گفتگو با بازیگران مشهدی «اینان» که با محوریت زیارت امام‌رضا (ع) ساخته شده است | روایت‌هایی از مسافران یک مسافرخانه

شکیبا افخمی راد | شهرآرانیوز؛  طی سال‌های گذشته کارگردانان بسیاری برای ساخت آثار تصویری خود در قالب فیلم و سریال از تهران به مشهد آمده اند تا از ظرفیت‌های هنری و سینمایی شهرمان و همچنین وجود حرم مطهر امام رضا (ع) استفاده کنند. برخی از کارگردانان حتی از حضور بازیگران و عوامل مشهدی در پروژه هایشان بهره می‌گیرند و مراحل تولید اثرشان را با تکیه بر استعداد و تلاش آن‌ها پیش می‌برند.

فیلم سینمایی «اینان» به کارگردانی رهبر قنبری و تهیه کنندگی علی برادری یکی از این آثار است و سال گذشته با حضور جمعی از بازیگران سینما و تئاتر خراسان در شهر مشهد ساخته شد؛ فیلمی با محوریت زیارت امام رضا (ع) که چندی پیش در گروه هنر و تجربه سینما‌ها به نمایش درآمد. آنچه در ادامه می‌خوانید گفت وگوی شهرآرا با سه نفر از بازیگران مشهدی فیلم «اینان» است که درباره حضورشان در این اثر و همکاری با رهبر قنبری صحبت کرده اند.

داستانی درباره رستگاری آدم‌ها

علیرضا ضیاچمنی، بازیگر تئاتر مشهد، درباره حضورش در فیلم «اینان» بیان می‌کند: من با آقای قنبری آشنایی چندانی نداشتم و از طریق یکی از دوستانم برای بازی در نقش یکی از مسافران مسافرخانه‌ای در مشهد به پروژه معرفی شدم. در این فیلم گروهی متشکل از هنرمندان تئاتر مشهد و تعدادی از هنرمندان تهرانی حضور داشتند که در زمان فیلم برداری با یکدیگر بسیار همدل بودند.

او با اشاره به اینکه «اینان» به رستگاری آدم‌ها می‌پردازد، ادامه می‌دهد: داستان فیلم درباره پسری است که به مشهد سفر می‌کند و خواسته‌ای از امام رضا (ع) دارد. او در یک مهمان پذیر با مسافرانی روبه رو می‌شود که هرکدام به دلایل مختلفی به مشهد آمده اند. من هم نقش یکی از مسافران این مهمان پذیر را ایفا می‌کنم که شخصیت مثبتی ندارد و آدم منفعت طلبی است. در پایان فیلم هم برخلاف همه که به نوعی به رستگاری می‌رسند، این آدم رستگار نمی‌شود و تنها کسی است که به زیارت امام رضا (ع) نمی‌رود.

ضیاچمنی درباره تولید آثاری با محوریت امام رضا (ع) خاطرنشان می‌کند: در سینمای ایران آن چنان که باید به امام رضا (ع) پرداخته نشده است. اما در تئاتر این اتفاق بیشتر رخ داده و آثار مختلفی با محوریت امام رضا (ع) تولید شده است. حداقل هنرمندان مشهد تلاششان را در این زمینه انجام داده اند.
او یادآور می‌شود: در واقع تئاتر، چون کم هزینه‌تر است، بچه‌ها می‌توانند دلی کار می‌کنند، ولی سینما هنری پرهزینه است؛ ازاین رو باید ارگان‌ها و مسئولان متولی پای کار بیایند، به هنرمندان اعتماد کنند و اجازه دهند آثار رضوی بیشتری در سبک‌ها مختلف ساخته شود.

این بازیگر در بخش دیگری از صحبت هایش درباره ساخت اثر توسط فیلم سازان مشهدی نیز می‌گوید: به باور من مشهد سینما ندارد و همه سینمای ما در تهران متمرکز شده است. چند اثری هم که در طول سال در مشهد ساخته می‌شوند، کار‌های ضعیف و جزئی هستند که چندان موردتوجه قرار نمی‌گیرند. ازاین رو بسیاری از بازیگران و فیلم سازان آرزوی مهاجرت به تهران را در سردارند و هرکسی امکانش را داشته باشد، سریع به پایتخت می‌رود.

ضیاچمنی با اشاره به حضور گروه‌های تهرانی در مشهد و استفاده از ظرفیت هنرمندان شهرمان یادآور می‌شود: بچه‌های تئاتر مشهد پتانسیل بسیار خوبی دارند، ولی مسئولان شهرمان به آن‌ها اعتماد نمی‌کنند، مگر گروهی از تهران بیاید و از حضور عوامل و هنرمندان مشهدی در کارش بهره بگیرد.

این فیلم ساز ادامه می‌دهد: بیشتر فیلم سازانی که به مشهد می‌آیند، بعد از شکل گیری همکاری، از استعداد بچه‌های مشهد و همچنین لوکیشن‌های بکری که در شهر وجود دارد تعجب می‌کنند.
به نظر او مشهد ظرفیت تولید آثار بزرگ و فیلم‌های خیلی خوب را دارد، اما ازآنجایی که سینما هنری پرهزینه است، باید مسئولان شهر پای کار بیایند و به فیلم سازان مشهدی اعتماد کنند تا همان طور که مشهد در تئاتر کشور حرفی برای گفتن دارد، در سینما هم بتواند موفق باشد.

ضرورت پرداختن بیشتر به ائمه اطهار (ع)

زهره مرادی، بازیگر پیش کسوت تئاتر مشهد، نیز درباره نقشش در «اینان» توضیح می‌دهد: من نقش مادری را که فلج شده است و دخترش از او مراقبت می‌کند در فیلم «اینان» بازی می‌کنم. آن‌ها برای زیارت از تهران به مشهد می‌آیند و این دختر به زیارت امام رضا (ع) می‌رود و شفای مادرش را می‌گیرد. در واقع شب آخری که در مشهد هستند، مادرش از روی ویلچر بلند می‌شود و شروع به صحبت کردن می‌کند.
این بازیگر یادآور می‌شود: تجربه همکاری با آقای رهبر قنبری برای من بسیار عالی بود که ضمن کار اطلاعات تاریخی خود را هم به ما منتقل می‌کرد.

او ادامه می‌دهد: من بسیار خرسندم که فیلم «اینان» فرصتی را برایم ایجاد کرد تا هم کنار همشهری هایم بازی کنم و هم تجربه همکاری با این فیلم ساز را داشته باشم.

مرادی با تأکید بر ضرورت تولید آثار مختلفی با محوریت رضوی بیان می‌کند: در فیلم‌های سینمایی ما تا حدودی به ائمه اطهار (ع) پرداخته شده است، ولی باید آثار بیشتری در این زمینه، به ویژه در شرایط این روز‌های جامعه تولید شود. به گفته او فیلم‌هایی که با محوریت ائمه اطهار (ع) ساخته می‌شوند باید بسیار جذاب باشند تا جوان‌ها به سمتشان بروند و از تاریخ مذهبی مان اطلاع پیدا کنند.

این هنرمند در بخش دیگری از صحبت هایش به توانایی بازیگران مشهدی اشاره می‌کند و می‌گوید: توانایی بازی بازیگران مشهدی همیشه زبانزد بوده است و همه کارگردانان در همه ایران و به ویژه تهران می‌دانند بازیگران بااستعداد را باید در مشهد پیدا کنند. افرادی مانند رهبر قنبری، چون جنس بازی مشهدی‌ها را می‌شناسند در آثارشان از آن‌ها بهره می‌گیرند. به گفته او بازیگران مشهدی در آثار قدرتمند حاضر می‌شوند و روی دست کسانی که ساکن تهران هستند و امکاناتی خوبی هم در اختیار دارند می‌زنند. باوجوداین،  چون در مشهد مانده اند، آن طور که باید شناخته نمی‌شوند.
مرادی خاطرنشان می‌کند: هنرمندان مشهدی به خاطر علاقه‌ای که به خراسان و امام رضا (ع) دارند در این خطه مانده اند، اما به نظر من حقشان خیلی پایمال شده است. در واقع درآمد و پولی را که بازیگران تهرانی دریافت می‌کنند به هیچ عنوان نمی‌توان با بازیگران مشهدی مقایسه کرد.

ارادت به امام رضا (ع)

مهری شمس، از هنرمندان قدیمی تئاتر مشهد، درباره حضورش در فیلم «اینان» می‌گوید: من در سینما برفی برای بازی در فیلم اینان تست دادم و دکلمه نمایشی درباره امام رضا (ع) اجرا کردم که گروه تولید اجرایم را پسندید و همان جا به من اعلام شد که برای حضور در کار پذیرفته شده ام. من حدود شانزده روز سر کار «اینان» بودم و در این مدت بسیار از کارگردان کاربلد و بااخلاق فیلم آموختم.

او درباره نقشش در فیلم نیز توضیح می‌دهد: من در فیلم نقش زنی نیشابوری را ایفا می‌کنم که به همراه همسر و فرزندش برای زیارت امام رضا (ع) از نیشابور به مشهد می‌آید. آن‌ها در مدت حضورشان در مسافرخانه‌ای اسکان دارند و ماجرا‌هایی برایشان رخ می‌دهد. در واقع فیلم درباره مسافران این مسافرخانه است که هرکدام به دلیلی به مشهد آمده اند و خواسته‌ای از امام رضا (ع) دارند.

شمس خاطرنشان می‌کند: من فیلم نامه «اینان» را خیلی دوست داشتم، چون عرض ارادت به حضرت رضا (ع) بود. همچنین پرداختن به روابط پدر و مادر و عواطف خانواده در قسمت‌های خودم برایم جذاب بود. این بازیگر درباره ساخت آثاری با محوریت امام رضا (ع) می‌گوید: موضوعات مرتبط با امام رضا (ع) هیچ وقت قدیمی نمی‌شود و همیشه نو و جدید است و من فکر می‌کنم هرکسی هم در این حوزه کار کند، ارادت خودش به امام مهربانی‌ها را نشان می‌دهد.

شمس ادامه می‌دهد: به نظر من هرچه در سینما و تلویزیون ایران برای امام رضا (ع) کار تولید شود، باز هم کم است.
او با اشاره به همکاری هنرمندان مشهدی با گروه‌هایی که از پایتخت می‌آیند یادآور می‌شود: هنرمندان مشهدی بسیار بااستعداد و قانع هستند و کارگردان‌ها همیشه از همکاری با آن‌ها رضایت دارند، ولی کسی قدرشان را نمی‌داند، چون در مرکز نیستند.

این بازیگر که علاقه دارد برای ادامه فعالیت‌های هنری خود به پایتخت برود، خاطرنشان می‌کند: من الان شرایط رفتن به تهران را ندارم، اما یک روزی برای پیشرفت در کارم حتما از اینجا خواهم رفت؛ چون در تهران برای هنرمندان بیشتر ارزش قائل می‌شوند و دستمزد‌ها نیز بیشتر است. همچنین مهاجرت اتفاق جدیدی است و باعث می‌شود با افراد دیگر مراوده داشته باشید و از اساتید دیگر درس‌هایی بگیرید.

او با اشاره به دستمزد پایین هنرمندان در مشهد بیان می‌کند: زندگی من از راه بازیگری می‌چرخد و من هیچ کار و شغل دیگری ندارم؛ اما متأسفانه شرایط به گونه‌ای نیست که همیشه فیلم در مشهد تولید شود. برای یک تئاتر هم که باید چندین ماه تمرین کرد تا کار به نتیجه برسد، درنهایت هم پول چندانی دستمان را نمی‌گیرد.