افزایش ۱۰۰ تا ۳۰۰ درصدی قیمت لوازم یدکی در یک سال گذشته در کنار کاهش ۵۹ درصدی واردات، میتواند رواج لوازم یدکی تقلبی در بازار را توجیه کند. این روزها پیدا کردن لوازم یدکی اصل در بازار دشوار شده است. لوازم یدکی خارجی کمیاب و داخلیها گران است. همین مسئله بازار تولیدکنندگان زیرزمینیای را که لوازم یدکی تقلبی تولید میکنند داغ کرده است.
«تشخیص لوازم یدکی تقلبی بسیار سخت است و مشتریان عادی نمیتوانند آن را تشخیص دهند.» این جمله را حسینپور، یکی از عرضه کنندگان لوازم یدکی در خیابان کوشش مشهد، به ما میگوید. او به یکی از بستههای لوازم یدکی اشاره میکند و میگوید: این کالا چینی است و ۴۰ درصد از لوازم یدکی اصلی ارزانتر است. من این مسئله را به مشتری اعلام میکنم، اما برخیها همین کالا را به اسم جنس اصلی به دست مشتری میدهند.
وی ادامه میدهد: برخیها لوازم یدکی تقلبی را در بستهبندیهای اصلی عرضه میکنند. همین مسئله باعث میشود مشتری در مورد تقلبی بودن آن شک نکند؛ ضمن اینکه برخیها هم برای اینکه مشتری شک نکند، برچسبهای اصالت کالاها را جعل و روی بسته بندی حک
میکنند.
کهنههای اصیل به جای تقلبیهای جدید!
«خرید قطعه اصل دشوار شده است. قطعهای که ۳۰۰ هزار تومان بود، حالا شده است یک میلیون تومان. همین مسئله باعث شده است مردم هم به دنبال قطعه ارزانتر باشند. برای همین، زمینه برای بازار تقلبی فراهم شده است.» این را هم مظلومی، یکی دیگر از عرضهکنندگان لوازم یدکی خودرو، میگوید.
به گفته او، وضعیت بازار به اندازهای بد شده است که برخی از مشتریها قطعات کهنه، اما اصل را به قطعات تقلبی ترجیح میدهند.
وی ادامه میدهد: برخی از مشتریها توان خرید لوازم اصلی با افزایش سهبرابری قیمت را ندارندو برای همین، تا لوازم یدکی ارزانتر پیدا میکنند، بدون توجه به مشکلات ایمنی، آن را میخرند.
یکی از افرادی که برای خرید لوازم یدکی به بازار مراجعه کردهاست مدعی میشود لوازم یدکی بیکیفیت حتی روی خودروهای صفرکیلومتر هم نصب میشود.
وی میگوید: خودرو پرایدم را سال گذشته تحویل گرفتم و با اینکه کمتر از یک سال کار کرده است، مجبور شدم برخی از قطعات آن را تعویض کنم.
یکی از مشتریان یک مرکز خدمات خودرو نیز با اشاره به افزایش تقلب حتی در لوازم لوکس و جانبی خودروها میگوید: سال گذشته یک جلوداشبورد برای خودرو پرایدم به قیمت ۱۵ هزار تومان خریداری کردم که جنس اصلی بود، اما امسال وقتی دوباره برای خرید یک نمونه مشابه مراجعه کردم، فروشنده اعلام کرد که جنس بیکیفیت و تقلبیای که از روی نمونه اصلی کپیبرداری شده است به قیمت ۷۰ هزار تومان
عرضه میشود.
شفافیت، نسخه برخورد با تولیدکنندگان متقلب
برای بررسی نبض بازار لوازم یدکی خودرو، به سراغ رئیس انجمن قطعهسازان خراسان رضوی میرویم تا از کم و کیف قطعات تولیدیهای زیرزمینی بیشتر مطلع شویم.
محمدمهدی شکورزاده بازار تولیدکنندگان زیرزمینی را «داغ» توصیف میکند و میگوید: در شرایطی که تولیدکنندگان رسمی به دلیل کمبود نقدینگی دچار مشکل شدهاند، تولیدکنندگان بینامونشان در حال عرضه محصولات تقلبی در بازار هستند.
وی میافزاید: تولیدکنندگان زیرزمینی استانداردهای لازم را در تولید رعایت نکرده، از مواد اولیه بیکیفیت استفاده میکنند. این مسائل در کنار نپرداختن مالیات باعث میشود محصولات تولیدی آنها بسیار ارزانتر از اصل باشد.
هویت مبدأ ساخت، شروع جلوگیری از تقلب
وی ادامه میدهد: شفافیت بازار بهترین راهکار برای کنترل عرضه لوازم یدکی تقلبی است. مسئولان مربوط باید فروشگاهها را ملزم به ارائه مبدأ کالا کنند تا از این طریق، مشخص شود لوازم یدکی را چه واحدی تولید کرده است. اگر چنین مسئلهای محقق شود، به طور حتمی توزیع لوازم یدکی تقلبی در بازار کاهش مییابد.
وی مطالب مطرحشده مبنی بر نصب قطعات بیکیفیت روی خودروهای صفرکیلومتر را تکذیب میکند و میگوید: خودروسازان روی قطعهسازان خود نظارت دقیقی دارند. از این رو، قطعاتی که از سوی کارخانهها تأمین میشوند استانداردهای لازم را دارند. با این حال، این احتمال وجود دارد که خودروسازان برای تسریع در تحویل خودرو بخشی از قطعات مورد نیاز را از بازار تأمین کنند که مسئولیت کیفیت آنها بر عهده قطعهسازان طرف قرارداد خودروسازان
نیست.
کشف ۶۰ هزار قطعه جلوبندی تقلبی
کارشناس مسئول معاونت بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز ضمن تأیید عرضه لوازم یدکی تقلبی در بازار میگوید: از ابتدای امسال تاکنون ۶۰ هزار قطعه جلوبندی خودرو تقلبی از ۴ کارگاه در استان کشف شدهاست. همچنین در یک هفته اخیر یک کارگاه تولید لنت خودرو تقلبی نیز کشف و از این کارگاه هزار لنت تقلبی ضبط شد.
مهدی مقدسی در گفتگو با شهرآرا ادامه میدهد: علاوه بر این، در هفته اخیر، ۱۶ هزار فیلتر هوا و فیلتر روغن تقلبی و ۲۰۰۰ لیتر روغن موتور تقلبی نیز در مشهد کشف شده است.
دریافت فاکتور برای پیگیری کالای تقلبی
وی افزایش قیمتها را مهمترین عامل توزیع لوازم یدکی تقلبی در بازار میداند و میگوید: استفاده از لوازم یدکی تقلبی علاوه بر زیان مالی ممکن است خسارت جانبی نیز به دنبال داشته باشد. از این رو، به شهروندان توصیه میکنیم هنگام خرید حتما از فروشندهها فاکتور دریافت کنند تا در صورت عرضه لوازم یدکی تقلبی به آنها این مسئله امکان پیگیری داشته باشد.
وی ادامه میدهد: تقلبهای صورتگرفته در این حوزه دارای بعد قضایی نیز هست. از این رو، کارگاههای زیرزمینی علاوه بر اعمال قانون از طریق جریمه، برای برخورد قضایی به دستگاه قضا نیز معرفی میشوند.
وی تأکید میکند: برخی از شهروندان از فضای مجازی قطعات یدکی خریداری میکنند، اما به آنها توصیه میکنیم فقط از تارنماهایی که مجوز رسمی دارند قطعه خریداری کنند تا دچار مشکل نشوند.