اجرای غربالگری، تشخیص و مداخله در اختلال طیف اتیسم در سراسر کشور

رامین رضایی در گفت‌وگو با خبرنگار شهرآرانیوز اظهار کرد: اکنون در ۳۱ استان کشور، ۱۱۰ مرکز روزانه آموزشی و توانبخشی اختلال طیف اُتیسم با یک‌هزار و ۲۵۳ نفر پرسنل تخصصی وجود دارد که به ۴ هزار‌ و ۲۶۴ کودک با اختلال طیف اُتیسم خدمات ارائه می‌دهند.

مدیرکل دفتر امور توانبخشی روزانه و توانپزشکی بهزیستی کشور به فعالیت ۱۶ مرکز چندمعلولیتی با کاربری اُتیسم با ۱۶۴ نفر پرسنل تخصصی و آموزش‌دیده اشاره کرد و گفت: اکنون ۹۹ کودک با اختلال طیف اُتیسم تحت نظارت سازمان بهزیستی کشور، خدمات دریافت می‌کنند.

فعالیت ۱۱۰ مرکز روزانه آموزشی و توانبخشی اختلال اتیسم و ۱۶ مرکز چندمعلولیتی در مناطق کم‌برخوردار

به گفته این مقام مسئول، پرسنل تخصصی این مراکز بعد از دریافت آموزش‌های گسترده حضوری و کارگاهی، از کفایت لازم به‌منظور اجرای برنامه غربالگری، تشخیص و مداخلات مرکزمحور و خانواده‌محور در زمینه افراد دارای اختلال‌ برخوردار می‌شوند و تعداد ۷۱ مرکز به‌عنوان پایگاه‌های دائمی اجرای این برنامه نیز فعالیت می‌کنند. در این مراکز، مطابق پروتکل آموزشی توانبخشی، بسته خدمتی مداخلات مرکزمحور (در حداقل ۳ روش تیچ، ABA و تعامل همه‌جانبه) و خانواده‌محور (بسته آموزشی روزنه) به کودکان و خانواده آن‌ها ارائه می‌شود.

وی به واریز ماهانه ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان به‌ازای معرفی هر کودک به‌عنوان یارانه به مراکز اُتیسم و همچنین واریز یک میلیون و ۸۳۰ هزار تومان به مراکز چندمعلولیتی با کاربری اُتیسم برای ارائه خدمات به کودک پذیرش‌شده اشاره کرد و گفت: علت مستقیم پرداخت نشدن این مبالغ به خانواده‌ها، زیادبودن نرخ خدمات توانبخشی در کلینیک‌های وابسته به وزارت بهداشت و نبود پوشش بیمه به خدمات توانبخشی مورد نیاز این افراد است.

رضایی ادامه داد: با این مبلغ فقط می‌توان حدود ۹ ساعت از کلینیک‌ها خدمت خرید، حال آنکه این افراد به‌طور متوسط به حدود ۱۰۰ ساعت برنامه آموزشی و توانبخشی نیازمندند؛ بنابراین سازمان بهزیستی کشور با تأمین و پرداخت این مبلغ به مراکز آموزشی توانبخشی اُتیسم تحت نظارت خود، بسته کامل خدماتی موردنیاز این افراد در طول یک ماه را تهیه کرده و هر روز از ساعت ۸ تا ۱۳ در اختیار کودکان و خانواده‌ها قرار داده است.

به گفته مدیرکل دفتر امور توانبخشی روزانه و توانپزشکی بهزیستی کشور، حداکثر شهریه خانواده به‌عنوان سهم مشارکت خانواده در این مراکز که در بسیاری از موارد به‌دلیل عدم استطاعت مالی خانواده پرداخت نمی‌شود، در مراکز اُتیسم و چندمعلولیتی با کاربری اُتیسم ۳۱۰ هزار تومان در ماه است.

وی اذعان کرد: متولی تهیه و تأمین داروهای موردنیاز اختلال طیف اتیسم و نیز بیمه در همه خدمات سلامت از جمله خدمات توانبخشـی، وزارت بهداشت است.

اجرای غربالگری، تشخیص و مداخله در اختلال طیف اتیسم در سراسر کشور

رضایی در ادامه به اجرای غربالگری، تشخیص و مداخله در اختلال طیف اتیسم در سراسر کشور اشاره کرد و گفت: در این برنامه، ضمن اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی گسترده در استان‌های کشور درخصوص اختلال طیف اُتیسم، همه کودکان در سنین طلایی مداخلات (۲ تا ۵ سال) مراجعه‌کننده به پایگاه‌های غربالگری و تشخیص آن استان (مراکز روزانه آموزش و توانبخشی اختلال طیف اُتیسم)، توسط والدین و با راهنمایی مربیان و کارشناسان آموزش‌دیده از نظر احتمال دارابودن علائم این اختلال، سنجش و غربال خواهند شد.

مدیرکل دفتر امور توانبخشی روزانه و توانپزشکی بهزیستی کشور، ادامه داد: سپس در صورت مشکوک‌بودن کودک به دارابودن این اختلال، کارشناسان آزمون تشخیصی اجرا خواهند کرد و در صورت قطعی‌شدن تشخیص، کودک به مراکز آموزش و توانبخشی اختلال طیف اُتیسم استان محل زندگی‌اش برای مداخلات مرکزمحور و خانواده‌محور ارجاع داده خواهد شد.

برخورداری نزدیک به ۲۰۰ هزار کودک ۲ تا ۵ سال از خدمات غربالگری و تشخیص بهزیستی

به گفته این مقام مسئول، از زمان اجرای غربالگری، تشخیص و مداخله در اختلال طیف اتیسم در کشور نزدیک به ۲۰۰ هزار کودک در سنین ۲ تا ۵ سال از خدمات غربالگری و تشخیص سازمان بهزیستی کشور برخوردار شدند و در صورت دریافت تشخیص قطعی، برای بهره‌مندی از خدمات مداخله‌ای به مراکز روزانه آموزشی توانبخشی اختلال اُتیسم تحت نظارت ارجاع داده می‌شوند.

رضایی با بیان اینکه در راستای اجرای برنامه غربالگری، تشخیص و مداخله در اختلال اتیسم و تسهیل دسترسی، سامانه الکترونیکی www.autism.behzisti.net در سازمان بهزیستی کشور راه‌اندازی شد، گفت: این سامانه امکان اجرای آنلاین آزمون غربالگری توسط خانواده‌ها و ارجاع به پایگاه‌های غربالگری و تشخیص بهزیستی برای دریافت خدمات تشخیصی و نیز معرفی به ستاد پذیرش و کمیسیون‌های پزشکی توانبخشی تعیین نوع و شدت معلولیت را برای قرارگیری در چرخه خدمات حمایتی و نیز بهره‌مندی از خدمات تخصصی در قالب مراکز روزانه آموزشی توانبخشی اختلال طیف اُتیسم فعال در سراسر کشور، با بالاترین دقت و کمترین زمان و هزینه فراهم کرده است.

تشخیص اتیسم برای ۳۸۲ کودک ۲ تا ۵ سال در امسال

مدیرکل دفتر امور توانبخشی روزانه و توانپزشکی بهزیستی کشور در پایان به ۷۶۷ آزمون غربالگری اختلال اتیسم در امسال اشاره کرد و یادآور شد: از این تعداد ۵۵۰ مورد مشکوک شناسایی شدند که از ۳۹۰ مورد مصاحبه پیگیری صورت گرفت که درنهایت ۳۸۲ کودک ۲ تا ۵ سال تشخیص داده شدند و برای مداخله و بهره‌مندی از خدمات به مرکز ارجاع داده شدند.