فرایند ساخت مهمترین سازه زیرزمینی شهرها یا همان مترو، این روزها خیلی متفاوت از قبل شده است. تا همین سهسالونیم پیش، ساخت هرکیلومتر مترو در مشهد به رقمی حدود ۲۵۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز داشت که این رقم در اسفند پارسال به هزارمیلیارد تومان رسید؛ رقمی که براساس صحبتهای روز گذشته شهردار مشهد اینک به چیزی حدود ۱۲۰۰ میلیارد تومان افزایش یافته است و معلوم نیست این رشد قیمتی افسارگسیخته تا کجا ادامه پیدا کند.
این در حالی است که رقم درنظرگرفتهشده برای ردیف بودجه مترو مشهد از سال ۱۳۹۵ تاکنون هر سال با افتی شدید مواجه بوده و پارسال نیز این رقم به ۴۵میلیارد تومان رسید که تنها نکته مثبت آن، حذفنشدن از آلبوم اقتصادی بودجه بود.
حالا این رقم در بودجه ۱۴۰۱ با ۲/۶ درصد کاهش به ۴۲میلیارد تومان رسیده است که با یک حساب سرانگشتی از ارقام لازم برای ساخت هرکیلومتر قطارشهری، نباید چندان امیدی به پیشرفت چشمگیر مترو مشهد داشت.
از سوی دیگر در حوزه مجوز انتشار اوراق مالی اسلامی هم تصمیمهای عجیبی در بودجه کشور گرفته شده که به ضرر کلانشهرهاست. برای مثال سهم قطارشهری از بند «د» تبصرهپنج آلبوم اقتصادی پارسال بههمراه حملونقل شهری ۷هزار میلیارد تومان بود که بازپرداخت ۵۰درصد از این اوراق بر دوش دولت قرار داشت.
در آلبوم اقتصادی سال آینده این رقم بدون تغییر تکرار و با این حال سهم دولت از بازپرداخت این اوراق حذف شده و صددرصد بازپرداخت اصل و سود این اوراق برعهده شهرداری است.
چشم امید کلانشهری همچون مشهد برای ادامه کار ساخت خطوط مترویی، همین اوراق مشارکت بود که حالا دولت سفرهاش را از آن جدا کرده است و درعمل کار را برای ادامه مسیر سختتر از همیشه. همه این مصائب در حالی اتفاق میافتد که شهر مشهد در میانه راه متروسازی خود قرار گرفته و برای تکمیل خطوط چهارگانه مترویی نیازمند تزریق سریع اعتبارات ملی است.
خطیک قطارشهری مشهد که بیش از ۱۰ سال قبل به بهرهبرداری رسیده است، هنوز از کمبود شصت واگن رنج میبرد و معلوم نیست با همین روند در سالهای آینده بتواند جوابگوی سیل عظیم مسافران درونشهری مسیر ۲۴ کیلومتری نخریسی به وکیلآباد باشد.
از طرفی شاید خطدو مترو مشهد را بهعنوان بینقصترین خط زیرزمینی این شهر بدانیم، اما هنوز یک ایستگاه مهم این پروژه بزرگ چشمانتظار اعتبار برای تکمیل است. ۴۶ کیلومتر از خطوط در حال اجرای سه و چهار مترو مشهد هم با ردیفهای کمجان فعلی، شاید تا سالها رنگ اتمام را به خود نبینند.
اینها در حالی است که دولت بدهی میلیاردی به مترو مشهد دارد و توسعه ناوگان ریلی شهر که علاوه بر مجاوران بارگاه منور رضوی، باید پاسخگوی بیش از ۳۰ میلیون نفر زائر سالانه این کلانشهر باشد، عزم ملی و نیز نگاه و بودجه ملی را میطلبد که تحقق آن بیشک باید از سوی نماینده عالی دولت در خراسانرضوی و نمایندگان این شهر و استان در خانه ملت پیگیری شود.
البته ناگفته نماند که استاندار خراسانرضوی که دیروز بههمراه شماری از مدیرانشهری از خطوط مترو شهر بازدید کرد، وعده پیگیری جدی داده است. با این حال خواستیم این نکته را یادآوری و تأکید کنیم که آقای استاندار! فرصت خدمت کوتاه است، پس تا دستتان میرسد، کاری کنید تا دولت هر چه زودتر سهم مترو مشهد را بدهد!