به گزارش شهرآرانیوز سی ویکمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «آینده خواندنی است» آغاز شده است. نمایشگاه فیزیکی سالانه کتاب در شهرستان ها، جای خود را به نمایشگاه کتاب با نام «نمایشگاهی به وسعت ایران» داده است که امسال نیز هم زمان با هفته کتاب، این نمایشگاه به وسعت ایران از طریق توزیع کتاب با تخفیف در مدارس و مساجد و کتاب فروشیها برگزار میشود.
میگویند برگزاری فیزیکی نمایشگاه کتاب بعد از کرونا تغییر کرد و فقط یک نمایشگاه در تهران برگزار میشود. در استانها این نمایشگاه با نام «به وسعت یک استان» برگزار میشود با همین رویکرد جدید؛ مثلا قرار است چند رونمایی انجام شود و آیین پایانی انتخاب کتاب استان داشته باشیم و ۲۵ نمایشگاه در ۲۵ مسجد برگزار شود و کارگاههای آموزشی و دیدار با اهل قلم و از این دست کارها. آنچه مهم است، اینکه پراکندگی زمانی و مکانی این رویدادها، کمترین بازخورد را خواهد داشت و اهالی کتاب چندان از آن بهره نخواهند برد و هرگز جای خالی نمایشگاهی بزرگ در محل دائمی برگزاری نمایشگاههای بین المللی مشهد، چونان سالهای پیشاکرونا را جبران نخواهد کرد.
البته به گفته مسئولان استان، یکی از خواستههای خراسان رضوی باتوجه به شمار نویسندگان، ناشران و کتابهای منتشرشده، برگزاری فیزیکی نمایشگاه بوده است که به هر حال محقق نشده است.
برگزاری نمایشگاه کتاب در روزگار پیشاکرونایی، با همه انتقادهای رسانهای و غیررسانهای که به دنبال داشت، اتفاق بزرگ فرهنگی بود که هیچ کاری و هیچ تصمیمی جای آن را پر نخواهد کرد. شور و شوقی که در آن نمایشگاهها بود و خریدهایی که میشد، کم یا زیاد، یک هفته به فضای شهر، رنگی فرهنگی میداد و دوستداران کتاب حتی برای دیدن کتاب هم که شده، سری به آن میزدند و عدهای از باب سرگرمی و گذران وقت در میان انبوهی از کتاب، چرخی میزدند که باز هم مفید بود، حتی بهانه خرید کتابهای آموزشی که گاه بر کل نمایشگاه سیطره میانداخت، فرصتی را فراهم میکرد که کتابها دیده شوند و کسانی که در طول سال کمتر گذرشان به کتاب فروشیها میافتد، در چنین روزهایی چند کتاب هم ببینند و احتمالا بخرند.
دورههای مختلف نمایشگاهها فرازوفرودهایی از نظر کمی وکیفی داشت؛ اما درمجموع اتفاق خوبی بود که اهل فرهنگ یک هفته فرصت دیدار پیدا میکردند و چه بسیار افرادی از اهل قلم و هنر و فرهنگ را بعد از سالها اتفاقی در آنجا میدیدیم! چه بسیار مراودات و تعاملات فرهنگی و بده بستانهایی بین اهالی قلم با ناشران به برکت این نمایشگا هها رخ میداد و دریچههای جدیدی را به روی فرهنگ کتاب و کتاب خوانی در این استان و این شهر باز میکرد.
اتفاقی که پس از کرونا افتاده است و اینکه نمایشگاههای کتاب در هفته کتاب به شکل پیشین در استانها برگزار نمیشود، دوباره به کوچ رویدادهای فرهنگی از شهرستانها به مرکز دامن زده است، این درحالی است که نمایشگاه بین المللی تهران در اردیبهشت برای تهران کافی است و مرکزگرایی بیش از آن در حوزه کتاب، روا نیست. سالها بود که رسانهها برای مرکزگریزی فعالیتهای فرهنگی فریاد میزدند و تاحدودی این سیاست ترک برداشت؛ اما گویا هنوز آفت مرگزگرایی به طور کامل نخشکیده است و هرازگاهی سر باز میکند.
جالب اینجاست که پیش از برگزاری هفته کتاب و در یک نشست خبری، مهدی رمضانی چابک، مدیرکل دفتر هماهنگی امور استانهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، گفته بود: «عدالت فرهنگی، موضوعی است که در رویکرد فرهنگی دولت، برنامههای فرهنگی و نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، تبلور بیشتری دارد که در هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، لازم است به موضوع عدالت فرهنگی نیز توجه شود.» و این درحالی است که تعطیلی این نمایشگاه در استان ها، خود در تعارض با عدالت فرهنگی است.
در پایان، یادآوری این نکته لازم است که مشهد و خراسان در سپهر فرهنگی کشور، جایگاه و پایگاه ویژه تری دارند و بر متولیان فرهنگی است که با سماجت و پافشاری بیشتر، با پایتخت نشینان، راههایی برای فعالیتهای بیشتر فرهنگی به ویژه در حوزه کتاب در این شهر بگشایند.