مصرف آب مشهد، ۲ برابر آب تجدیدپذیر است

به گزارش شهرآرانیوز، محمد فاضلی امروز، ۳۰ خرداد ماه، در سمینار بحران آب و چالش‌های توسعه پایدار که در اتاق بازرگانی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: مصارف آب مشهد ۲ برابر آب تجدیدپذیر بوده که در بخش شرب و بهداشت ۳۲۱ میلیون متر مکعب یعنی ۳۷ درصد و در بخش کشاورزی ۵۴۹ میلیون متر مکعب یعنی ۵۴ درصد است. آب مساله‌ای محلی است. 

وی افزود: در استان حجم آب تجدیدپذیر ۳ میلیارد متر مکعب بوده اما در بخش کشاورزی ۴ میلیارد متر مکعب و در بخش شرب و بهداشت ۶۶۷ میلیون متر مکعب است. هر سال ۲ میلیارد متر مکعب بیشتر از آب تجدیدپذیر استفاده می‌کنیم. در فلات ایران واحد سنجش آب قطره است نه متر مکعب یا میلیارد متر مکعب.  

فاضلی ادامه داد: مصرف آب مشهد ۵۶.۷ درصد در بخش کشاورزی و ۳۳.۲ در بخش شرب و بهداشت بوده که یک‌سوم مصرف در شرب و بهداشت است. این میزان در استان ۱۳ درصد در بخش شرب و بهداشت و ۸۱.۸ درصد در بخش کشاورزی است. استان خراسان رضوی اولین استان در زمینه کسری مخزن بوده که میزان آن ۳۱ میلیارد متر مکعب است و سالی یک میلیارد متر مکعب اضافه می‌شود. در سال‌های آبی میزان بارش‌ها در استان در حال کاهش است. جمعیت نیز آب را با الگوی قبلی مصرف می‌کند. 

این جامعه‌شناس با بیان اینکه توسعه‌یافته‌ترین استان‌های ما از نطر صنعتی و معدنی بدبخت‌ترین‌ها در حوزه آب هستند، عنوان کرد: تمام ثروت به قیمت نابودی منابع آب خلق شده است. در کویری‌ترین استان‌ها آب‌برترین الگوهای فعالیت انسانی مستقر شدند. این استان‌ها خود را با سازگاری با کم‌آبی تطبیق داده بودند. توسعه را محدودیت آب تعیین می‌کند نه زمین. در استان‌های پهناور محدودیت خاک وجود ندارد اما محدودیت آب وجود دارد.

وی بیان کرد: ۳۴ دشت از ۳۷ دشت در حال افت آب زیرزمینی هستند. کسری تجمعی مخزن افزایش پیدا کرده و میزان مصرف آب شرب در حال افزایش است. پایداری محیط زیستی استان خراسان رضوی و به ویژه مشهد در خطر است. مصرف آب شرب و بهداشت باید جدی گرفته شود، اینکه می‌گویند همه آب در کشاورزی مصرف می‌شود وجود خارجی ندارد و غلط است. 

فاضلی اضافه کرد: برای پایداری منابع آب در خراسان رضوی مصرف باید ۲ میلیارد متر مکعب کاهش پیدا کند. امروز مطمئن هستیم فقط از طریق کاهش مصرف آب می‌توانیم پایداری سرزمین را حفظ کنیم. در آینده نه تنها آب بیشتری در اختیار نخواهیم داشت، بلکه میزان آب کمتر خواهد بود، بنابراین مصرف آب باید کاهش پیدا کند. 

این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه مساله آب مساله بدخیم است و فرصت آزمون و خطا وجود ندارد، تصریح کرد: امروز عده‌ای در مشهد، استان و کشور دنبال این هستند که بگویند راه حل مساله آب شیرین کردن آب خلیج فارس و انتقال آن است. مساله آب مشهد با راه حل انتقال آب به مسایل دیگر از جمله پول تبدیل می‌شود. اما راه حل دیگر کاهش ۲ میلیارد متر مکعبی مصرف آب است. وقتی تصمیم به کاهش مصرف آب گرفته شود، مساله این می‌شود که خانوار چگونه مصرف خود را کاهش دهند.

وی خاطرنشان کرد: اولین راه حل مساله آب در خراسان رضوی قبل از اینکه فنی باشد، سیاسی و اجتماعی است. عده‌ای در ایران پای خود را در یک کفش کردند و می‌گویند در کشوری که در بالا و پایین آب دارد، کمبود معنا ندارد اما این درست نیست. هر یک متر مکعب شیرین کردن آب خلیج فارس و انتقال آن به مشهد ۴.۲ دلار قیمت دارد. اگر قرار باشد آب از خلیج فارس استفاده شود، هزینه هر متر مکعب ۲۰۰ هزار تومان می‌شود.

فاضلی اضافه کرد: گام اول حل مساله آب در استان خراسان رضوی این است که می‌خواهید آب بیشتر تامین کنید یا همین مصرف را کاهش دهید. راه حل دیگر سازگاری با وضعیت کم‌آبی است. برای این کار رفتار سیاست‌گذار، شهروند، کشاورز، صنعت و کسب و‌ کار باید تغییر کند. بهره‌وری در مصرف آب باید ارتقا یابد. خلق دانش، کسب‌و‌کار، ارزش‌های اقتصادی، سطح بالاتری از کیفیت حکمرانی و یکپارچه‌سازی ضرورت دارد.