نیمی از مصارف بودجه کشور را درآمدهای مالیاتی پوشش میدهد و این شامل حقوق و دستمزدها و هزینههای درمانی میشود که دولت در اختیار بیمارستانها، بخش درمان، بخش آموزش رایگان و حمایت از نخبگان و بسیاری از موارد دیگر قرار میدهد.
در سالهای اخیر اهمیت نقش مالیات در تأمین بودجه برای توسعه کشور با عبور از وابستگی به نفت مشخص شده، اما آنچه کمتر به آن پرداخته شده، گزارش مصارف این منابع به مردم است. البته برای ارائه این گزارشها مقاومتهایی نیز هست؛ اما اتفاقی که در دولت سیزدهم افتاد، این بود که یکی از برنامههای سازمان، گزارش به مردم برای مصارف مالیاتهای پرداختشده بود و این مهم با موفقیت انجام شد.
طرح «نشاندارکردن مالیاتها» که بهعنوان یکی از پروژههای مهم تحول نظام مالیاتی کشور در سال ۱۴۰۳ درراستای مردمیکردن اقتصاد کشور به حساب میآید، چهارم مردادماه امسال بهصورت رسمی رونمایی شد. در این طرح برای نخستینبار پرداختکنندگان مالیات میتوانند تعیین کنند که مالیات آنها در کجا و برای اجرای چه طرحی هزینه شود. هدف از اجرای طرحهای مالیاتی، تأمین درآمدهای پایدار برای کشور است تا مردم و جامعه، مصون از تورم باشند.
در طرح نشاندارکردن مالیات ۲۰۲ پروژه نیمهتمام جهت انجامرساندن آنها با انتخاب خود مؤدیان در دستورکار اداره کل امور مالیاتی استان قرار داشت که ازاینتعداد ۱۷۵ پروژه استانی و ۲۷ پروژه، ملی بودند. این پروژه ملی در مفهوم کلان خود امکان تخصیص مالیاتهای پرداختی به پروژههای ملی و استانی توسط مؤدیان و تکمیل این پروژهها را فراهم آورده و به یکی از مطالبات جدی مؤدیان درخصوص اعلام محل هزینهکرد و مصرف درآمدهای مالیاتی به شکل مؤثر و عملیاتی صورت گرفته است.
مؤدیان میتوانند طی فرایند ارائه فرم «تبصره ماده۱۰۰» محل خرجکرد مالیات پرداختی خود را با تخصیص آن به طرحها یا پروژههای اولویتدار ملی و استانی تعیین کنند و بهاینشکل مشارکت مؤثری در توسعه و اجرای طرحهای سازنده در حوزههایی مثل بهداشت و درمان، آموزش، راه و ترابری و... داشته باشند.
نام مؤدیانی که در انجام و راهاندازی طرحها یا پروژههای منتخب مشارکت داشتهاند، در صورت رضایتشان به عموم مردم اعلام میشود؛ بنا بر بررسیهای صورتگرفته، مشارکت مؤدیان در تکمیل پروژههای عمرانی میتواند موجب بهبود نگرش آنها به مصارف مالیاتی و مالیاتستانی عادلانه شود. شرط اساسی در نحوه انتخاب منابع، طرحها و پروژههایی است که حداکثر منافع عمومی را بهدنبال داشته باشند؛ بهطوریکه با منابع درنظرگرفتهشده تا پایان سال خاتمه پیدا کنند و به بهرهبرداری برسند.
بهموجب آییننامه اجرایی هیئتوزیران، سازمان امور مالیاتی کشور مبالغ تخصیصیافته مؤدیان به پروژهها را بهصورت سیستمی به اطلاع سازمان برنامه و بودجه کشور میرساند و این سازمان نیز حداکثر یک ماه پس از دریافت اطلاعات اختصاصیافته به پروژهها نسبت به تخصیص و اعتبار بودجه به آنها اقدام شده است.
از ابتدای اجرای پروژه مزبور تا ۱۶مردادماه امسال، بیش از ۲۱هزارو۱۸۰ مؤدی در قالب فرمهای «تبصره ماده ۱۰۰» با شرکت در طرح نشاندارکردن مالیات خود، تعداد ۲۰۲ پروژه و طرح ملی و استانی را برای تخصیص مالیاتهای پرداختی خودشان در استان انتخاب کردهاند. از ۲۰۲ پروژه، ۱۳۹ پروژه ۱۰۰درصد توسط مؤدیان تأمیناعتبار شده است.