خون‌های نادر

سابقه انتقال خون ملی و بیش از ۵۰ میلیون خون اهدایی از ابتدای تأسیس سازمان تجربه و دانشی در اختیار ما گذاشته است که به اتکای آن می‌توانیم در زمینه خون‌های نادر و آزمایشگاه ایمنو هماتولوژی نیز سرآمد شویم و در شأن این سازمان و مؤسسه آموزشی پژوهشی طب انتقال خون که دانشجویان دکترا و  کارشناسی ارشد هماتولوژی تربیت می‌کند، عمل کنیم.

زبان علم در عرصه بین الملل مؤثرترین و گویا‌ترین زبان است و این ظرفیت در سازمان وجود دارد که هویت علمی ایران را بیش از پیش به دنیا بشناساند. باید آزمایشگاه‌های تخصصی انعقاد، هماتولوژی، کیت سازی و آزمایشگاه مولکولی، سرولوژی و ... که به حوزه کار انتقال خون اختصاص دارد، تقویت شود و ضعف وقوت‌های آن شناسایی و برنامه‌ای عملیاتی و کاربردی برای توسعه این آزمایشگاه‌ها طراحی شود که برای ستاد، استان تهران، استان‌های منطقه‌ای و کشوری و حتی فراملی ظرفیت فعالیت داشته باشد.

دراین راستا ارتباط با آزمایشگاه‌های مرجع بین المللی برای شناسایی موارد ناشناخته، تبادل نمونه و اطلاعات و ارتقای جایگاه منطقه‌ای و بین المللی مورد تأکید است. برخی بیماران نیازمند خون، مادران بارداری هستند که گروه خون آن‌ها بسیار نادر است و‌ می‌توانند از خدمات برنامه خون نادر و ذخیره خون نادر سازمان انتقال خون که تأمین کننده گروه خونی نادر مورد نیاز مادر و فرزند است، بهره‌مند شوند. خون‌های نادر با امکانات موجود و استانداردی که فراهم شده است، در فریزر‌های مخصوص در دمای منفی ۸۰ درجه به مدت ۱۰ سال نگهداری می‌شوند.

قدیمی‌ترین خون نادر که در سازمان انتقال خون ذخیره و نگهداری می‌شود، مربوط به حدود هفت سال پیش است. تجربیات موفق سازمان انتقال خون کشور تاکنون به کشور‌های عضو کارگروه بین المللی خون نادر انتقال یافته است که یکی از این کشو‌ها برزیل است. تاکنون نمایندگان انتقال خون عمان و پرو درخواست کرده اند تا تجربیات ایران در اسقرار برنامه ملی خون نادر در اختیار آن‌ها قرار گیرد.

افراد با گروه‌های خونی نادر دست کم هجده آنتی ژن گروه خونی منحصر به فرد دارند و با آزمایش تأیید شده اند حداقل هشتاد نفر از این افراد دارای گروه خونی بسیار نادر مانند بمبئی، چلانو، ارهاش نول، کل نول و پی نول هستند. برخی از این افراد می‌توانند تأمین کننده خون برای بیمارانی باشند که بدون این خدمات امکان انجام جراحی یا تداوم زندگی برایشان امکان پذیر نیست. اجرای برنامه ملی خون‌های نادر در ایران از سال ۱۳۸۹ آغاز شد که طی آن خدمات لازم به تمام مراکز پزشکی سراسر کشور ارائه می‌شود.

ایران از سال ۱۳۹۰ با تأیید انجمن بین المللی انتقال خون که در مرکز آمستردام هلند است، به عضویت ۲۵ کشور دیگر که دارای برنامه ملی خون نادر هستند، پیوست و از آن سال به بعد، خدمات تأمین خون نادر در کشور ادامه دارد. در استان خراسان رضوی حدود پانزده نفر شناسایی شده اند که دارای خون نادر هستند.