معماری سنتی ایرانی

اجرای مقرنس و کاشی‌کاری یکی از معرو‌ف‌ترین ایوان‌های حرم مطهر رضوی تکمیل شد.

روایت ساخت و ساز‌های حرم را باید از گنبد طلایش شروع کرد. گنبدی که مثل خورشید در آسمان ارادت مردم ایران می‌درخشد و چشم روشنی اهل دلان است.

شیوه معماری این مدرسه، متناست‌با شیوه‌ای پا گرفته که از اوایل قرن هشتم هجری قمری در آذربایجان آغاز شده، سپس در سرتاسر ایران گسترش یافته است.

محمدکریم پیرنیا آثار گران سنگی همچون «آشنایی با معماری اسلامی ایران»، «شیوه‌های معماری در ایران» و... را به نگارش درآورده است،

امروز برای دیدن یک برج نجومی به روستای رادکان در شهرستان چناران مسافرت می‌کنیم.

معماریان وضعیت معماری در زمینه طراحی و معماری را مطلوب نمی‌داند و آینده خوبی هم برای آن متصور نیست. چون بر این باور است که اتصال ما با گذشته مان قطع شده است. این معمار در گفتگو با شهرآرا توضیحات بیشتری درباره وضعیت هنر معماری در کشور و روندی که در این سال‌ها طی کرده است، ارائه می‌کند که پیش روی شماست.

قنات قصبه در شهرستان گناباد در استان خراسان رضوی قرار دارد.

امروز برای دیدن یکی از زیباترین بناهای تاریخی کشور عزیزمان، ایران، به شهرستان کلات نادر سفر می‌کنیم.

نمای بزرگ‌ترین کتابخانه دانش‌آموزی خیرساز کشور در محله دانشجو، با مصالح تاریخی بازچینی شده است.

امروز می‌خواهم قدیمی‌ترین یخچال‌های ایران را با نام یخدان معرفی کنم. در گذشته مهندسان منطقه بیابانی و کویری کشورمان برای خودشان یخدان می‌ساختند.

رواق و گنبد الله وردی خان واقع در شمال شرق بقعۀ مطهّر و از باشکوهترین نمونه‌های هنر صفوی حرم می‌باشد. این رواق با دارالضّیافه، دارالسّعاده، توحیدخانه، دارالفیض، گنبد حاتم‌خانی و صحن انقلاب همجوار است. این رواق باشکوه هم از نظر معماری و هم از نظر تزئینات هنری شاهکار است. این رواق عبارت است از یک گنبدخانۀ هشت ضلعی که برگرد داخل آن هشت صفّه در ردیف پایین و هشت صفّۀ کوچکتر یا ایوانچه در ردیف بالای آن قرار گرفته است. زیر گنبد پر از مقرنس‌کاری است و مقرنس‌ها در هفت ردیف، شمسۀ بزرگی در وسط سقف را احاطه کرده‌اند. کتیبه‌های ثلث و نستعلیق ممتاز حاوی آیات و روایات در حاشیۀ صفّه‌ها و زیر گنبد اجرا شده است. نمای بیرونی گنبد با آجر‌های مسی مزیّن ترنج‌های برجسته پوشیده شده است. گنبد یک پوشش سقف دارد و به این ترتیب فاقد ساقه و کم ارتفاع ساخته شده تا از بیرون، در مقابل گنبد مطهّر جلوه نداشته باشد. بنای فوق از حیث کاشی کاری فوق العاده نفیس و ممتاز است و یکی از زیباترین شاهکار‌های هنری آستان قدس رضوی می‌باشد. رواق دارالضیافه نیز از جنوب به دارالسیاده و از غرب به رواق الله وردیخان می‌رسد. با محاسبه فضا‌های جانبی، مساحت آن ۱۶۶ متر مربع است. بنای این رواق مربوط به سال ۱۰۳۱ ق است که مرحوم میرزا شفیع قزوینی به هزینه یک تاجر قزوینی این بنا را احداث نمود. دراین رواق دو صفه ساخته شده که درآن آیاتی از قرآن مجید روی کاشی‌های رنگارنگ نوشته شده است. این رواق محل دفن مشاهیری، چون میرزا مهدی غروی اصفهانی و حاج ملاهاشم قزوینی است.

امروز به روستای «ریاب» شهر گناباد مسافرت می‌کنیم تا با یک خانه‌ی تاریخی به نام «خانه‌ی علی‌پور» آشنا شویم.

میراثک امروز به شهرستان خواف سفر کرده است تا شما را با یکی از عجیب‌ترین بناهای تاریخی ایران یعنی آسبادهای «نشتیفان» در شهرستان خواف استان خراسان رضوی آشنا کند.

کاروان‌سرا‌ها بیشتر در مناطق بیابانی وجود دارند و ایرانیان سازندگان این هتل‌های قدیمی هستند.

نقش نام مبارک حضرت علی (ع) به خط کوفی بنایی، از تزئینات رایج در بنا‌های آیینی و یادمانی در ایران به شمار می‌آید. آقای دکتر غلامحسین معماریان در کتاب ارزشمند خود «نام علی (ع) در معماری اسلامی ایران با روش خط بنایی»، تصاویر نمونه‌های متعددی از نقوش تزئینی نام حضرت علی (ع) را گردآوری و منتشر کرده است.

بنای معروف به عمارت سالاری، متعلق به حسین سالاری معروف به «معتمدالحکماست» که به سال ۱۳۲۱ خورشیدی در همین بنا بدرود حیات گفته است. بنایی ۱۰۰ ساله که با دورچینی‌های آجری و کاشی کاری‌های مینیاتوری، فقط یک نمونه دیگر در مشهد دارد و آن هم، خانه «ساختیانچی» است.

چوب حراج زدن به آثار هویتی و تاریخی شهر مشهد و تخریب آن‌ها مسئله و ماجرای جدیدی نیست. این روند نامبارک از اوایل دهه ۸۰ و با اجرای طرح طاش در اطراف حرم آغاز شد و تا قبل از بیدار شدن میراث فرهنگی مشهد از خواب زمستانی برای ثبت آن خانه‌ها و بنا‌های ارزشمند، حدود ۷۰ درصدشان با خاک یکسان شدند و کمابیش هم این روند ادامه دارد.

دارالمرحمه پنجمین رواق زیرین حرم مطهر رضوی در طبقه پایین رواق امام خمینی(ره) واقع شده است که دارای معماری اصیل ایرانی- اسلامی است. رواق دارالمرحمه با زیربنای هفت هزار و ۹۰۰ مترمربع و پنج هزار و ۳۰۰ متر مربع فضای عبادی مفید با ظرفیت بیش از ۱۰ هزار نفر نماز گزار در طبقه پایین رواق امام خمینی (ره) حرم مطهر رضوی احداث شده است.