مهاجرت معکوس در اطراف حرم روی دور تند

محمد کاملان | شهرآرانیوز؛ کلنگ طرح نوسازی بافت اطراف حرم مطهر رضوی که به زمین خورد، طرح وارد فاز اجرایی شد و از همه مهم‌تر تخریب‌ها به بهانه تأمین اسکان مناسب برای زائران حرم مطهر رضوی آغاز شد. آمار‌ها می‌گوید چیزی نزدیک به ۶ هزار پلاک و خانه برای اجرای این طرح و تعریف پروژه‌های اقتصادی تخریب شده است و تقریبا نیمی از جمعیت این منطقه متراکم، مجبور به کوچ شدند، تاآنجاکه درحال‌حاضر بافت اطراف حرم مطهر فقط ۱۴ هزارنفر ساکن دارد.

پس از گذشت حدود سه دهه از اجرای طرح بافت اطراف حرم امام‌رضا (ع)، مدیران وزارت راه‌وشهرسازی بالاخره پی به تصمیم اشتباه آن سال‌ها بردند و با تعریف انواع‌واقسام تسهیلات، تغییر طرح و اصلاح برخی فرایندها، راه را برای بازگشت مردم منطقه ثامن به این بافت باز کردند.

تسهیلات ۶۰۰ میلیون تومانی نوسازی که شرکت بازآفرینی شهری ایران و صندوق حرم‌های مطهر مسئول پرداخت آن بودند، یکی از اهرم‌های تشویقی برای افزایش حضور مردم و نقش‌آفرینی بیشتر آن‌ها در بافت اطراف حرم مطهر رضوی است؛ وامی که تا امروز ۳۲۰ واحد مسکونی در مشهد برای دریافت آن درخواست داده‌اند.

کوچ مردم از بافت‌های اطراف حرم مطهر فقط مختص مشهد نیست و اجرای طرح‌های توسعه‌ای درکنار حرم حضرت معصومه (س)، عبدالعظیم حسنی و شاهچراغ (ع) نیز زمینه مهاجرت اجباری مردم این شهر‌ها را که در جوار این حرم‌های مطهر زندگی می‌کردند، فراهم کرد.

تبعات این کوچ اجباری به قدری منفی بود که از ابتدای امسال، زمزمه اعطای تسهیلات بانکی برای نوسازی منازلی که در بافت اطراف حرم‌های مطهر باقی مانده و هنوز تخریب نشده‌اند، جدی شد. دهم مرداد امسال محمد آئینی، معاون وزیر راه و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران، در مصاحبه با شهرآرا، از اعطای وام ۶۰۰‌میلیون تومانی ویژه نوسازی دربافت اطراف حرم خبر داد؛ وامی که به‌گفته آئینی با هدف تشویق بیشتر برای نوسازی این بافت‌ها تهیه شده بود تا سهم حضور مجاوران بیشتر از قبل شود.

وامی که در روز‌های اول با اقبال مواجه نشد

نزدیک به یک ماه بعد فرایند ثبت‌نام و اعطای این وام در مشهد آغاز شد و صندوق توسعه حرم‌های مطهر برآورد کرد که هزار واحد در بافت پیرامون حرم حداقل با این وام ۶۰۰ میلیون تومانی نوسازی و ساخته می‌شود، اما حسین امیدی، عضو هیئت‌مدیره این صندوق، در گفت‌وگوی نهم شهریور با روزنامه شهرآرا، اعلام کرد که مشهدی‌ها استقبال چندانی از این وام نکرده‌اند و رفتار مردم برخلاف پیش‌بینی‌ها بوده است. امیدی البته این نکته را هم اضافه کرد که ممکن است سال آینده، دیگر خبری از وام نوسازی اطراف حرم مطهر با این مبالغ نباشد.

بیش از ۳۰۰ واحد مسکونی درخواست داده‌اند.

اما در سه ماه گذشته، ورق برگشت و مشهد که در پایین‌ترین رتبه استفاده از تسهیلات صندوق توسعه حرم‌های مطهر به‌ویژه همین وام نوسازی قرار داشت، این روز‌ها طبق آمار در رتبه‌های بالا قرار دارد و مردم بافت ثامن بالاخره به تسهیلات ۶۰۰ میلیونی نوسازی اقبال نشان دادند. شهردار منطقه ثامن با اشاره به رتبه بالای مشهد در استفاده از تسهیلات صندوق توسعه حرم‌های مطهر به شهرآرا گفت: درسال جدید، از نظر آمار معرفی و میزان جذب اعتبار و تسهیلات مشهد طبق گفته مدیران صندوق توسعه حرم‌های مطهر، از دیگر شهر‌ها بالاتر هستیم. این اتفاق درحالی افتاده است که مشهد پیش از این در رتبه‌های پایین بود و اقبال چندانی به این وام نشان نداده بود.

ساسان نورین‌مقدم در ادامه با بیان جزئیات استفاده مردم از وام ۶۰۰ میلیون تومانی این صندوق گفت: تا امروز در سامانه تسهیلات، ۳۳۰ واحد مسکونی درخواست خودشان را برای دریافت وام ثبت کرده‌اند که از این تعداد، تاکنون ۳۱۳ واحد برای دریافت تسهیلات به بانک معرفی شده‌اند و براساس آخرین آمار، حدود ۵۰ واحد مسکونی دست‌کم یک قسط از این وام را گرفته‌اند.