همه چیز درباره ادامه مذاکرات احتمالی ایران با آمریکا | دیپلماسی در گرو منافع ملی حفاظت از اتحاد ملی، مأموریت اهل قلم و کلام نظامیان صهیونیست باز هم شکار القسام شدند + ویدئو پزشکیان موافقت‌نامه انتقال محکومان میان ایران و ونزوئلا را ابلاغ کرد واکنش ریاست معنوی دروزی‌ها در سوریه درباره آتش‌بس فراگیر پوشاندن صورت در کرانه باختری ممنوع شد ویدئو | اعترافات شخصی که عکس و لوکیشن بیمارستان فارابی کرمانشاه را برای هدف قرار دادن به عوامل رژیم اسرائیل ارسال کرده بود کمیسیون امنیت ملی درباره مکانیسم ماشه، ۳۱ تیرماه جلسه برگزار خواهد کرد پاکستان: آمریکا بزرگ‌ترین شریک تجاری ماست اولین واکنش آرژانتین به وحشی‌گری رژیم صهیونیستی در غزه! گفت‌وگوی تلفنی دبیران شورای عالی امنیت ملی ایران و ارمنستان درباره تحولات منطقه‌ای نارسایی مزمن وریدی که ترامپ به آن مبتلا شده چیست؟ ائتلاف بی‌سابقه ۱۲ کشور برای تحریم رژیم کودک‌کش اسرائیل معاون رئیس جمهور: ایجاد ۵۰۰ هزار فرصت شغلی در روستا‌ها ضروری است دستور دادستان در مورد نظارت بر بازار کالا‌های اساسی | افزایش قیمت برنج قابل قبول نیست رژیم صهیونیستی، متهم اصلی حملات پهپادی در عراق دولت جولانی اعلام آتش‌بس کرد (۲۸ تیر ۱۴۰۴) صدور کیفرخواست برای مصطفی کواکبیان بابت اظهارات غیرمستند درباره کاترین شکدم عضو کمیسیون اقتصادی مجلس: تزریق منابع مالی علاج بازار بورس نیست عضو کمیسیون اجتماعی مجلس: در اخراج اتباع افغانستانی، نمی‌توانیم هم‌زبانی و مناسبات فرهنگی‌مان را فراموش کنیم نماینده مجلس: فعال‌سازی مکانیسم ماشه وضعیت را برای اروپایی‌ها بدتر می‌کند استاندار خراسان رضوی: اصلاح آیین‌نامه‌های اجرایی با مشارکت بخش خصوصی در دستور کار استان است واکنش محسن رضایی به تحولات سوریه | اعراب، بیدار شوید! ضرورت تعیین تکلیف لایحه سازمان ملی مهاجرت | برخی نمایندگان مجلس پیشنهاد بررسی لایحه در قالب اصل ۸۵ قانون اساسی را مطرح کرده‌اند شورای نگهبان میان‌دار اسلامیت و قانون‌گرایی وسایل نقلیه فرسوده یکی از دلایل اصلی ناترازی بنزین در کشور است پارلمان روسیه: فعالیت واتساپ در فضای دیجیتال روسیه نقض امنیت ملی است
سرخط خبرها

شورای نگهبان میان‌دار اسلامیت و قانون‌گرایی

  • کد خبر: ۳۴۵۹۲۴
  • ۲۸ تير ۱۴۰۴ - ۱۰:۴۲
شورای نگهبان میان‌دار اسلامیت و قانون‌گرایی
شورای نگهبان، میان‌دار اسلامیت و قانون‌گرایی جمهوری اسلامی در معماری سیاسی جمهوری اسلامی ایران است. شورای نگهبان نه صرفا یک نهاد رسمی، بلکه صیانت‌کننده جوهره‌ای است که این ساختار را از بسیاری نظام‌های معاصر متمایز ساخته است.

شورای نگهبان، میان‌دار اسلامیت و قانون‌گرایی جمهوری اسلامی در معماری سیاسی جمهوری اسلامی ایران است. شورای نگهبان نه صرفا یک نهاد رسمی، بلکه صیانت‌کننده جوهره‌ای است که این ساختار را از بسیاری نظام‌های معاصر متمایز ساخته است؛ جوهره‌ای به نام «اسلامیت در متن قانون‌گرایی». اگرچه همه نظام‌های مدرن برای بقای نظم و پیشگیری از انحراف، سازوکار‌های نظارتی و کنترل دارند، اما شورای نگهبان افزون بر مرزبانی حقوقی، بارِ صیانت از روح شریعت را هم بر دوش دارد؛ مأموریتی که گستره و اهمیت آن با گذر زمان، بیش‌از‌پیش عیان شده است.

شورای نگهبان در نظام قانونی ایران، هم تیغ است و هم سپر. از‌یک‌سو وظیفه دارد مصوبات مجلس را از منظر انطباق با قانون اساسی و شرع اسلام بررسی کند تا «نه یک کلمه کم»، نه یک واژه بی‌جا به میراث فکری انقلاب افزوده یا کاسته نشود. در واقع، شورای نگهبان آخرین و مهم‌ترین صافی برای پالایش قوانین است؛ مکانی که قوانین، پیش از جاری‌شدن در زندگی مردم، با سنجه‌های ایمان و عقلانیت آزموده می‌شوند.

در تجربه چهار دهه گذشته، این رسالت موقعیتی پارادوکسیکال هم برای شورا ایجاد کرده: دفاع سرسختانه از خطوط قرمزِ اسلام و قانون اساسی، گاه آن را درمعرض تیر انتقاد‌های داخلی و جنگ رسانه‌ای خارجی قرار داده است؛ به‌ویژه هنگامی که رد یا اصلاح مصوبات جنجالی یا تأیید و ردصلاحیت‌ها، گروهی از کنشگران سیاسی یا اجتماعی را ناخشنود می‌کند. 

اما در دل همین چالش‌هاست که جایگاه شورای نگهبان معنا می‌یابد: تبدیل‌شدن به «ابرواسطه عدالت و شریعت» در جامعه‌ای که همیشه عرصه تنوع و تنش است. افزون بر تفسیر اصول قانون اساسی و انطباق قوانین، آنچه شورای نگهبان را هویت‌مند می‌کند، حضور فقیهان و حقوقدانانی است که با پشتوانه علمی، بر سر هر بند و ماده‌ای می‌ایستند تا جمهوری اسلامی در مسیر ارزش‌های بنیادینِ خود استوار بماند. 

اگر شورا نبود، هر دگرگونی یا حتی غفلت سهوی می‌توانست شاکله اسلامی نظام را به‌تدریج متزلزل کند و قانون‌گذاری را به عرصه‌ای برای تغییرماهیت نظام بدل نماید. شورای نگهبان، تنها بر کرسی نظارت ننشسته، بلکه در چند دهه گذشته، گفتمان «اسلامیت و جمهوریت» را همواره در‌هم‌آمیخته و با هر زمزمه افراط یا تفریط، مسیر را تصحیح کرده است. 

شاید هیچ‌گاه جامعه ایرانی بیش از امروز نیازمند این دیده‌بانِ هشیار نباشد؛ چراکه در زمانه تحولات پرشتاب، محافظت از اصالت‌های ملی و دینی دیگر تنها کارکرد صوری نهاد‌ها نیست، بلکه ضامن بقای حیات مستقل کشور است. شاید برای بسیاری، شورای نگهبان ساختاری خشک و حقوقی جلوه کند، اما واقعیت آن است که این نهاد، بیش از هرچیز حافظ «روح جمعی یک ملت» است؛ روحی که در قانون اساسی متجلی شده و وظیفه شورا صیانت از آن است. 

این نگاه، شورای نگهبان را به حلقه اتصال مذهب و مدنیت نوین ایران تبدیل کرده؛ حلقه‌ای که اگرچه بار‌ها زیرفشار، انتقاد، یا سوءتعبیر قرار گرفته، اما همچنان پابرجا و همچنان نگهبان. در‌نهایت، شورای نگهبان، نه فقط یک ساختار حقوقی، بلکه ضامن پیوند جاودانه میان شریعت و نظم مدرن است؛ مأموریتی که اگر روزی کم‌رنگ شود، باید نگران فاصله‌گیری تدریجی جامعه از ارزش‌ها، آرمان‌ها و هویت خودش شویم.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->