با افزایش مهاجرت افغانستانی‌ها به ایران در اوایل دهه۶۰ و نیاز به تحصیل فرزندان آنان در اواخر این دهه و اوایل دهه۶۰، همچنین به‌دلیل اینکه همه مهاجران افغانستانی در ایران از شرایط اقامتی یکسانی برخوردار نبودند، نخبگان مهاجر افغانستان در راستای ایجاد فضای آموزشی برای آن‌دسته از کودکان افغانستانی که مدارک شناسایی معتبر برای ثبت‌نام در مدارس دولتی ایران نداشتند، مدارسی با نام مدارس خودگردان در شهرهای مهاجرپذیر ایران مانند مشهد و تهران و قم تأسیس کردند.
مدارس خودگردان با کمترین امکانات و با بهره‌گیری از ظرفیت دانشجویان افغانستانی برای آموزش به کودکان بدون مدارک شناسایی معتبر شکل گرفته است و اوج فعالیت آنها را می‌توان در دهه۸۰ در شهرهایی مثل مشهد، تهران، قم و اصفهان دید.
رفته‌رفته این مدارس علاوه بر آموزش دانش‌آموزان افغانستانی بدون مدارک شناسایی، میزبان دانش‌آموزان ایرانی شدند که به‌دلایل مختلفی مثل نداشتن شناسنامه، امکان تحصیل در مدارس دولتی ایران را نداشتند.
مشهد به‌عنوان یکی از شهرهای مهم مهاجرپذیر ایران، به‌نوعی مبدأ تولد مدارس خودگردان به‌همت نخبگان مهاجر افغانستانی بود. به‌لطف همین مدارس، تعداد زیادی از دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل فرصت پیدا کردند درس بخوانند و بعدها به دانشگاه بروند. بخش دیگری از این دانش‌آموزان در سال‌های بعد به کشورهای اروپایی مهاجرت کردند و امروز یکی از اصلی‌ترین حامیان مالی همین مدارس خودگردان‌اند.
هم‌اکنون در مشهد نزدیک به ۶مدرسه خودگردان قرار دارد و تهران، قم و اصفهان هم مدارس خودگردان مهمی را در خود جا داده‌اند. سال۱۳۹۴ و پس از دستور رهبر معظم انقلاب برای ثبت‌نام همه کودکان افغانستانی در مدارس ایران، بخش زیادی از این کودکان جذب مدارس دولتی شدند، اما متأسفانه در سال‌های گذشته بعضی از دانش‌آموزان به‌دلایل مختلفی در حاشیه شهرهای بزرگ به تحصیل در مدارس خودگردان مشغول‌اند.
مدرسه خودگردان
| شهرآرانیوز
فاطمه سجادی، از آن هایی است که دغدغه همگانی شدن آموزش را دارد.
کد خبر: ۲۲۴۲۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۶
خودگران هستند، نه وزارتخانه‌ای دارند و نه چشم دوخته اند به بودجه‌های دولتی. خانه‌ای را در قرقی رهن و اجاره کرده اند و با جان و دل پای کار آمده اند تا به ۲۵۰ بچه قدو نیم قدی که از درد بی مدرکی رنج می‌برند الفبای دانایی بیاموزند. مشکلات ریز و درشت تا دلتان بخواهد سد راهشان هست. یک روز نگران این هستند که اگر مالک خانه قرارداد را تمدید نکند چه می‌شود! کتاب ۴۵ هزارتومانی را ۶۰۰ هزارتومان می‌خرند و... همه این‌ها وقتی پشت اراده و هدفشان می‌آید آسان می‌شود.
کد خبر: ۱۹۲۱۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۱
مدرسه خودگردان هدایت بار سواد و مهارت آموزی کودکان بدون مدرک هویتی را به دوش می‌کشد و آخرین امید ۲۵۰ بچه قدونیم برای تحصیل است که از درد بی‌مدرکی رنج می‌برند.
کد خبر: ۱۹۲۱۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۱
رئیس ستاد مرکزی ثبت نام دانش‌آموزان وزارت آموزش و پرورش گفت دستورالعمل ثبت نام دانش آموزان اتباع هنوز ابلاغ نشده است.
کد خبر: ۱۷۱۹۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۹
مرکز امور بین‌الملل و مدارس خارج از کشور اعلام کرده که بیش از ۶۷۰ هزار دانش‌آموز اتباع افغانستانی در ایران تحصیل می‌کنند.
کد خبر: ۱۵۳۱۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۳
رئیس مرکز امور بین الملل وزارت آموزش و پرورش گفت: نخبگان اقتصادی اتباع افغانستانی برای ایجاد مدارس ویژه اتباع سرمایه گذاری کنند.
کد خبر: ۱۳۸۲۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۱۴
صادقی زاده نیلی از وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران درخواست کرد تا زمینه تحصیل مهاجرین افغانستانی بازمانده از تحصیل فراهم شود.
کد خبر: ۱۳۷۲۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۸
با حضور وزیر آموزش و پرورش، آموزشگاه ۱۲ کلاسه پاکدشت که با همکاری کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان و جمهوری اسلامی ایران ساخته شده است، افتتاح شد.
کد خبر: ۱۳۴۳۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۱
درحالی که کمتر از دو هفته به آغاز سال تحصیلی جدید زمان باقی مانده است، وزارت آموزش و پرورش هیچ برنامه‌ای برای آموزش دانش آموزانی که بعد از تحولات اخیر افغانستان به ایران آمده‌اند ندارد. پیش بینی می‌شود که امسال حدود ۲۰۰ هزار کودک مهاجر از تحصیل بازماندند.
کد خبر: ۱۲۴۹۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۹
دوهفته تا شروع فصل پاییز و آغاز سال تحصیلی جدید نمانده‌است اما هنوز تکلیف بسیاری دانش‌آموزان افغانستانی روشن نشده‌است که بالاخره می‌توانند مدرسه بروند یا نه؟ حمید بوالی روزنامه‌نگار و معلمی که با کودکان و نوجوان افغانستانی زیادی سر و کار دارد به ایسناپلاس از غم و انتظار بچه‌های افغانستانی برای مدرسه گفت.
کد خبر: ۱۲۴۵۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۶
با وجود اینکه حدود یک ماه به شروع مدارس باقی مانده، دانش آموزان مهاجر افغانستانی برای ثبت نام در مدارس ایران همچنان مشکلاتی دارند.
کد خبر: ۱۲۲۵۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۲
مدیر مدرسه خودگردان هدایت درباره عروسک‌های شیرین گل و جان آقا گفت: در مدرسه ما تولید بیش از ۲۰ نوع صنایع دستی به کودکان مهاجر آموزش داده می‌شود که مهمترین آنها عروسک‌های با نماد فرهنگ و لباس ملی افغانستان است.
کد خبر: ۱۱۲۸۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۶
مرکز پژوهش‌های مجلس پیشنهاد داد که دانش آموزان ایرانی و افغانستانی و مهاجران دیگر، در مدرسه‌ها به اجبار جداسازی نشوند.
کد خبر: ۱۱۱۶۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۸
یک معلم افغانستانی نامزد دریافت جایزه ویژه جهانی به‌عنوان مروج کتابخوانی از سوی کشور ایران شد.
کد خبر: ۱۱۱۳۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۶
نادر موسوی مدیر مدرسه خودگردان فرهنگ در تهران روایتی از مواجه خود با دانش‌آموزانش در نزدیکی مدرسه نوشته، روایتی که پر از اشک و آه است.
کد خبر: ۱۰۵۹۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۰۴
« مدرسه خودگردان هدایت» در محله قرقی مشهد سال‌ها است که پناه کودکانی است که مشتاق آموختن هستند. این مدرسه دومین بازارچه فروش دست ساخته‌های دانش‌آموزان خود را با عنوان «جوانه بازار» برگزار کرد.
کد خبر: ۱۰۱۹۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۲۲
« مدرسه خودگردان هدایت» در محله قرقی مشهد سال‌ها است که پناه کودکانی است که مشتاق آموختن هستند. این مدرسه دومین بازارچه فروش دست ساخته‌های دانش‌آموزان خود را با عنوان «جوانه بازار» برگزار کرد.
کد خبر: ۱۰۱۹۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۲۱
نایب رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به سرپرست وزارت آموزش و پرورش خواستار ایجاد تمهیدات لازم برای ادامه تحصیل اتباع خارجی و رسیدگی به تحصیل اتباع خارجی بدون مدرک تحصیلی شد.
کد خبر: ۸۳۳۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۱۷
با آغاز سال تجصیلی جدید بعضی از دانش آموزان افغانستانی فاقد مدرک معتبر اقامتی با مشکلاتی در ثبت نام مواجه شده‌اند، کنسولگری جمهوری اسلامی افغانستان در مشهد با انتشار اطلاعیه از خانواده‌ها خواسته برای حل این مشکل به دفاتر کفالت مراجعه کنند.
کد خبر: ۸۲۴۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۰۸
فاطمه سجادی مدیر مدرسه خودگردان هدایت است که از سال ۱۳۹۳ تاکنون در محله کم برخوردار «قرقی» بچه‌های بازمانده از تحصیل را آموزش می‌دهد. در این مدرسه بچه‌ها علاوه بر آموزش کتاب‌های درسی مهارت‌هایی هم آموزش می‌بینند.
کد خبر: ۶۱۲۴۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۲۳