برکتی به نام دختر | آنچه باید درباره شأن دختران در باور‌های دینی بدانیم
در جامعه ما محبت کردن به دختران و فرزندان دختر، امری دور از ذهن نیست و در باور‌های دینی‌مان، میان جنس مذکر و مؤنث، پسر و دختر، فرقی گذاشته نشده است و آنچه ملاک سنجش است، در یک نگاه کلی «تقوا» ست.
حمیده ذاکری | شهرآرانیوز؛ قرآن کریم خطاب به مردان و زنان می‌فرماید: «ای مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و تیره‌ها و قبیله‌ها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید، ولی گرامی‌ترین شما نزد خداوند، باتقواترین شماست. خداوند، دانا و خبیر است».
یعنی معیار خوب و بد بودن، «قرب» و «بعد» الهی است و در این‌باره هیچ فرقی میان انسان‌ها از نظر جنسیت نیست، اما در مورد شأن دختران به ویژه روایاتی وجود دارد که مطابق آنها، دختر دارای مقام و منزلت در نزد خداوند است. به‌مناسبت میلاد باسعادت حضرت فاطمه‌معصومه (س) در روز‌های آینده، بانویی که شفاعت گسترده‌ای ویژه شیعیان اهل‌بیت (ع) دارند و بشارت میلادشان را امام‌صادق (ع) به شیعیان داده بودند و همچنین به‌منظور گرامیداشت روز دختر، متون احادیث و منابر وعاظ را مرور کرده‌ایم.
فرزند دختر در کلام پیامبر (ص) و ائمه اطهار (ع)
در سیره امامان معصوم (ع)، اگر فردی از داشتن فرزند دختر احساس ناخشنودی می‌کرد، آن بزرگواران با او برخورد و سعی می‌کردند افکار غلط دوران جاهلیت را از ذهن وی پاک کنند. در تاریخ و سیره ائمه اطهار (ع)، گاهی افرادی از امامان (ع) برای داشتن فرزند پسر دعایی طلب می‌کردند، اما معصومان (ع) فرزند دختر را برای آنان می‌پسندیدند.
از مبارکى زن، این است که فرزند نخست او، دختر باشد. (مستدرک‌الوسائل، ج۱۴، ص۳۰۴).
شخصی که از بازار هدیه‌ای بخرد و آن را برای خانواده‌اش ببرد، مانند کسی است که صدقاتی را برای افراد مستمند می‌برد، پس باید هنگام تقسیم هدیه، دختران را مقدم بدارد؛ زیرا هرکه دخترش را شادمان کند، مانند آن است که برده‌ای از فرزندان حضرت اسماعیل (ع) را خریده و در راه خدا آزاد کرده است. (وسائل‌الشیعه، ج۱۵، ص۲۲۷).
هرکه سه خواهر یا سه دختر شایسته داشته باشد و به آنان نیکی و احسان کند، من و او در بهشت، همانند این دو انگشت (اشاره به انگشتان سبابه و وسطی) درکنار یکدیگر خواهیم بود. راوی پرسید: «ای رسول خدا! اگر دو نفر سرپرستی شوند، چه؟» فرمودند: «همان پاداش را دارد». راوی پرسید: «اگر یک نفر سرپرستی شود، بازهم همان پاداش را دارد؟» فرمودند: «آری». (بحارالانوار، ج۱۰۱، ص۱۰۰).
هدایا را درمیان فرزندان به‌عدالت تقسیم کنید. اگر من می‌خواستم فضیلتی را (در تقسیم هدیه میان دختر و پسر) درنظر بگیرم، دختران را (در دادن هدیه) مقدم می‌داشتم. (نهج‌الفصاحه، ح ۱۷۲۸).
چه فرزند خوبی است دختر؛ هم پرمحبت است، هم کمک‌کار، هم مونس است و هم پاک و پاک‌کننده. (بحارالانوار، ج۱۰۱، ص۹۸).
چون شب معراج از سدره‌المنتهی گذشتم، از جانب پروردگار خطاب آمد: «ای محمد! به دختردار‌ها بگو بر این نونهالان، غمگین و دلتنگ نباشند؛ من همان‌گونه که آنان را آفریدم، خود روزی‌شان را می‌دهم». (وسائل‌الشیعه، ج۱۵، ص۱۰۳).
خانه‌ای که در آن دخترانی حضور داشته باشند، هر روز دوازده برکت از آسمان بر آن خانه نازل می‌شود و رفت‌وآمد ملائکه از آن خانه قطع نمی‌شود و برای پدر خانواده در هر شب و روز، عبادت یک سال را می‌نویسند. (جامع‌الاخبار، سبزواری، ص۲۸۵).
در حدیثی نقل شده است که به رسول گرامی اسلام (ص) خبر دادند خداوند به وی دختری عطا کرده است. حضرت نگاهی به اصحابش کرد. آثار ناخشنودی را در چهره آنان نمایان دید، لذا فرمود: این چه حالتی است که در شما می‌بینم؟ خداوند گُلی به من داده است که آن را می‌بویم و (اگر نگران روزی او هستید) روزی او با خداست. (وسائل‌الشیعه، ج۱۵، ص۱۰۲).
آن حضرت در برخورد با دخترش فاطمه (س) همگان را به حیرت وامی‌داشت. دست دخترش فاطمه را می‌بوسید و می‌فرمود: پدرش فدای او باد! (امالی، صدوق، ص۱۴۱).
زمانی که پیامبر (ص) عازم سفر بودند، فاطمه (س) آخرین فردی بود که پیامبر از ایشان خداحافظی می‌کردند و در بازگشت نیز زودتر از هرشخصی به دیدن وی می‌رفتند و می‌فرمودند: «بوی بهشت را از دخترم فاطمه استشمام می‌کنم». (فرائدالسمطین، ج۲، ص۶۱).
امام‌صادق (ع) فرمود: پسران، نعمت خداوند هستند ولی دختران، حسنات الهی‌اند. خداوند از نعمت سؤال می‌کند و به حسنات پاداش می‌دهد. (وسائل‌الشیعه، ج۲۱، ص۳۶۷).
هنگامی که دختری به دنیا می‌آید، خداوند فرشته‌ای را مأمور می‌کند تا بال خود را بر سر و سینه نوزاد دختر بگستراند و بگوید: او دختری ناتوان و ضعیف است؛ هرکه او را کمک کند، تا روز قیامت مورد توجه خداوند خواهد بود. (وسائل‌الشیعه، ج۲۱، ص۱۰۵).
امام‌رضا (ع) می‌فرمایند: خداوند بر زنان و دختران، مهربان‌تر است تا بر مردان و پسران. (وسائل‌الشیعه، ج۱۵، ص ۱۰۴).
یحیی‌بن‌زکریا، از اصحاب امام‌هادی (ع)، نامه‌ای به آن حضرت نوشت و عرض کرد: همسرم باردار است؛ دعا کن خداوند پسری روزی‌ام کند! امام در پاسخ او نوشت: «چه‌بسا دختری که از پسر بهتر است!». (سفینه‌البحار، ج یک، حرف «باء»).
پیامبری که دست دخترش را بوسید
امروز روز دختر است و اسلام اهمیت ویژه‌ای برای دختر قائل است و روایات، یکی از سعادت‌های پدر را داشتن دختر دانسته‌اند. در جامعه‌ای که دختر داشتن ننگ بود، پیامبر (ص) دست دخترشان را بوسیدند و خدا این‌گونه مقدر کرده بود که هیچ پسری برای پیامبر (ص) باقی نماند و نسل پیامبر (ص) از یک دختر ادامه پیدا کند.
یازده امام از نسل دختر پیامبر (ص) هستند. افرادی که می‌گویند اسلام دختران را نادیده گرفته است، یا عناد دارند یا جاهل هستند؛ زیرا خداوند سوره‌ای را در قرآن به نام زنان آورده و در قرآن حتی برای دختران مشرکان، دل سوزانده است. امام‌صادق (ع) فرموده‌اند: «دختر، حسنه و پسر، نعمت است و خداوند روز قیامت از نعمت‌هایی که داده است، سؤال می‌کند ولی از حسنه سؤال نمی‌کند» و این به آن معنی است که نفس دخترداری، عبادت و عمل صالح است. از ویژگی‌های حضرت معصومه (س)، مقام عفاف ایشان است. آن بانو هفده روز در قم بودند و بستگانی در قم نداشتند و موسی‌بن‌خزرج خانه خود را دراختیار حضرت قرار داده بود، ولی هیچ فردی ننوشته است که چهره ایشان را کسی دیده باشد؛ زیرا همواره در حجاب و عفت بودند.
حجت الاسلام و المسلمین رفیعی
دختر؛ هدیه الهی
حضرت زهرا (س) مادر یازده امام هستند. دختر باید بداند که با انتخاب همسر خوب و تربیت فرزند خوب در تاریخ سرمایه‌گذاری می‌کند. از ۳۱۳ یار امام‌زمان (عج)، پنجاه نفر آنها خانم و دختر هستند؛ یعنی دختر می‌تواند بازوی حکومت باشد. حکومت برای افراد صالح است و ما در قرآن به افراد صالح، سلام می‌کنیم و پنجاه نفر از آنها خانم هستند. اگر خدا به شخصی دختر داده است، باید نماز بخواند. خدا به پیامبر (ص) فرمود: «من به تو خیر زیاد دادم، پس به‌شکرانه آن نماز بخوان».
دختر هدیه الهی است. دختر، چون عاطفی است، انس بیشتری با پدر و مادر دارد. دختر با عواطف خودش، خانه را مدیریت می‌کند. دختر حسنه است و پسر نعمت. خداوند برای حسنات، ثواب می‌دهد و از نعمت سؤال می‌کند. روایت داریم: خانه‌ای نیست که چند دختر در آن باشند؛ مگر اینکه هر روز دوازده رحمت و برکت بر آن نازل می‌شود و پای ملائکه از آن خانه قطع نمی‌شود. هرکه فکر می‌کند، چون پسر دارد موفق است، جاهل است. اگر فردی از دختر بدش بیاید، انسان بدی است و در خط اسلام نیست. روایت داریم اگر هدیه‌ای خریدید، اول آن را به دختر بدهید.
در بعضی مسجدها، دوسوم مسجد را به آقایان اختصاص می‌دهند و یک‌سوم مسجد را به خانم‌ها اختصاص می‌دهند. در بعضی مسجدها خانم‌ها را به طبقه بالا می‌فرستند و این ظلم است؛ زیرا بارداری در خانم‌هاست و پادرد در خانم‌ها بیشتر است. در نمازجمعه‌ای دیدم که همه قالی‌ها در قسمت آقایان است و خانم‌ها روی موکت نشسته‌اند. من به آقایان گفتم همه بایستید و تعدادی از قالی‌ها را به قسمت خانم‌ها بدهید. اگر ما عمل کنیم، بهتر از این است که حرف بزنیم. باید نام دختر‌ها باکرامت برده شود. روایت داریم که اگر فردی دختری را شاد کند، مثل این است که از نسل اسماعیل (ع)، برده‌ای را آزاد کرده است؛ یعنی لبخند دختر این‌قدر ارزش دارد.
حجت الاسلام و المسلمین قرائتی
تعابیر کارساز دین درباره دختران
دین اسلام و آموزه‌های مکتبی ما درباره زن چند تعبیر دارد که اگر درست فهمیده شود، تکلیفمان را در مقابل زن و دختر درمی‌یابیم؛ وگرنه این جامعه حساس را با دستان خود دچار تباهی می‌کنیم. تعبیر نخستی که پیامبر اکرم (ص) برای زن و دختر به‌کار برده‌اند، ریحانه است؛ یعنی زن همچون گل و روح او لطیف است. اگر مردان ما این تعبیر را بدانند و فهم کنند، با دختران و زنان خود خشونت و تندی نمی‌کنند و بی‌ادبی و سختی روا نمی‌دارند. همان‌طور که بهترین جای خانه را برای گل درنظر می‌گیریم و اگر به او رسیدگی نکنیم، آسیب می‌بیند و از بین می‌رود، دختران و زنان نیز بدون محبت و نرمی، لطمه خواهند دید. دختر با نرمی و محبت، لوس نمی‌شود.
تعبیر دومی که آموزه‌های دینی برای زن و دختر به‌کار می‌برند، وجود جسم ظریف است؛ یعنی نباید کار‌های سخت و سنگین به او واگذار شود. برای همین هم زن واجب‌النفقه نیست و مسئولیت اقتصادی خانه بر دوش مردان است. پیامبر (ص) وقتی خطبه عقد امیرالمؤمنین (ع) و حضرت زهرا (س) را خواندند، به دخترشان فرمودند: «از پاشنه در خانه به داخل، مسئولیت‌ها با توست و از پاشنه خانه به بیرون با علی (ع)»؛ سومین تعبیر آموزه‌های دینی درباره دختران و زنان، برخورداری از باطن نجیب است؛ چنان‌که در همه دنیا زن باطنا و فطرتا حیا دارد و به پوشیدگی علاقه‌مند است و سرانجام آنکه آموزه‌های دینی برای دختران و زنان، تعبیر شخصیت شریف را به‌کار می‌برند؛ شخصیتی که محبت و احترام را می‌طلبد و بدون این محبت و احترام، پژمرده و افسرده می‌شود.
با وجود داشتن چنین نسخه و راهنمایی، ما در دنیای امروز دچار افراط و تفریط هستیم. عده‌ای زن و دختر را همچون عصر جاهلیت، اسیر، حقیر و کوچک می‌شمارند و عده‌ای دیگر همچون غربی‌ها، چنان جنس زن و دختر را آزاد گذاشته‌اند که در معرض انواع سوءاستفاده قرار می‌گیرند، این درحالی است که اسلام، هم با افراط و هم با تفریط مخالف است. هم تحقیر دختر را برنمی‌تابد و هم آزادی بی‌قیدو‌شرط او را که در معرض سوءاستفاده قرارش می‌دهد، نکوهش و رد می‌کند.
حجت الاسلام و المسلمین ماندگاری
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
