هشدار خروج تدریجی لبنیات از سفره مردم | دلایل افزایش قیمت محصولات لبنی و تأثیر آن بر مصرف‌کنندگان
خیز گرانی محصولات لبنی شاید بتواند تا حدودی رضایتمندی دامداران را فراهم کند اما کاهش مصرف سرانه لبنیات در سبد خانوار نشان دهنده زنگ هشداری است که می‌تواند تبعات جبران ناپذیری را رقم بزند.
به گزارش شهرآرانیوز؛ افزایش چراغ خاموش قیمت محصولات لبنی توسط برخی از شرکت‌ها در خردادماه رقم خورد. مسئله‌ای که به بهانه مصوبه ستاد تنظیم بازار مبنی بر افزایش ۲۰ درصدی قیمت شیر خام بود و با این استناد که افزایش شیر خام پایه گرانی دیگر محصولات لبنی است، بدون مصوبه‌ای در این خصوص لبنیات نیز گران شد.
البته بهانه این کار هم حذف برخی محصولات لبنی از کالا‌های مشمول قیمت گذاری بوده است. به تازگی محمد فربد، سخنگوی انجمن فراورده‌های لبنی به رسانه‌ها گفته است: «افزایش ۱۰درصدی قیمت‌ها که از ابتدای خرداد ماه جاری رخ داده متأثر از افزایش قیمت مصوب شیر خام از هر کیلو ۱۸هزار تومان به ۲۳هزار تومان بوده است. البته تأثیر افزایش قیمت شیر خام باعث افزایش حداقل ۱۵درصدی قیمت تمام شده و افزایش ۱۰درصدی قیمت‌ها از ابتدای خردادماه شده که کمتر از حد انتظار بوده است.»
با این حال خیز گرانی محصولات لبنی در یک سال اخیر نشان دهنده سیر صعودی است که شاید بتواند تا حدودی رضایتمندی دامداران را فراهم کند و دست برخی برند‌ها را در فرایند قیمت گذاری افزایش قیمت‌ها باز بگذارد، اما کاهش مصرف سرانه لبنیات در سبد خانوار نشان دهنده زنگ هشدار دیگری است که می‌تواند تبعات جبران ناپذیری را رقم بزند.
بررسی‌های یک مرکز پژوهشی از صنعت و بازار لبنیات کشور نشان می‌دهد که در دو سال اخیر مصرف محصولاتی همچون کره با کاهش ۶۰درصدی مصرف روبه رو شده و مصرف شیر و خامه کاهشی ۲۵درصدی را ثبت کرده است. سرانه مصرف در گروه‌های درآمدی، حکایت از این دارد که از سال ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۳ در گروه کم درآمد مصرف لبنیات ۶۶درصد کاهش یافته است. برخی کارشناسان هشدار می‌دهند که تداوم این روند ممکن است منجر به حذف لبنیات از سبد غذایی ۴۰درصد خانوار‌های کم درآمد شود.
طبق آمار‌های ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران، درباره تورم اقلام خوراکی در خردادماه ۱۴۰۴، در گروه لبنیات، تخم مرغ و روغن بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل از آن مربوط به «تخم مرغ» با ۲۷.۲ درصد، «ماست پاستوریزه» با ۸.۷ درصد، «شیر پاستوریزه» با ۶.۳ درصد و «پنیر پاستوریزه» با ۵.۶ درصد بوده است.
از سویی دیگر آمار‌ها نشان می‌دهد که قیمت محصولات لبنی صنعتی در خردادماه امسال نسبت به خرداد سال ۱۴۰۳ اغلب با افزایش چشمگیری روبه رو بوده‌اند به طوری که شیر پاستوریزه ۴۵.۸ درصد، خامه پاستوریزه ۶۵.۳ درصد، ماست پاستوریزه ۵۰.۴ درصد، دوغ ۴۴ درصد، پنیر ایرانی ۳۸.۷ و کره پاستوریزه ۸۹.۴ درصد افزایش قیمت داشته است.
افزایش قیمت لبنیات برای بقای تولید
مدیرعامل اتحادیه دامداران خراسان رضوی در خصوص افزایش قیمت محصولات لبنی در گفت‌و‌گو با شهرآرا می‌گوید: باید به هزینه تمام شده تولید توجه کنیم. برای اینکه تولید پایدار بماند و به سمت توسعه واحد تولیدی حرکت کنیم، برای توانمندسازی دامدار لازم است که این افزایش قیمت را در لبنیات بپذیریم.
مجید مهدوی با اشاره به نوسانات در قیمت نهاده‌های دامی، بیان می‌کند: به عنوان مثال اکنون در تأمین جو مشکل داریم و به دلیل کاهش شدید توزیع جو در بازار، قیمت به شدت افزایش یافته است. اگرچه قیمت رسمی که بر مبنی تخصیص ارز ترجیحی است و معاونت بازرگانی وزارت جهاد اعلام کرده همان ۱۱۳۰۰ تومان برای هر کیلوگرم است، اما جو با این قیمت وجود ندارد و عرضه نمی‌شود.
برخی شرکت‌های اصلی واردکننده با یک حساب رسمی این قیمت و در حساب غیررسمی دیگری مابه التفاوت را دریافت می‌کنند. قیمت جو چند روز پیش تا کیلویی ۲۱ هزار تومان هم رسید. همچنین در دو ماه گذشته قیمت سبوس افزایش یافته و با تصویب ستاد تنظیم بازار از کیلویی ۶ هزار تومان به ۹ هزار تومان رسیده است. با افزایش قیمت نهاده‌های دامی در کنار دیگر مؤلفه ها، طبیعی است که دامدار نیز به این افزایش قیمت در شیر نیاز دارد.
وی با اشاره به اینکه افزایش قیمت شیر خام در مقایسه با افزایش هزینه‌های تمام شده تولید، به صورت عمومی پاسخگو نیست، می‌افزاید: به صورت تقریبی البته اتفاق مثبتی است به این دلیل که در گذشته قیمت گذاری دستوری بر روی محصولات تولیدی باعث شد دام مولد از بین برود.
مهدوی تصریح می‌کند: مسئله دیگری که گریبان گیر دامداران و برخی تعاونی‌ها شده پرداخت با تأخیر پول شیر توسط کارخانجات صنایع لبنی است. در مجموع افزایش شیرخام از سال گذشته که کیلویی ۱۶ هزار تومان بوده اکنون به ۲۳ هزار تومان رسیده و انتظار دامداران در این حوزه بیشتر است. چون پایداری تولید مهم‌ترین مسئله است و مردم نیز باید این مسئله را درک کنند.
شیر در خراسان رضوی گران‌تر از دیگر استان‌ها
با این حال دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع لبنی خراسان رضوی در گفت‌و‌گو با شهرآرا می‌گوید: میزان تولید شیر در استان خراسان رضوی نسبت به استان‌های دیگر کمتر است، اما تعداد کارخانجات از همه کشور بیشتر است. ما هفتاد واحد فعال در صنعت شیر داریم این در حالی که است دویست پروانه بهره برداری در خراسان رضوی از سوی وزارت صمت و جهاد صادر شده است. این صنعت سود زیادی ندارد و واحد‌ها با کوچک‌ترین فشار تعطیل می‌شوند.
مهدی هدایت نیا با اشاره به یکی از دلایل افزایش قیمت شیر اظهار می‌کند: به دلیل رقابت منفی کارخانجات با هم قیمت شیر خام در استان خراسان از همه استان‌های دیگر بیشتر است. دولت قیمت شیرخام را کیلویی ۲۳ هزار تومان اعلام کرده، اما در استان بیش از ۲۴ هزار تومان و از نرخ مصوب بیشتر است.
وی تصریح می‌کند: البته بخشی از مصوبه دولت هنوز اجرایی نشده است، اینکه به ازای هر یک‌دهم درصد افزایش یا کاهش چربی شیر خام ۲/۳ درصد، مبلغ ۴۵۰۰ ریال به قیمت مصوب شیر خام اضافه یا کسر خواهد شد. به این ترتیب ۵۰ درصد قیمت چربی افزایش یافته است. اگر در بازار اعمال شود، قیمت کره ۵۰ درصد باید افزایش یابد و خوشبختانه هنوز اجرا نشده است.
کاهش سرانه مصرف شیر در خراسان رضوی
دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع لبنی خراسان رضوی افزایش صادرات در این حوزه را ناشی از کاهش سرانه مصرف می‌داند و می‌افزاید: در سال گذشته میزان صادرات صنعت لبنیات کشور یک میلیارد دلار بوده است که ۱۵ درصد کل صنعت غذایی کشور و در استان خراسان رضوی ۱۰ درصد این میزان بوده است. وقتی صادرات بیشتر می‌شود نشان دهنده این است که مصرف سرانه کاهش یافته است. هر زمان شوک به بازار وارد می‌شود، معمولا به ازای مصرفی که کاهش می‌یابد، کالا‌ها به سمت صادرات می‌رود.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
