درد جگر سوز

معصومه متین نژاد| امروز ششم مرداد مصادف است با 28جولای روز جهانی هپاتیت. بیماری ای که موجب التهاب و ورم کبد می شود و آن قدر شیوع آن در دنیا زیاد است که سازمان بهداشت جهانی برای آن یک روزخاص درنظر گرفته است، همراه باشعاری که تکیه بر سیاست های لازم در این باره دارد: «سرمایه گذاری برای حذف هپاتیت» و «میلیون ها بیمار ناشناخته را پیدا کن».
کبد عضوی که ما آن را با نام جگر سیاه می شناسیم در جذب، ذخیره، و ساختن موادغذایی مانند قند، چربی، پروتئین و ویتامین ها نقش اساسی دارد و خون را از سموم و مواداضافی تصفیه می کند. درواقع بدن بدون کبد کارآیی ندارد و کسی نمی تواند بدون آن زنده بماند، ازاین رو بیماری های کبدی را هم باید مساوی با نقص در کارآیی سایر سیستم های بدن به شمار آورد که فرد را تا مرز مردن هم پیش می برد.دکتر محمد رضا هدایتی مقدم، مدیر مرکز تحقیقات عفونت های منتقله از خون جهاد دانشگاهی که مدیریت انجمن هپاتیت مهر رضوی در شهرمان را هم برعهده دارد در گزارش امروز همراه ماست تا اطلاعات دقیق تری را درباره این بیماری و مشکلاتی که می تواند برای سلامتی ایجاد کند به ما بدهد.

علل ایجادکننده هپاتیت
میکروب ها و ویروس ها، خون رسانی ناقص به کبد، سموم، اختلالات خودایمنی، مصرف افراطی الکل، آسیب به کبد و مصرف برخی داروهای خاص می تواند باعث بروز هپاتیت شود. عامل ایجاد کننده این بیماری هرچه باشد باعث التهاب کبد خواهد شد و کارکرد آن را مختل خواهد کرد. باهمه این ها هپاتیت های ویروسی نقش مهم تری در ابتلا به این بیماری دارند.

تنها راه برای شناسایی
برای اینکه بدانید آیا مبتلا به هپاتیت ویروسی هستید یا نه، تنها راه، آزمایش خون است، چون در بیشتر موارد این بیماری علامت مشخصی ندارد و وقتی علامت دار می شود که کار از کار گذشته باشد و شما در معرض از کارافتادگی کبد باشید. خوشبختانه آزمایش اولیه هپاتیت ویروسی جزو ساده ترین آزمایش هاست و همه آزمایشگاه ها هم قادر به انجام آن هستند.

پاسخ به درمان زودهنگام
اگر درمان هپاتیت زود شروع شود، کارکرد کبد خیلی بهتر خواهد شد و احتمال بروز عوارض ناشی از درگیری کبد هم کمتر می شود. هپاتیت C با مصرف دارو در عرض 3ماه کاملا درمان می شود و درمان هپاتیتB هم کمی طولانی تر خواهد بود. خوشبختانه از نظر داروهای هپاتیت هم در داخل کشور مشکلی نداریم و همه بیمه ها هم دارو های مربوط به این بیماری را پوشش می دهند.

پیشگیری به جای درمان
پیشگیری در هر زمینه ای بر درمان ترجیح دارد، بنابراین به جای تمرکز بر درمان این بیماری باید به دنبال راهکارهای پیشگیری از آن باشیم. برای این منظور هم اگر راه های انتقال ویروس هپاتیت B و C را بدانیم، خیلی راحت می توانیم از ابتلا به این بیماری ها پیشگیری کنیم. این بیماری ها فقط از طریق اشتراک خون (حجامت کردن در مکان های غیر بهداشتی، تاتو کردن در آرایشگاه هایی که از وسایل غیراستریل استفاده می کنند و استفاده از سوزن و سرنگ مشترک در معتادان تزریقی) و تماس جنسی خارج از چارچوب منتقل می شوند. خوشبختانه این بیماری از طریق دست دادن، بغل کردن، عطسه و سرفه و ظرف غذای مشترک منتقل نمی شود.

عوارض بیماری هپاتیت
یکی از شایع ترین عوارض مبتلایان به هپاتیت، سیروز کبدی است. سیروز به زخمی در کبد گفته می شود که کارکرد آن را مختل می کند و موجب نارسایی کبد می شود. خستگی، تهوع، کاهش وزن و ورم شکم و پاها از نشانه های آن است که در موارد شدیدتر بیمار یرقان و گیجی را هم تجربه خواهد کرد. سرطان کبد هم یکی دیگر از عوارض هپاتیت ویروسی است که درصورت تشخیص زودهنگام می توان آن را با جراحی از بین برد اما متأسفانه بیشتر سرطان های کبد به دلیل تشخیص دیرهنگام سخت به درمان پاسخ می دهند.

الزام آزمایش با این شرایط
برای پیشگیری از ابتلا یا درمان هپاتیت B توصیه می شود که حتما یک بار در طول عمر خود آزمایش مربوط به این ویروس را انجام بدهید تا اگر مبتلا هستید دارو مصرف کنید و اگر هم مبتلا نبودید، دست کم واکسن آن را بزنید تا خیالتان از این بابت جمع شود. درباره هپاتیت C هم اگر کسی قبل از سال 1375 خون دریافت کرده است یا سابقه حتی یک بار اعتیاد تزریقی دارد یا در مراکز غیربهداشتی حجامت، تاتو و خدمات زیبایی انجام داده، حتما لازم است که آزمایش بدهد تا از سلامت خودش مطمئن شود.

8

از هر 100 نفری که به دلیل ابتلا به سرطان فوت می کنند، 8 نفر آن ها به دلیل هپاتیت ویروسی است.

60

حدود یک میلیون و ۴۰۰هزار نفر در کشور مبتلا به هپاتیت B هستند که ۶۰ درصد آن ها از بیماری خود بی خبرند.

3

از هر هزار ایرانی 3نفر به هپاتیت C مبتلا هستند.

3

از مجموع افرادی که مبتلا به هپاتیت هستند، فقط 3 درصد درمان شده اند.

500

در سال 97 بیش از 500هزارنفر از اهداکنندگان مستمر خون در کشور علیه ویروس هپاتیت B واکسینه شدند.

1.5

همه ساله نزدیک به 5/1 میلیون نفر در دنیا به خاطر هپاتیت ویروسی B و C می میرند.

2

در سال های اخیر شیوع بیماری هپاتیت Bدر خراسان رضوی از 5 درصد به کمتر از 2 درصد کاهش یافته است.

2 تا 3

تعداد ناقلان فعال ویروس هپاتیت Bدر خراسان رضوی 2تا 3 هزار نفر برآورد می شود.

325

325 میلیون نفر در دنیا به هپاتیت ویروسی B و C مبتلا هستند که 290 میلیون نفر از آن ها از بیماری خودشان بی خبرند.

30

تاکنون فقط 30 درصد از بیماران مبتلا به هپاتیت C شناسایی شده اند.