گام جدید در زمین برجام

پس از اتمام فرصت شصت‌روزه ایران به کشورهای باقی‌مانده در برجام و انجام ندادن اقدامی موثر از جانب این کشورها، مقامات ایران جزئیات گام دوم کاهش اجرای تعهدات برجامی را اعلام کردند. به همین مناسبت، روز گذشته نشستی خبری با حضور علی ربیعی، سخن‌گوی دولت، سید عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه، و بهروز کمالوندی، سخن‌گوی سازمان انرژی اتمی، برگزار شد. ربیعی در این نشست گفت: ما حاضر نیستیم به هر قیمتی در برجام بمانیم. امروز هر‌گونه اقدامی که در افزایش غنی‌سازی داریم برای حفظ برجام است و این به طور مکرر نظر دولت است. هر کاری که انجام داده‌ایم برای حفظ برجام است. حفظ برجام به عنوان یک اصل مورد تأکید است اما این موضوع به طرف‌های مقابل بستگی دارد و ما به هر قیمتی حاضر نیستیم ‌در برجام بمانیم.

اگر اروپایی‌ها پاسخ خواسته ما را داده بودند امروز در گام دوم نبودیم
عراقچی نیز در این نشست با بیان اینکه ‌«در گام دوم نسبت به تعهد خود در میزان درصد و غلظت غنی‌سازی اعلام عدم پایبندی می‌کنیم» گفت: روند کاهش تعهدات در راستای حفظ برجام است نه از بین بردن آن.
معاون ظریف درباره انتظار ایران از اینستکس گفت: اگر اروپایی‌ها از طریق اینستکس پاسخ خواسته ما را داده بودند امروز در گام دوم نبودیم. اینکه طرف‌های اروپایی تلاش می‌کنند خوب است و امیدواریم راه‌حل‌هایی پیدا شود و این روند واقع بینانه است. از این رو، رفت‌و‌آمدها بین ما جریان دارد و ان‌شاءا... به نتایجی برسیم. در غیر این صورت، بعد از ۶۰ روز گام سوم را هم برمی‌داریم.

شیب ذخایرمان رو به بالا‌ست و سرعت آن افزایش می‌یابد
سخن‌گوی سازمان انرژی اتمی نیز که برای ارائه توضیحاتی درباره مسائل فنی گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران در این نشست حاضر بود اعلام کرد: امروز (یکشنبه) رونوشت تغییرات را به نماینده آژانس در ایران تحویل دادیم و تا ساعاتی دیگر مراحل غنی‌سازی بیش از 67/3 درصدی شروع می‌شود. پیش بینی ما این است که فردا (دوشنبه) اول صبح که گزارش ما به آژانس داده شود، ما از 67/3 درصد فراتر رفته‌ایم و این اقدامی است که جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده ‌و در وضعیتی که ما قرار داریم، گفته شده است همه نیازهای کشور باید مد نظر باشد.
کمالوندی افزود: آنچه امروز درباره آن تصمیم گرفته شده تأمین سوخت برای نیروگاه‌های قدرت است که مورد نیاز کشور است. همچنین شیب غنی‌سازی ما بر اساس دستوری که می‌گیریم می‌تواند به سمت بالا باشد. در واقع، شیب ذخایرمان با توجه به اقدام گام اول رو به بالا‌ست و سرعت آن افزایش می‌یابد. وزیر امور خارجه کشورمان هم در این باره در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: ایران گام دوم خود را طبق پاراگراف ۳۶ برجام برمی‌دارد. ما این حق را داریم که به استفاده از این اقدامات قانونی ذیل برجام ادامه دهیم و از منافع خود در برابر تروریسم اقتصادی آمریکا محافظت کنیم.
محمد‌جواد ظریف تأکید کرد: تمام این گام‌ها تنها در صورت پایبندی گروه E3 (انگلیس، فرانسه و آلمان) به تعهداتش ‌بازگشت‌پذیر خواهد بود. وی در پیامی دیگر نوشت: اتحادیه اروپا و E3 پس از قصور در اجرای تعهداتشان ذیل برجام، از جمله پس از خروج آمریکا از توافق، باید دست‌کم به لحاظ سیاسی از اقدامات ایران طبق پاراگراف ۳۶ (در برجام) حمایت کند. E3 هیچ بهانه‌ای برای پرهیز از اتخاذ یک موضع سیاسی محکم برای حفظ برجام و مقابله با یک‌جانبه‌گرایی آمریکا ندارد.

واکنش های بین المللی به تصمیم ایران
در واکنش به این تصمیم، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز از ایران خواست ‌به سقف مجاز غنی‌سازی اورانیوم بازگردد. فدریکا موگرینی همچنین درباره اجرای گام دوم ایران برای کاهش تعهداتش در برجام «به‌شدت» ابراز نگرانی کرد و آن را اقدامی در راستای تضعیف برجام خواند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در واکنش به افزایش سطح غنی‌سازی کشورمان اعلام کرد ‌از این تصمیم ایران مطلع است و بازرسان آژانس پس از بررسی این موضوع، در این باره گزارش خواهند داد. دفتر ریاست جمهوری فرانسه نیز که خود در مقام متهم اهمال در اجرای تعهدات خود در برجام است، این اقدام کشورمان را محکوم کرد و در اظهاراتی خصمانه، از اروپا خواست ‌علیه ایران تحریم وضع کند . همچنین نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی با بیان اینکه مسکو دلیل ایران برای تصمیمات جدیدش پیرامون برجام را درک می‌کند، از تهران خواست تا از اقداماتی که موجب پیچیده‌تر شدن اوضاع می‌شود، پرهیز کند. سخنگوی وزارت خارجه انگلیس هم در این باره گفت: انگلیس کاملا به توافق هسته‌ای ایران متعهد بوده و تهران باید فورا تمامی فعالیت‌های مغایر با تعهدات خود را متوقف و بازگرداند.