علم و دانش ورزش با سرعت در حال پیشرفت است، اما هنوز بهخوبی برخی از مسائل را نمیدانیم؛ یعنی در مورد عملکرد بدن انسان و رشد عضلات نکاتی وجود دارد که ما از آنها بیخبریم. شاید برایتان جای سؤال باشد که بعد از تمرینات ورزشی، عضلات چگونه رشد میکنند و چه چیزی باعث رشد عضلات میشود. در حال حاضر ۲ نظریه آسیب عضله و تجمع سوبسترا درباره رشد عضله بیشتر در کانون توجه قرار دارد.
آسیب عضله
بهخوبی میدانیم که عضله میتواند دچار آسیب شود. نتیجه آسیب عضلانی نیز میتواند کشیدگی یا پارگی عضله باشد. با این وصف، کسی دوست ندارد چنین بلایی سرش بیاید، اما آسیبدیدگی خوب هم داریم! این نظریه به این اشاره میکند که آسیب یا همان تخریب بافتهای عضلانی حاصل از تمرین، موجب تحریک و ایجاد سیگنالهایی میشود که نتیجه آن رشد عضلات است. در این نوع آسیبدیدگی، عضله دچار پارگیهای میکروسکوپی میشود؛ یعنی تارهای عضلانی دچار پارگی میشوند. برای درک بهتر این موضوع، به این فکر کنید که بعد از یک جلسه تمرین سنگین، احساس درد عجیبی در عضلات دارید. در گذشته تصور میکردند این درد عضلات ناشی از تجمع اسید لاکتیک در عضلات است، اما اکنون بهخوبی میدانیم که این نظر غلط است و درد عضلات به علت تجمع اسید لاکتیک نیست، بلکه علت همان پارگی تارهای عضلانی میباشد. در تحقیقات صورتگرفته، از بافت عضلانی قبل و بعد از تمرین نمونهبرداری و آن را بررسی کردهاند. نتیجه این بود که تارهای عضلانی قبل از تمرین شکل و نظم خاصی داشتند، اما بعد از تمرین الگوی نامنظمی را نشان دادند. این نامنظمی در بافت عضلات همان پارگیهای میکرسکوپی عضلات است. نیروی زیادی برای ایجاد این پارگیهای کوچک نیاز است، مانند تمرینات سنگین با وزنه، اما نکته جالب اینجاست که این پارگیها در نتیجه قسمت منفی حرکت، یعنی قسمت پایین آوردن وزنه، ایجاد میشوند. بر این اساس، باید گفت چرا انجام تکرارهای آخر بسیار مهم هستند و اینکه باید وزنه را با تمرکز و بهآرامی پایین بیاورید تا حداکثر استفاده را ببرید و تارهای عضلانی بیشتری از عضله را به کار بگیرید.
تجمع سوبسترا
اصل این نظریه بر این اساس است که در طول ورزش موادی که در عضلات جمع میشوند موجب شروع مکانیسم رشد عضله از طریق مستقیم یا غیرمستقیم و از طریق آزادسازی هورمونهای آنابولیک میشوند. هردوی این نظریهها به جای خود با ارزش هستند و یکی بدون دیگری ناقص به نظر میآید.