به گزارش شهرآرانیوز، تصور کنید که کودک شما با فریاد و جیغ و گاهی لرز از خواب بیدار میشود و میگوید که کابوس و خواب بد دیده. در این زمان ممکن است احساس کند که هیچچیز اطرافش امن نیست و ترسهایی مانند هیولاهای زیر تخت یا موجودات عجیب و غریب ذهنش را پر کرده باشد. اینها باعث میشود که کودک احساس تنهایی و اضطراب بیشتری کند و با خوابیدن به موجودات ناشناخته در خواب سلامی دوباره بدهد!
کابوسها ممکن است در هر سنی رخ دهند، اما مطالعات نشان میدهند که این اختلال در کودکان بسیار شایع است. تقریباً نیمی از کودکان بین ۳ تا ۶ سال به طور مکرر کابوس میبینند. این مسأله برای ۲۰ درصد از کودکان ۶ تا ۱۲ ساله نیز صادق است. تا سن ۱۲ سالگی کابوس به طور مساوی بر هر دو جنس تاثیر میگذارند، اما برخی مطالعات نشان میدهند که کابوسها از سن ۱۳ سالگی برای دختران بیشتر است. "ترسهای شبانه" که نوعی حملات ترس و وحشت هستند و میتوانند چند دقیقه طول بکشند، نیز در کودکان بیشتر از بزرگسالان مشاهده میشوند.
تقریباً نیمی از کودکان بین ۳ تا ۶ سال به طور مکرر کابوس میبینند. این مسأله برای ۲۰ درصد از کودکان ۶ تا ۱۲ ساله نیز صادق است
کابوسها معمولا در آخرین مرحله از چرخه خواب طبیعی انسان یعنی (REM) که در اواسط شب یا صبح زود است، اتفاق میافتد. کابوسها میتواند برای هر کودک اشکال مختلفی داشته باشد، اما اغلب آنها شامل عناصری ترسناک مانند هیولاها، ارواح، حیوانات تهاجمی یا افرادی که تهدیدی برای امنیت آنها به شمار میروند، هستند.
بیشتر کودکان بعد از بیدار شدن از یک کابوس، علیرغم بزرگسالان نسبت به محیط اطراف خود واکنشی نشان نمیدهند. برای همین صداها، حرکات و علائمی مثل سریع نفس کشیدن، تعریق یا گشاد شدن مردمکها در کودکان بسیار کم اتفاق میافتد. کودکان معمولا بعد از کابوس احساس بیکفایتی یا اضطراب میکنند که ممکن است باعث شدید شدن ضربان قلب آنها شود. در طول زمان، کودکانی که به طور مکرر کابوس میبینند ممکن است علائم بیخوابی را تجربه کنند چرا که از خوابیدن و دوباره دیدن آن موجودات وحشت دارند.
کابوسها و ترسهای شبانه دو حالت مختلف خواب هستند که ممکن است باعث نگرانی والدین شود. در اینجا توضیح میدهیم که این دو با هم چه تفاوتهایی دارند.
کابوسها معمولاً در خواب عمیق (REM) اتفاق میافتند. کودک یا بزرگسال از خواب میپرد و بلافاصله از ترس بیدار میشود. این نوع خوابها معمولاً با احساس ترس و اضطراب همراه هستند و کودک به راحتی آن چیزی که در خواب دیده است را به یاد میآورد.
ترسهای شبانه بیشتر در کودکان ۳ تا ۷ سال شایع هستند و معمولاً بعد از ۱۰ سالگی کمتر میشوند و ممکن است با مشکلاتی مثل خوابگردی همراه باشد
ترسهای شبانه، اما در خواب سبکتر (NREM) رخ میدهند و به طور معمول کودک در حین خواب ترس شدیدی را تجربه میکند. این ترسها ممکن است با صداهای بلند، گریه یا حرکتهای غیرعادی بدن همراه باشد. در این حالت، فرد بیدار نمیشود، اما ممکن است رفتارهای عجیبی داشته باشد، مثل راه رفتن یا فریاد زدن. کودک معمولاً هیچچیز از این وضعیت را به یاد نمیآورد. ترسهای شبانه بیشتر در کودکان ۳ تا ۷ سال شایع هستند و معمولاً بعد از ۱۰ سالگی کمتر میشوند و ممکن است با مشکلاتی مثل خوابگردی همراه باشد.
کابوسهای مداوم و پیاپی ممکن است نشاندهنده استرس کودک از مسائلی مانند رفتن به مدرسه یا نحوه استفاده از سرویس بهداشتی باشد. در این شرایط، برخورد و رفتارهای اطمینانبخش میتواند به کودک کمک کند تا احساس امنیت بیشتری داشته باشد.
۱. گام اول زمانی که صدای فرزندتان را میشنوید، به سرعت به سراغش بروید، او را در آغوش بگیرید و با جملاتی مثل "مامان و بابا اینجا هستن"، "من اینجام"، " کنارتم، مامان پیشته. " کودک خود را آرام کنید.
۲. نباید او را مجبور کنید که خوابش را تعریف کند؛ اما اگر خودش بخواهد، با دلسوزی به تمام حرفهایش گوش دهید.
۳. کابوسهای بد زیر ۵ سال معمولاً خیلی ترسناک هستند، زیرا در این سنین کودکان قادر به تشخیص واقعیت از خیال نیستند.
۴. اگر کودک شما از چیزی در اتاقش میترسد، مانند لولویی در کمد یا اژدهایی زیر تختش، شما میتوانید هیولا را با یک جارو از بین ببرید یا با یک اسپری ضد لولو که در واقع هیچ چیز در آن نیست، به کودک نشان دهید که لولوها از اتاقش دور شدهاند.
۵. یک شی یا اسباببازی به کودک بدهید تا او را آرام کند. معمولا اسباببازی که کودک به آن دلبسته است پاسخ بهتری به آرام کردن فضا میدهد.
۶. چراغ خواب را روشن کنید یا یک چراغ قوه به کودک بدهید و تا زمانی که آرام شود، کنارش بمانید تا به خواب برود.
۷. به کودک خود نگویید تا در کنار شما بخوابد یا شما پیش او بخوابید، زیرا این کار ممکن است به عادت بد تبدیل شود.
۸. از نشان دادن فیلمها یا عکسهای ترسناک به کودک خودداری کنید.
۹. یک برنامه آرامبخش قبل از خواب برای کودک خود تنظیم کنید تا ذهن او آرام شود و به راحتی بخوابد.
۱۰. قبل از خواب، میتوانید با کودک خود درباره چیزهای خوب و مثبت صحبت کنید یا داستانی شاد و خندهدار بخوانید. این کار به ذهن او کمک میکند تا تصاویر مثبت را جایگزین تصاویر ترسناک کند و خواب آرامتری داشته باشد.
بهتر است والدین در صورتی که کودکشان حداقل دو کابوس در هفته برای بیش از ۶ ماه تجربه میکند، به ارزیابی روانشناختی فکر کنند. علاوه بر این، کابوسهای مکرر در کودکان بالای ۶ سال ممکن است نیاز به مداخله روانشناختی داشته باشد. مشاوره ممکن است توصیه شود. اگر کودک دارو مصرف میکند، ممکن است نیاز به تنظیم دوز آن باشد.
منبع: ایرنا