وزارت امور خارجه یکی از ۱۸وزارتخانه دولت ایران است و در کنار شورای‌عالی امنیت ملی، وظیفه رسیدگی به امور بین‌المللی کشور را به‌عهده دارد. اکنون محمدجواد ظریف به‌عنوان وزیر امور خارجه فعالیت می‌کند.

تاریخچه

وزارت امور خارجه اولین وزارتخانه تأسیس‌شده در ایران است که در زمان آقامحمدخان قاجار و برای برقراری روابط سیاسی با دولت‌های دیگر تأسیس شد. در ابتدا آن را سازمان امور خارجی یا دفترخانه غُربا می‌نامیدند.

نخستین فردی که برای تصدی این وزارتخانه گماشته شد، رضاقلی‌خان منشی‌الممالک بود که پیش‌تر زمام‌دار وزارت امور داخله بود و ۱۲سال سرپرست سازمان امور خارجی شد و بعد از آن، نوبت به معتمدالدوله نشاط رسید. نخستین نظام‌نامه این وزارتخانه را مؤتمن‌الملک تنظیم کرد که در سال۱۲۹۹قمری به تصویب شاه وقت رسید. دومین نظام‌نامه این وزارتخانه به‌همت نصراللّه مشیرالدوله تدوین شد و در سال۱۳۱۸قمری به امضای مظفرالدین‌شاه رسید.

تأسیس نخستین سفارتخانه‌های خارجی در ایران نیز به این شرح است: سفارت روسیه در سال۱۸۱۴ برابر با ۱۱۹۲؛ سفارت انگلستان در سال۱۸۰۰ برابر با ۱۱۷۹ که امور هلند را نیز تصدی می‌کرد؛ سفارت آلمان در سال۱۸۵۹ برابر با ۱۲۳۸؛ سفارت اتریش و هنگری در سال۱۸۷۳ برابر با ۱۲۵۲؛ سفارت اتازونی در سال۱۸۸۳ برابر با ۱۲۶۱؛ سفارت ایتالیا در سال۱۸۸۶ برابر با ۱۲۶۴؛ سفارت بلژیک در سال۱۸۹۰ برابر با ۱۲۶۹.

ساختار وزارت امور خارجه پس از تغییر از ابتدای بهمن‌ماه۱۳۹۶ دارای ۵معاونت، یک دستیار ارشد، یک مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی و یک سخن‌گوست.