به گزارش شهرآرانیوز، معادن خراسان رضوی به عنوان یکی از مهمترین قطبهای تولید مواد معدنی کشور، این روزها در معرض مشکلات جدی قرار گرفتهاند. به گفته فعالان معدنی، بخشی از ظرفیت تولید معادن به دلیل کمبود گازوئیل بدون استفاده مانده است. این وضعیت علاوه بر کاهش چشمگیر تولید، زنجیره فراوری را هم تحت تأثیر قرار داده است.
در کنار این مسئله، قطع برق در واحدهای فراوری هم سبب شده تا مشکلات فعالان بخش معدن دوچندان شود. هجدهمین نمایشگاه تخصصی معدن و متالورژی، بیستمین نمایشگاه تخصصی ماشین آلات راهسازی و عمران جادهای، بیست وششمین نمایشگاه تخصصی صنعت و نوزدهمین نمایشگاه تخصصی اتوماسیون صنعتی تا یازدهم مردادماه امسال در حال برگزاری است.
برگزاری این نمایشگاه فرصتی را فراهم کرد تا از نزدیک با فعالان بخش معدن گفتوگو کرده و دغدغههای آنها را در حوزه انرژی جویا شویم. در این دوره از نمایشگاهها درمجموع ۷۹مشارکت کننده حضور دارند که از این میان، ۳۳مشارکت کننده از استان خراسان رضوی و ۴۶مشارکت کننده از دیگر استانها از جمله تهران، البرز، شیراز، اصفهان، شهرکرد، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و خوزستان هستند.
فعالان بخش معدن حاضر در نمایشگاه در گفتوگو با شهرآرا بیان میکنند که معادن برای ماشین آلات، تجهیزات حمل و نقل و استخراج نیاز به گازوئیل دارند که اکنون به دلیل ناترازی انرژی، این نیاز تشدید شده است. آنها میگویند به دلیل ناکافی بودن سهمیه گازوئیل مجبورند که به قیمتهای بسیار گزافی سوخت مورد نظر خودشان را تأمین کنند، همین مسئله سبب افزایش هزینه تمام شده آنها شده است.
آنها میگویند با وجود اینکه معدن نقطه آغاز زنجیره تولید محسوب میشود، در عمل، آخرین بخشی است که در اولویت تأمین سوخت قرار میگیرد. نزدیک به دو سال است که روند سوخت رسانی به معادن با نابسامانی همراه بوده است. در چنین شرایطی، فعالان معدنی تنها پس از طی مراحل پیچیده و زمان بر اداری میتوانند سوخت موردنیاز خود را دریافت کنند.
فعالان معدنی استان معتقدند که رفع این مشکل مستلزم اتخاذ تدابیر فوری و چندجانبه است. پیشنهادهایی مانند تخصیص ویژه و افزایش سهمیه گازوئیل برای معادن و ایجاد مکانیسمهای نظارت و مدیریت هوشمند مصرف انرژی، از جمله مواردی است که میتواند به بهبود وضعیت فعلی کمک کند.
رئیس خانه معدن خراسان رضوی درباره تأثیر ناترازی انرژی بر واحدهای معدنی میگوید:تأثیر ناترازی انرژی بر واحدهای معدنی بسیار شدید و وحشتناک است و عملا کارخانهها با مشکلات جدی روبه رویند. برق از ساعت ۸ صبح تا ۱۲شب قطع میشود و همین مسئله سبب رکود فعالیت واحدهای فراوری معدنی شده است.
غلامرضا نازپرور ادامه میدهد: به عنوان مثال واحد فراوری معدنی در شهرک صنعتی چناران از اول هفته جاری، سه روز در هفته از ساعت ۸ تا ۱۲ برق ندارد. قبلا فقط یک روز برق قطع میشد، اما اکنون به سه روز رسیده است. عملا فقط جمعهها فرصت داریم به کارخانه بیاییم و کاهش تولید را تا حدی جبران کنیم. نازپرور میگوید: سعی میکنیم از ظرفیت موجود استفاده کنیم، چون نمیتوانیم حقوق کارمندان را تأمین نکنیم و باید تولید کنیم. نمیتوانیم کارخانه را رها کنیم. هدف ما حفظ واحدهاست و دنبال سود نیستیم؛ فقط میخواهیم شرایط را مدیریت کنیم و واحدها را حفظ کنیم.
نایب رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی خراسان رضوی هم با اشاره به تأثیر ناترازی انرژی بر بخش معدن، میگوید: یکی از اولین مسائل استان در حوزه معدن، ناترازی انرژی است که باعث افت تولید در معادن شده است. تحویل گازوئیل کمتر شده است؛ بنابراین میزان تولید معادنی که وابسته به کارکرد ماشین آلات معدنی هستند کاهش یافته است.
آریو برزن مافی ادامه میدهد: تشدید ناترازی انرژی، شرایط ویژهای برای معادن استان به وجود آورده است. مسئولان معادن و کارگران سعی میکنند تا موضوع را مدیریت کنند، اما اثرات کاهش تولید، به ویژه در صنایع فولاد مشهود است؛ مثلا ۴.۸درصد کاهش تولید در صنایع فولاد ثبت شده که ناشی از مشکلات ناترازی انرژی است.
او با اشاره به غافل گیریهای مسئولان در برابر نوسانات دما میگوید: بارها مسئولان اعلام کردهاند که گرما یا سرما ما را غافل گیر کرده است، اما شرایط کاملا مشخص است و با مطالعه دقیق و بررسی کامل باید از قبل آماده باشیم. مافی درخصوص فرسودگی ماشین آلات معدنی اعلام میکند: آماری داریم که نشان میدهد متوسط سن ماشین آلات معدنی در استان خراسان حدود ۲۸سال است، درحالی که طبق قانون مالیاتهای کشور، این ماشین آلات باید در هشت سال مستهلک شوند.
ماشینهای فرسوده بهره وری کمتر، مصرف سوخت بالاتر و خطرات ایمنی بیشتری دارند. مافی به کیفیت پایین ماشین آلات قدیمی و تفاوت آنها با نمونههای جدید اشاره میکند: بیل مکانیکی جدید بهترین سیستم تهویه را دارد، صدای کمتری ایجاد میکند و برای راننده آسایش بیشتری فراهم میکند، اما ماشینهای ۲۵سال پیش سروصدا و گرمای زیادی دارند.
وی از تعرفههای بالا برای واردات ماشین آلات نو گلایه میکند: مشابه کاری که برای خودروهای ایران خودرو و سایپا انجام شده، تعرفه واردات ماشین آلات معدنی بسیار بالاست و این مانع ورود ماشین آلات با مصرف سوخت کمتر و بهره وری بالاتر میشود. مافی افزود: ظرفیت تولید داخل محدود است؛ برای مثال شرکت هپکو توانایی تأمین کمتر از ۱۵درصد نیاز معادن را دارد. این موضوع باعث شده معادن مجبور باشند با هزینه و مصرف سوخت بیشتر کار کنند که کاهش راندمان تولید را به دنبال دارد.