مکران، پایتخت احتمالی ایران پس‌ از تهران، کجاست؟ + ویژگی‌ها و موقعیت جغرافیایی

به گزارش شهرآرانیوز، ایده انتقال پایتخت ایران از تهران، با هدف کاهش تمرکز و توزیع عادلانه امکانات، بار دیگر در کانون توجه قرار گرفته است. منطقه مکران به‌عنوان یکی از گزینه‌های پیشنهادی، درحال بررسی است و چالش‌ها و فرصت‌های پیشِ‌روی این طرح در حال ارزیابی است. این تصمیم نیازمند بررسی دقیق و همه‌جانبه است.

اشاره عارف، معاون اول رئیس‌جمهور به انتقال پایتخت به مکران

معاون اول رئیس‌جمهور درباره انتخاب مکران به عنوان پایتخت بعدی ایران گفته است:

منطقه مکران به دلیل برخورداری از منابع طبیعی کافی و عدم محدودیت‌های اساسی، یکی از گزینه‌های مناسب برای انتقال پایتخت به شمار می‌آید. اگر به این جمع‌بندی برسیم که به خاطر محدودیت‌هایی که در ارائه خدمات، مثل آب به مردم تهران داریم، نمی‌توانیم بیش از این پاسخگوی مردم باشیم قطعا در انتقال پایتخت تردید نمی‌کنیم و یکی از مناطقی که می‌تواند به صورت جدی مطرح باشد منطقه مکران است. این منطقه جای مناسبی است و محدودیتی هم ندارد. مراکز دیگری هم برای انتقال پایتخت در گذشته مطرح بود، اما هر کدام محدودیت‌های خاص خود را داشتند مثلا مشکل تامین آب داشتند یا گرفتار سایر مسائل حاشیه‌ای بودند.

اشاره مهاجرانی، سخنگوی دولت، به انتقال پایتخت به مکران

سخنگوی دولت، هم امروز در پاسخ به سؤالی درباره انتقال پایتخت از تهران، توضیحاتی داده است:

 موضوع انتقال پایتخت موضوع جدیدی نیست بلکه بیش از سه دهه است راجع به انتقال پایتخت صحبت میشود. ظرفیت‌های زیستی هر منطقه نشان می‌دهد که تا چه میزان برای گسترش فعالیت‌ها ظرفیت دارد. درباره استان تهران نگرانی‌هایی از منظر ظرفیت‌های زیستی مثل آب وجود دارد. در هر حال «مکران» به عنوان یکی از گزینه‌ها مطرح است. دو شورا تشکیل شده است، یک شورایی که مشکلات پایتخت را رصد می‌کند، یکی از موضوعاتی که مطرح است این است که ظرفیت‌های بالایی در منطقه مکران وجود دارد. تلاش می‌کنیم که دانشگاهیان، نخبگان و خبرگانی که در این زمینه اعم از نیرو‌های مهندسی یا جامعه شناسی یا اقتصاددانان کمک می‌گیریم و ان شاءلله بتوانیم موضوع رو به سمتی ببریم که بهترین اثربخشی رو داشته باشد، اما موضوعی نیست که در دستور کار فوری قرار داشته باشد.

مکران کجاست؟

مکران، منطقه‌ای تاریخی و جغرافیایی است که در جنوب شرقی ایران و بخش‌هایی از استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان را شامل می‌شود. این منطقه دارای سواحل طولانی و دسترسی مستقیم به دریاست که از میناب در هرمزگان آغاز شده و تا خلیج گواتر در مرز پاکستان ادامه دارد. همین ویژگی ساحلی، مکران را به نقطه‌ای با ظرفیت‌های تجاری، اقتصادی و نظامی قابل‌توجه تبدیل کرده است. جمعیت این منطقه حدود ۲ میلیون نفر تخمین زده می‌شود که در شهرها و روستاهای کوچک و بزرگ سواحل و نواحی اطراف آن پراکنده‌اند.

برای دسترسی به موقعیت جغرافیایی مکران در گوگل مپ، اینجا کلیک کنید.

نام مکران در تاریخ باستان ایران و همچنین در متون اسلامی به‌عنوان بخشی از سرزمین‌های شرق ایران شناخته شده و گاهی به‌عنوان "سرزمین ماهیگیران" نیز توصیف می‌شود. در دوران هخامنشی، ساسانی، و اسلامی، مکران به‌عنوان مسیری تجاری و نظامی نقش کلیدی ایفا می‌کرد.

دلایل ورود مکران به فهرست گزینه‌های پایتختی ایران

مکران به دلیل نزدیکی به دریای عمان و دسترسی به اقیانوس هند، در موقعیتی قرار دارد که می‌تواند ایران را به قطب تجارت بین‌المللی تبدیل کند. این موقعیت استراتژیک باعث می‌شود که مکران نقش مهمی در تأمین نیازهای اقتصادی و ارتباط با جهان ایفا کند.

تمرکززدایی از تهران:

تمرکز امکانات و جمعیت در تهران یکی از چالش‌های بزرگ ایران است. انتقال پایتخت به جایی دیگر -از جمله مکران- می‌تواند به توزیع عادلانه‌تر امکانات در سراسر کشور کمک کرده و رشد مناطق محروم‌تر را تسریع بخشد.

ظرفیت مکران برای توسعه شهری:

مکران به دلیل مساحت وسیع و کم‌جمعیت بودن، پتانسیل بالایی برای ساخت زیرساخت‌های جدید و توسعه شهری دارد. این منطقه می‌تواند به‌صورت مدرن و برنامه‌ریزی‌شده ساخته شود، بدون مشکلات ترافیکی و محیط زیستی موجود در تهران.

تقویت ارتباطات بین‌المللی از مکران:

مکران با دسترسی به آب‌های آزاد و نزدیکی به کشورهای همسایه، می‌تواند به بهبود ارتباطات تجاری، فرهنگی و دیپلماتیک ایران با جهان کمک کند. بندر چابهار می‌تواند نقطه اتصال ایران به بازارهای آسیای میانه، جنوب آسیا، و سایر نقاط جهان باشد.

امنیت انرژی و تجارت:

موقعیت مکران در نزدیکی تنگه هرمز و دریای عمان، این منطقه را به یکی از مناطق مهم جهان برای ترانزیت انرژی تبدیل کرده است. این ویژگی می‌تواند ایران را به مرکز تأمین انرژی جهانی تبدیل کند.

توجه به توسعه مناطق محروم:

انتخاب مکران به‌عنوان پایتخت، باعث توسعه زیرساخت‌ها، بهبود وضعیت اقتصادی، و ارتقای سطح زندگی مردم این منطقه خواهد شد.

قاب‌های دیدنی از سواحل مکران

چالش‌های انتقال پایتخت به مکران

البته انتقال پایتخت به مکران نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و سرمایه‌گذاری کلان است. ایجاد زیرساخت‌های لازم از جمله جاده‌ها، فرودگاه‌ها، مدارس، بیمارستان‌ها و مراکز صنعتی، چالشی بزرگ خواهد بود. همچنین، نیاز به مدیریت مناسب برای حفاظت از محیط‌زیست منطقه و حفظ فرهنگ بومی وجود دارد. بدیهی است در حال حاضر امکانات کشور، اجازه ایجاد چنین تاسیسات عظیمی را نمی‌دهد.

همچنین این نقد نیز مطرح است که انتقال پایتخت به نزدیک مرز، اعم از مرز‌های خاکی و دریایی، از نظر امنیتی مشکل زاست و بهتر است پایتخت در عمق سرزمینی کشور باشد.

در هر حال، به نظر نمی‌رسد در کوتاه مدت، شاهد انتقال پایتخت ایران باشیم.

منبع: شهرخبر، شرق، ایمنا