خراسان رضوی و مشهد از مهمترین مناطق کشور برای تحقق اقتصاد مردمی به شمار میآیند. این منطقه، به دلیل دوری از مرکز، در دورههای مختلف اقتصادی درونزا را شکل داده که زمینه مناسبی برای توسعه بخش خصوصی واقعی ایجاد کرده است. برخلاف برخی شهرهای دیگر که وابستگی زیادی به حمایتهای دولتی دارند، مشهد کمترین وابستگی را به این نوع حمایتها داشته و همین امر موجب شده است که کارآفرینان خصوصی و فعالان اقتصادی در این منطقه رشد کنند و سرمایهگذاریهای پایدار و مولد شکل بگیرد.
ظرفیتهای متعددی برای تسریع در تحقق اقتصاد مردمی در خراسان رضوی، بهویژه در مشهد وجود دارد که میتوان از آنها بهعنوان مزیتهای رقابتی این استان در مسیر توسعه اقتصادی یاد کرد. خوشههای کسبوکار و تعاونیهای بزرگ مردمی که با اتکا به توان داخلی و شبکههای اقتصادی بومی فعالیت میکنند، نقش مهمی در تأمین نیازهای داخلی و توسعه صادرات دارند.
تأمین مالی مشارکتی و منابع قرضالحسنه که بهعنوان یکی از ابزارهای اصلی در نظام اقتصادی این منطقه مطرح است، میتواند بستر مناسبی برای تأمین سرمایه موردنیاز کارآفرینان و فعالان اقتصادی باشد. علاوه بر این، دسترسی به شبکههای صادراتی و تولیدی، بنگاههای کوچک و متوسط، سهامی زراعیها در بخش کشاورزی، تعاونیهای روستایی و نهادهای مردمی توسعه روستایی، از دیگر عوامل مؤثر در تحقق اقتصاد مردمی در این استان هستند.
نکته مهم این است که این ظرفیتها صرفا در حد فرصتهای بالقوه باقی نمانند، بلکه باید با برنامهریزی دقیق و سیاستگذاری هدفمند، به فعلیت برسند و در مسیر توسعه ملی قرار بگیرند. تحقق این امر مستلزم دو اقدام اساسی است؛ نخست، باور درونزا در استان، به این معنا که مسئولان استانی باید این ظرفیتها را بشناسند، آنها را باور و برای بهکارگیری آنها برنامهریزی کنند. بدون این نگاه درونزا، توسعه اقتصاد مردمی در استان با موانع متعددی روبهرو خواهد شد.
دوم، حمایت ملی، به این معنا که سیاستگذاران و مسئولان کشوری باید خراسان رضوی و مشهد را بهعنوان پایلوت الگوسازی اقتصاد مردمی در نظر بگیرند و با فراهمکردن زیرساختهای موردنیاز، سیاستهای حمایتی مؤثر و تسهیل فضای کسبوکار، زمینه تحقق این الگو را فراهم کنند.
امید است که ضمن رفع مشکلات روزمره صنایع و فعالان اقتصادی خراسان رضوی، یک مأموریت ویژه ملی به مشهد و خراسان رضوی سپرده شود تا این منطقه بهعنوان پیشگام اقتصاد مردمی در کشور معرفی شود و الگویی عملی برای سایر مناطق کشور در مسیر توسعه اقتصادی باشد. خراسان رضوی و مشهد ظرفیتهای عظیمی در این حوزه دارند و اگر این پتانسیلها بهدرستی مدیریت شوند، میتوانند نقش تعیینکنندهای در آینده اقتصادی کشور ایفا کنند.