پرونده تصادف سپهر و سهیل کرابی، یک‌سال پس از حادثه تصادف در بولوار امامیه را بررسی می‌کنیم.
سعید جلائیان | شهرآرانیوز احتمالا هیچ وقت اهالی اطراف میدان امامیه، صدای گوش‌خراش ترمز سمند سفیدی را که پارسال مقابل مدرسه ۱۳ آبان بلند شد، از خاطر نخواهند برد. نه این صدا، نه دو اسم و نه حتی ظاهر وحشت‌زده پنج پسر جوانی که با هم از محل حادثه گریختند. سهیل و سپهر کرابی نام دو برادری بود که هم‌زمان با بلندشدن صدای اذان ظهر از گلدسته‌های مسجد، دستانشان از هم جدا شد و هر یک به‌سمتی از خیابان روی زمین افتادند. این دو برادر دیگر هیچ‌وقت روی پدر، مادر و خواهر چندماهه خود را ندیدند.
پدری که به گفته وکیل پرونده هر روز پیش از طلوع آفتاب سر به بیابان می‌گذارد و شب به خانه بازمی‌گردد و هنوز در رختخواب بچه‌هایش می‌خوابد. مادری که ردیف ۵۱، بلوک ۵۰ آرامستان بهشت امام رضا (ع) پاتوقش شده است. جایی که دو جگرگوشه‌اش را در آن به خاک سپرده است، آن هم با دختری که نامش را برادرانش انتخاب کرده بودند. ۱۷ دی سال گذشته روزی بود که زندگی این خانواده را دگرگون کرد، آن هم جوانی که سال تولد درج شده در شناسنامه‌اش تنها کمی از این دو برادر بیشتر بود.
این راننده نوزده‌ساله حتی گواهینامه نداشت، موضوعی که در تصادف‌های دیگر هم در مشهد دیده می‌شود و این جسارت کاذب، نشان از بازدارنده‌نبودن قوانین راهنمایی‌ورانندگی دارد. حالا هم‌زمان با سالگرد سانحه تلخ بولوار امامیه، به واکاوی پرونده‌های تصادف از سوی رانندگان بدون گواهینامه در مشهد پرداخته‌ایم و نیم‌نگاهی نیز به نتیجه نهایی پرونده سهیل و سپهر کرابی داشته‌ایم.
در امامیه چه گذشت؟
شیفت صبح مدرسه ۱۳آبان، مانند هر روز رأس ساعت ۱۱:۵۰به پایان رسید. مانند همیشه هنوز صدای زنگ قطع نشده بود که در کلاس‌ها باز و دانش‌آموزان به‌سمت در خروجی دویدند. سپهر دوازده‌ساله، یکی از این دانش‌آموزان بود. او مانند روزهای قبل، جلوتر از بچه‌های دیگر به‌سمت خانه‌شان در امامیه ۵۵ درست کوچه مقابل مدرسه رفت.
سپهر با اینکه خسته بود، اما می‌خواست سهیل برادر کوچک‌ترش را به مدرسه برساند تا در خیابان اتفاقی برای برادر کوچکش نیفتد. ساعت حدود ۱۲:۲۰ سپهر و سهیل، شانه‌به‌شانه مثل هر روز به راه افتادند. ۱۰دقیقه بعد، آن‌ها برای رسیدن به مقصد فقط باید از عرض یک بولوار شلوغ می‌گذشتند. هر دو روی خط عابر پیاده پا به خیابان گذاشتند.
در فضای سبز میانی بولوار منتظر فرصتی برای عبور از عرض خیابان امامیه بودند که ناگهان چشمشان به پرایدی افتاد که از پارک در‌آمد و یک خودرو که سرعت زیادی داشت برای جلوگیری از برخورد با پراید به سمت آن‌ها منحرف شد و با این دو دانش‌آموز برخورد کرد. سهیل در جا جانش را از دست داد و سپهر ۹روز بعد رفت تا برادرش بیشتر از این تنها نماند.
فاجعه به وقت جوانی
خودرو سمند پس از برخورد به دو برادر با یک درخت برخورد کرد و متوقف شد. راننده خودرو سفید که حالا خونین شده بود، سعی کرد خودرو را دوباره به خیابان بکشاند و فرار کند، اما انگار خودرو حاضر به همکاری با پنج جوان نبود، چون سمند دیگر روشن نشد.
در اینجا چهار در خودرو باز شد و سرنشینان خودرو برای فرار از فاجعه‌ای که در عرض چندین ثانیه رقم زده بودند، هریک به سمتی گریختند.
فقط فرزند صاحب خودرو بود که آن‌قدر بچه و بی‌تجربه بود که فکر می‌کرد با برداشتن مدارک شناسایی درون خودرو، دیگر کسی او را نخواهد شناخت و برای همین به محل حادثه برگشت. بازگشتی که والدین دانش‌آموزان بهت‌زده و خشمگین از فرصت استفاده کردند و او را تا رسیدن پلیس نگه داشتند. سایر افراد درون خودرو و راننده نیز خیلی زود دستگیر شدند، اما این موضوع درد خانواده کرابی را کم نکرد.
تکرار بی‌تجربه‌ها
این حادثه ناگوار که اصلی‌ترین علتش مهارت‌نداشتن راننده بدون گواهینامه بود، اولین و آخرین تصادف این شکلی نبود. در بسیاری از مواقع که برخورد‌ها فقط منجر به خسارت‌های مالی می‌شود، راننده بدون گواهینامه در صورت مقصربودن یا نبودن می‌کوشد با پرداخت خسارت قائله را تمام کند و در برخی پرونده‌ها خود شهروندان جای راننده بدون گواهینامه را با شخصی که گواهینامه دارد عوض می‌کنند.
در یکی از صد‌ها مورد تصادفات جرحی که نوجوانان رقم می‌زنند، چند ماه قبل یک جوان مشهدی از دو جا پایش شکست. آرمان درباره این تصادف می‌گوید: همراه همسر و فرزند دو ساله‌ام با موتورسیکلت در بولوار مجد در حرکت بودیم که ناگهان یک پراید با سرنشین جوانی از فرعی به سمت ما آمد. راننده پراید هفده‌ساله بود و موقع خروج از کوچه هول شد و به جای ترمز، پدال گاز را فشار داد. من تا می‌توانستم موتور را به‌سمت مخالف کشیدم، اما در آخر او با شدت به ما برخورد کرد.
این جوان سانحه‌دیده می‌گوید: با وجود گذشتن ماه‌ها از آن حادثه که پای من از دو ناحیه شکست، حالا می‌ترسم همسر و فرزندم را با موتورسیکلت جایی ببرم.
او درباره اتفاقات پس از تصادف بیان می‌کند: آمبولانس که آمد، ابتدا همسر و فرزندم را به بیمارستان برد، آمبولانس دوم برای انتقال من زمانی آمد که پلیس و پدر راننده که صاحب خودرو هم بود سررسیدند. پلیس راننده را دستگیر کرد و بازداشت موقت شد، اما، چون سابقه نداشت دو ساعت پس از تصادف با تأمین وثیقه آزاد شد.
کلانتری نیز پرونده این تصادف را به دادسرا ارجاع داد. راننده نوجوان باتوجه‌به نداشتن گواهینامه، ابتدا به دو ماه زندان محکوم شد و این حکم بعد از آن به شلاق و سپس جزای نقدی تبدیل شد. در نهایت بیمه به من ۱۱۶میلیون تومان داد و قرار شد خانواده این پسر نوجوان پول را به صورت اقساط بازگردانند.
شرکت‌های بیمه‌گر چه می‌کنند؟
با توجه به اینکه بیمه شخص ثالث خودرومحور است، شرکت‌های بیمه‌گر درصورتی‌که خودرو دارای بیمه‌نامه باشد موظف هستند به زیان‌دیده، خسارت پرداخت کنند. البته این قانون شامل راننده مقصر بدون گواهینامه نمی‌شود، این را یک کارگزار رسمی بیمه می‌گوید و توضیح می‌دهد: در برخی سوانح شرکت‌های بیمه تعهدی برای جبران خسارت ندارند، این موارد شامل نداشتن گواهینامه، مصرف مواد‌مخدر، مصرف روان‌گردان و مشروبات الکلی است. در تمامی این حالت‌ها شرکت‌های بیمه‌گر تعهدی به پرداخت خسارت ندارند.
روح‌ا... خلیل‌زاده ادامه می‌دهد: باوجوداین شرکت‌های بیمه‌گر برای پرداخت خسارت شخص زیان‌دیده که با خودرو دارای بیمه‌نامه شخص ثالث تصادف می‌کند، تفاوتی نمی‌گذارند و اگر تصادف منجر به جراحت یا فوت بوده باشد و راننده گواهینامه نداشته باشد، درهرصورت شرکت‌های بیمه‌گر، خسارت را به فرد یا افراد آسیب‌دیده پرداخت می‌کنند و در ادامه با مراجعه به مقام قضایی، هزینه پرداختی خود را به‌طور نقدی یا اقساط از فرد مقصر پس می‌گیرند.
وی درباره شیوه‌های پرداخت خسارت شرکت‌های بیمه‌گر به افراد بدون گواهینامه ادامه می‌دهد: در واقع قانون‌گذار شرکت‌های بیمه را موظف کرده خسارت فرد آسیب‌دیده را پرداخت کنند و در ادامه پول خود را پس بگیرند. این قانون بیمه شخص ثالث است و نحوه اجرای آن برای تمامی شرکت‌ها یکسان است.
درصدی از صد‌ها تصادف
رئیس اداره آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور استان، دیگر مسئولی است که در این حوزه به سراغش می‌رویم و او درباره وضعیت تصادفات رانندگان بدون گواهینامه می‌گوید: در این‌گونه تصادفات همکاران من در پلیس راهور با حضور در محل سوانح، نظرات کارشناسی خود را ارائه و پرونده‌ای تنظیم می‌کنند. این پرونده‌ها در ادامه به مراجع قضایی ارسال می‌شود و مقام‌قضایی این پرونده را باتوجه‌به سوابق فرد متخلف و میزان خسارت بررسی و حکم مجازات این فرد را صادر می‌کند.
سرهنگ علیرضا رحیمی ادامه می‌دهد: تصادفات روزانه در مشهد آن‌قدر زیاد است که تصادفات افراد بدون گواهینامه در میان آن‌ها چندان به چشم نمی‌آید، درباره تصادف فوتی رانندگان بدون گواهینامه، متأسفانه دیگر قوانین خیلی پیشگیرانه نیستند و مجلس باید قوانین را به‌روز کند. البته از همین قوانین موجود نیز خیلی‌ها آگاهی ندارند و به‌راحتی خودرویشان را در اختیار اشخاص بدون گواهینامه قرار می‌دهند، غافل از اینکه حکم معاونت در جرم شامل حالشان می‌شود.
ضرورت ارتقای امنیت دانش‌آموزان
تصادفی که منجر به پایان زندگی سپهر و سهیل شد، در ذهن خیلی‌ها مانده است. به‌ویژه در خاطر مأموران پلیس راهور که از نزدیک شاهد سهل‌انگاری چند جوان و از بین رفتن جان دو کودک بودند. سرهنگ رحیمی با اشاره به آن حادثه می‌گوید: تصادفی که منجر به فوت سپهر و سهیل کرابی شد، بسیار تکان‌دهنده بود.
پس از این سانحه، حال من و بسیاری از همکارانم دگرگون شده بود. تا لحظه‌ای که خبر تأیید مرگ مغزی سپهر آمد ما مدام پیگیر وضعیتش بودیم. در مجموع پس از این سانحه تلخ، برای ارتقای امنیت بیشتر دانش‌آموزان، مکاتبات متعددی با آموزش‌وپرورش و شهرداری مشهد انجام دادیم و توانستیم در بسیاری از مدارس سطح شهر، مسیر تردد دانش‌آموزان را ایمن کنیم، باوجوداین باز هم نیازمند اقدامات بیشتری در این حوزه هستیم.
یک‌سال در فراق
خیلی‌ها معتقدند پس از خاک‌سپاری تحمل داغ درگذشت عزیزان ساده می‌شود، اما برای پدر و مادر سهیل و سپهر، این داغ همچنان تازه است. پدر هنوز به زندگی عادی‌اش بازنگشته، این‌ها اظهارات وکیل این خانواده در پرونده تصادف است.
الهه عبداللهی درباره وضعیت روحی موکلانش می‌گوید: پدر آن‌ها می‌کوشد هرطور شده خودش را از دیگران دور کند و کسی را نبیند. حتی در جلسات دادگاه هم حاضر نشد. آخرین بار که او را دیدم، شرایطش به‌هیچ‌عنوان خوب نبود. مادر بچه‌ها هم خودش را با حضور در سر مزار بچه‌هایش آرام می‌کند.
وی درباره رأی نهایی دادگاه درباره این حادثه، بیان می‌کند: با وجود پیگیری‌های معاون دادستان و جریحه‌دارشدن افکار عمومی، برای راننده‌ای که این حادثه تلخ را رقم زد، در آخرین جلسه دادگاه متهم به صورت ویدئوکنفرانس در جلسه حاضر شد و آنجا متوجه شدم که این شخص به دلیل ارتکاب جرم دیگری نیز بازداشت شده است.
با تمام این شرایط، حکم این شخص مطابق ماده ۷۱۴، حداکثر مجازات یعنی سه سال حبس بود. هرچند ما معتقدیم با توجه به شرایط خاص این پرونده، دادگاه می‌توانست مجازات تکمیلی دیگری همچون منع این شخص از رانندگی را در نظر بگیرد، مالک خودرو نیز با توجه به نبود مدارکی مبنی بر مجرم‌بودنش در این پرونده تبرئه شد.
اقدامات قضایی برای جلوگیری از سوانح
پلیس راهور پرونده افراد متخلفی را که بدون گواهینامه رانندگی می‌کنند یا رانندگی افراد پرخطر را به دادسرای مشهد ارسال می‌کند و در این مسیر دادسرا پرونده را تکمیل و برای اعمال حکم به دادگاه ارجاع می‌دهد، این‌ها را معاون امور اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادستان مرکز خراسان‌رضوی می‌گوید و ادامه می‌دهد: پلیس به‌طور جدی در داخل شهر و جاده‌ها با رانندگی افراد پرخطر برخورد می‌کند. خودرو این افراد به پارکینگ و راننده نیز به کارگروه پیشگیری تصادفات و شناسایی رفتار‌های رانندگان پرخطر معرفی می‌شود.
قاضی سید‌هادی شریعت‌یار ادامه می‌دهد: افرادی که رانندگی خیلی پرخطر دارند به پزشکی قانونی ارجاع می‌شوند، حتی در برخی موارد گواهینامه افراد باطل می‌شود و ملزم می‌شوند در کلاس‌های مشاوره‌ای روان‌شناسی و آموزش رانندگی شرکت کنند. این اقداماتی است که در دادسرا انجام می‌دهیم.
وی با اشاره به سانحه درگذشت دانش‌آموزان مشهدی می‌گوید: در برخی موارد که رانندگی اشخاص موجب اخلال در نظم عمومی شود، مانند اتفاقی که منجر به فوت سهیل و سپهر کرابی شد ما پس از صدور کیفرخواست، پرونده را به دادگاه ارجاع دادیم. این‌گونه افراد محکوم به مجازات‌های اخلال در نظم عمومی می‌شوند.
مجازات‌هایی که در قانون برای این اشخاص در نظر گرفته شده شامل حبس، شلاق یا مجازات‌های جایگزینی مانند منع از رانندگی است. مقام قضایی تمامی ابزار‌های قانونی را برای جلوگیری از بروز این حوادث به کار می‌گیرد. در همین راستا، هر ماه بین ۲۰۰تا ۲۵۰ خودرو که رانندگان آن‌ها رفتار پرخطر دارند در سطح شهر مشهد یا بیرون از شهر توقیف می‌شوند.
مجازات قانونی برای رانندگی بدون گواهینامه
معاون دادستان با اشاره به تمهیدات قانونی درباره رانندگان بدون گواهینامه می‌گوید: برای مجازات رانندگی افراد بدون گواهینامه نیز در قانون موارد متعددی پیش‌بینی شده است.
از قبیل توقیف خودرو آن‌ها در پارکینگ، الزام به شرکت در کلاس‌های آموزشی و اقدام برای دریافت گواهینامه. ترخیص خودرو آن‌ها دست‌کم ملزم به قبولی حداقلی در آزمون آیین‌نامه است. این افراد به دادگاه نیز معرفی می‌شوند، اما اگر افراد زیر سن قانونی باشند باز هم خودرویشان در پارکینگ می‌ماند تا شرایط فرد تغییر کند و بتواند گواهینامه لازم برای رانندگی را دریافت کند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
