مذاکرات هسته‌ای در لبه تیغ | تلاش آمریکا برای پیروزی در بازی مقصران شکست

عرب هاشمی | شهرآرانیوز؛ به اعتقاد کارشناسان، آمریکا در این مدت تلاش کرده است دلایل توقف مذاکرات را متوجه ایران سازد تا مجددا پس از سال‌ها بتواند اجماع جهانی علیه ایران ایجاد کند؛ حال آنکه ایران در این ماه‌ها بسته‌های پیشنهادی گوناگونی به طرف‌های مذاکره کننده ارائه کرده و به نتیجه رسیدن مذاکرات را با اراده کشور‌های طرف غربی گره زده است.

ابوالفضل عمویی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، با بیان اینکه «اگر طرف مقابل آماده رفع تحریم‌ها باشد، مذاکرات وین به سرعت می‌تواند به نتیجه برسد» به «ایسنا» گفت: به نتیجه رسیدن مذاکرات، بسیار محتمل است، اما اگر طرف غربی بخواهد رویکرد یک گام به پیش و یک گام به عقب را در پیش بگیرد، نمی‌توان انتظار داشت ایران آماده محدودیت در برنامه هسته‌ای خود باشد و در عین حال، آن‌ها هیچ تعهدی به رفع تحریم‌ها نداشته باشند. این خلاف منافع ملت ایران است. اینکه غرب معترف است که سیاست فشار حداکثری شکست خورده است، با سیاست کنونی آن‌ها در حفظ اجزای تحریم مغایرت معنایی دارد.

علی نصری، دیگر تحلیلگر مسائل بین الملل، هم در گفتگو با «خبرآنلاین» درباره رویکرد آمریکا در ماه‌های اخیر بیان کرد: امروز شاید مهم‌ترین دغدغه دولت بایدن، این است که آمریکا در نظام حقوق بین المللی، «بازی تقصیر» (blame game) را پیروز شود و ایران را به جای خود، «مقصر» نهایی شکست برجام معرفی کند؛ امری که باعث اجماع مجدد جهانی علیه ایران می‌شود و راه آن‌ها را برای اعمال انواع فشار‌های بین المللی، از جمله بازگرداندن پرونده ایران به شورای امنیت، هموار می‌سازد. از طرف دیگر، مقامات کشور‌های غربی سعی می‌کنند با انحراف افکار عمومی و فشار بر ایران، درخواست‌های فرابرجامی آمریکا را مشروع نشان دهند و ایران را وادار به پذیرش آن‌ها کنند.

آن کلر لوگاندر، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه، مدعی شده که ایران از فرصت دیپلماتیک موجود برای دستیابی به توافق بر سر برنامه هسته‌ای خود استفاده نکرده است. سخنگوی وزارت خارجه فرانسه که با شبکه خبری «العربیه» گفتگو کرده است، می‌افزاید: این توافق برای امنیت و ثبات منطقه‌ای و بین المللی ضروری بود، ولی ایران از فرصت آن برای احیای برجام استفاده نکرد و ما در عین حال متأسفانه متوجه شده ایم که ایران نصب سانتریفیوژ‌های پیشرفته خود را افزایش داده و تعهدات خود برای شفاف سازی با آژانس بین المللی انرژی اتمی را زیر پا گذاشته است.

همچنین آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، در مصاحبه خبری اخیر خود مدعی شده است که اگر ایران انتخاب کند که به سمت بازگشت به توافق و پایبندی به آن پیش برود، جزئیاتی برای انجام آن و تعهد طرفین وجود خواهد داشت. چیزی که اتفاق افتاده، این است که ایران اساسا دنبال این بود که مسائل فراتری را وارد این مذاکرات کند که هیچ ربطی به برجام نداشتند. ایران همچنین اقداماتی مانند خارج کردن دوربین‌ها از تأسیسات اتمی را انجام داده است و این کار، بازگشت به برجام را به مراتب سخت‌تر می‌کند.

در حالی که این روز‌ها با تصویب قطعنامه ضد ایرانی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی و اقدامات واکنشی ایران به این قطعنامه، تنش در مذاکرات هسته‌ای به اوج خود در یک سال گذشته رسیده است، روز گذشته، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان، جزئیات بیشتری از بسته پیشنهادی ابتکارات مذاکراتی ایران ارائه کرد.

رئیس دستگاه دیپلماسی در یک کنفرانس خبری مشترک با همتای پاکستانی اش به موضوع مذاکرات وین پرداخت و گفت: ما یک بسته سیاسی با ابتکارات جدید روی میز قرار دادیم. طرف آمریکایی این ابتکار را پذیرفت، اما بر تصویب قطعنامه هم تأکید داشت. در نتیجه جمهوری اسلامی ایران با افزایش فعالیت‌های هسته‌ای خود در حوزه‌هایی که سازمان انرژی اتمی اعلام کرده بود، هم به صورت اجرایی و عملی و هم به صورت رسمی، قبل از صدور قطعنامه به دبیرخانه آژانس اطلاع داد که تهران پایبند به برجام است، اما در مقابل سیاست خصمانه، مدافع منافع خود خواهد بود.