگاه‌ها و ادارات دولتی است و مراودات اقتصادی و تجاری هم کمافی‌السابق سر جای خودش است و آسیب چندانی به مراودات اقتصادی نمی‌زند.
کد خبر: ۲۹۲۲۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۲
رئیس فراکسیون کارگری مجلس شورای اسلامی خبر داد که جلسه‌ای فوق‌العاده در کمیسیون اجتماعی برای بررسی علل حادثه انفجار معدن زغال‌سنگ طبس برگزار خواهد شد و هیئتی به محل وقوع حادثه اعزام می‌شود.
کد خبر: ۲۹۰۰۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۰۲
نایب‌رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس گفت: در جلسۀ امروز کمیسیون تصویب شد که تعطیلات آخر هفته پنجشنبه و جمعه باشد.
کد خبر: ۲۵۰۹۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۲۵
طبق اعلام دبیر کمیسیون اجتماعی، پس از برگزاری دو نشست برای ارزیابی وزیر پیشنهادی کار، اکثریت اعضای کمیسیون اجتماعی میدری را حائز شرایط لازم برای تصدی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تشخیص دادند.
کد خبر: ۲۴۵۱۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۲۴
سخنگوی کمیسیون اجتماعی گفت: براساس توضیحات رئیس سازمان تأمین اجتماعی در این نشست با مصوبه دولت و هماهنگی با هیات امنای تأمین اجتماعی پیش پرداخت بازنشستگان این سازمان با چند روز فاصله از پرداخت بازنشستگان کشوری و لشکری انجام و فرایند متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی آغاز شده است.
کد خبر: ۲۴۴۵۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۲۱
بعد از انتقاداتی که فعالان اقتصادی از جمله اتاق بازرگانی تهران به تعطیلی پنجشنبه‌ها داشتند، کمیسیون اجتماعی مجلس متنی در خصوص لایحه اصلاح ماده۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری درباره تعطیلی شنبه‌ها منتشر کرد.
کد خبر: ۲۲۷۴۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۳
متن گزارش کمیسیون اجتماعی مجلس در خصوص لایحه اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری منتشر شد.
کد خبر: ۲۲۷۰۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۰
یکشنبه هفته آینده، نمایندگان کمیسیون اجتماعی مجلس طرح ساماندهی استخدام کارکنان دولت را بررسی می‌کنند.
کد خبر: ۲۲۶۹۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۰
رئیس فراکسیون کارگری مجلس شورای اسلامی گفت: در جلسه اخیر کمیسیون اجتماعی که با حضور وزیر کار برگزار شد، آقای مرتضوی عنوان کرد که برای اولین بار قرار است پیشنهاد افزایش ۲برابری حق مسکن از سوی این وزارتخانه در شورای‌عالی کار مطرح شود.
کد خبر: ۲۲۵۹۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۶
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس گفته که با توجه به اینکه هنوز برنامه هفتم توسعه ابلاغ نشده است، مسئولان سازمان تأمین اجتماعی منتظر ابلاغ رسمی این قانون هستند تا بر اساس آن بتوانند حکم‌ها را اجرا کنند.
کد خبر: ۲۲۳۷۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۴
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس می‌گوید: تصمیم نهایی در مورد تعطیلی پنجشنبه‌ها و ساعات کاری کارمندان در هفته آینده در صحن علنی مجلس گرفته خواهد شد.
کد خبر: ۲۲۲۸۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۳۱
نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی گفت: رسیدگی به جزئیات لایحه کاهش ساعت کاری ادارات در ابتدای سال آتی در این کمیسیون بررسی خواهد شد.
کد خبر: ۲۱۷۰۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۲۳
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس گفت: نباید پایه حقوق کارگران و کارمندان کم باشد. عدد تورم بالا است، یقیناً در حد عدد تورمی نمی‌شود، حقوق‌ها را تنظیم کرد.
کد خبر: ۲۰۷۸۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۳
هنوز پیشنهاد افزایش ۲۵ درصدی حقوق بازنشستگان کشوری تصویب نشده است.
کد خبر: ۲۰۵۱۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۹
سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی گفت: پیروی صحبتی که با رئیس مجلس درباره لایحه افزایش تعطیلات آخر هفته و کاهش ساعت کاری ادارات داشتم، به‌احتمال زیاد این لایحه هفته آینده در دستورکار مجلس قرار می‌گیرد.
کد خبر: ۱۹۹۶۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۰
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در خصوص افزایش حقوق کارمندان توضیحاتی ارائه کرد.
کد خبر: ۱۹۷۴۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۰۸
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی گفت: تعیین تکلیف مشمولان غایب حتماً خرید و تهاتر مالی نیست بلکه یکی از راه‌های این کار خرید است؛ می‌توان در این زمینه راهکار‌هایی نظیر الزام برای مشارکت‌های اجتماعی و انجام اقدامات عام‌المنفعه را در نظر گرفت.
کد خبر: ۱۸۱۷۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۸