گفت‌وگو با محمدکاظم کاظمی درباره توقعات مهاجران افغانستانی از نمایندگان مجلس دوازدهم

شهرآرانیوز | بیشتر از چهار دهه است که جمعیت زیادی از مهاجران افغانستانی به جمهوری اسلامی ایران مهاجر شدند. در طول این سال‌ها این جمعیت بزرگ و بزرگتر شد، فرزندان مهاجران در ایران به دنیا آمدند، به مدرسه و دانشگاه رفتند و یا در مشاغل مختلف صاحب تجربه شدند. در این بین همزیستی مسالمت‌آمیز بین جامعه مهمان و میزبان شکل گرفت، پیوند‌هایی بین مردم این دو کشور همزبان اتفاق افتاد و حالا که بیشتر از چهاردهه از آن روز‌ها می‌گذرد، به نظر می‌رسد باید نگاه قانون به این بخش از مهاجران افغانستانی تغییر کند. با توجه به جایگاه مجلس شورای اسلامی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که قانون‌گذاری است، نمایندگان مردم در کنار اینکه وظیفه رسیدگی به امور جاری کشور را دارند، می‌توانند با تمرکز بر مشکلات مهاجران با به روز کردن قوانینی که در گذشته تصویب شده در جهت حل مشکلات قدم بردارند.
در گفتگو با محمدکاظم کاظمی، شاعر و پژوهشگر نام آشنای افغانستانی که خود او نیز از همین مهاجران است، از او پرسیدیم که جامعه مهاجران افغانستانی ساکن ایران چه توقعی از نمایندگان مجلس دوازدهم دارند.

بعضی از قوانین تعامل جامعه مهاجر و جامعه ایران را سخت می‌کند

محمدکاظم کاظمی با بیان اینکه نمایندگان مجلس در حوزه مسائل مهاجرین دو نقش می‌توانند داشته باشند، گفت: یک نقش منطقه‌ای آن‌ها به عنوان کسانی است که صاحب نفوذ در امور مدیریت استان هستند. چون نماینده علاوه بر اینکه در مجلس موثر است در مرکز استان خود هم اثرگذار است. به همین دلیل این‌ها می‌توانند در گشایش‌هایی که برای مردم مهاجر اتفاق می‌افتد اثرگذار باشند.

او ادامه داد:، اما نقش مهم دیگر می‌تواند در تسهیل و تعیین بعضی از قوانینی باشد که خیلی از آن‌ها از زمان‌های قدیم در ایران باقی مانده و خیلی از این قوانین برای دوستان ایرانی هم سنگ راه و مانع دشواری است و تعامل جامعه مهاجر را با جامعه ایران سخت می‌کند.

این شاعر افغانستانی با اشاره به روایتی از رضا امیرخانی افزود: من یادم است که آقای رضا امیرخانی صحبت می‌کرد و می‌گفت که قوانین تابعیت ما در ایران قوانین زمان رضا خان است در حالی که ما در این سال‌ها روابط‌مان با افغانستان فرق کرده است. ولی قوانین به مقداری که مناسبات ما فرق کرده تغییر نکرده است.

کاظمی تصریح کرد: واقعیت این است که قوانین مهاجرت و تابعیت در ایران به نوعی است که جوابگوی مناسبات و روابط فعلی جامعه مهاجر و جامعه ایرانی نیست به همین خاطر خیلی از اوقات دشواری‌های قانونی به وجود می‌آید.

او درباره نقش نمایندگان مجلس در این باره گفت: اتفاقا نمایندگان مجلس در برخی از مواقع خیلی موثر واقع شده‌اند که قوانین را اصلاح کنند، از جمله این‌ها زمانی بود که مجلس برای فرزندان مادر ایرانی قانون تصویب کرد که متاسفانه آن قانون بعد از مدتی از اجرا افتاد. یعنی پیش از اینکه این قانون ثمری داشته باشد، به دلایلی معلق شده است. من از نظر حقوقی علت تعلیق را نمی‌دانم، ولی طوری که شنیده‌ام، می‌خواهند، جایگزین آن قوانین جدیدی بسازند و آن در مرحله بازسازی قرار دارد.

کاظمی خاطرنشان کرد: هرچند زمانی که این قانون تصویب می‌شد هم شرایط خاصی داشت و از طرف شورای نگهبان تبصره‌های زیادی بر آن زده شد. ما در دوره‌های قبل نمایندگانی در مجلس داشته‌ایم که تلاش کرده‌اند قوانین اصلاح شود و تغییر کنند با توجه به شرایط فعلی. واقعیت این است که خیلی از مسئولان اجرایی ایران علاقه‌مند هستند که در بعضی کار‌ها در مسائل مهاجرت گشایش‌هایی ایجاد شود و مناسبات را تقویت کنند یا در زمینه تابعیت کسانی که در ایران به دنیا آمده‌اند کاری انجام دهند، اما می‌گویند که قوانین دست ما را بسته است.

این چهره فرهنگی مهاجران افغانستانی تاکید کرد: من فکر می‌کنم که اگر نمایندگان مجلس بتوانند یک اقدام تاریخی کنند، این اقدام تاریخی هم برای جامعه ایران و هم برای جامعه مهاجر ماندگار خواهد بود و آن مسئله تسهیل تابعیت برای نسلی از جامعه مهاجر است که در ایران به دنیا آمده‌اند و از لحاظ فرهنگی، اجتماعی و زیستی در واقع جزئی از جامعه ایران به حساب می‌آیند. به خاطر اینکه این آدم از بدو تولد در این کشور بوده است، تربیت و فرهنگ اینجا را دارد و با کشور پدری و مادری خودش هیچ ارتباط فیزیکی نداشته است.

کاظمی گفت: به نظر من اگر مجلس یک گام برای تسهیل این قضیه ولو به هر مقدار بردارد، از فرزندان مادر ایرانی شروع شد، ولی متاسفانه متوقف شد، اگر این اتفاق بیفتد، بزرگترین کاری است که برای مناسبات جامعه ایرانی و مهاجر می‌تواند انجام داد.

در ادامه حتما بخوانید ماجرای خرید اقامت برای اتباع غیرایرانی با ۱۰۰ میلیون تومان چیست؟ + فیلم