افزایش ۱۳۰ درصدی مصرف سیگار در دختر‌های نوجوان
پژوهشگر حوزه اعتیاد معتقد است: افزایش آمار مصرف سیگار بین زنان و دختران کشور در عین حال که یک آسیب اجتماعی محسوب می‌شود، یک خرده‌فرهنگ هم به شمار می‌آید و همچنین می‌تواند بخشی از روند توسعه جامعه باشد.
به گزارش شهرآرانیوز، دکتر سعید صفاتیان، می‌گوید: افزایش مصرف دخانیات در میان زنان کشورمان قابل انکار نیست. هر نوع شواهدی را که بررسی کنیم ــ چه در محیط‌های اجتماعی و چه در فضا‌های بسته ــ این موضوع را نشان می‌دهد. حتی اگر فروشنده‌ای که سال گذشته تنها به چند خانم سیگار می‌فروخته است، امسال گزارش بدهد که تعداد مشتریان زن او به طور مشخص بیشتر شده‌اند، این واقعیت را تأیید می‌کند.
دکتر صفاتیان درباره دلیل افزایش این آمار توضیح می‌دهد: این که ما با یک «خرده‌فرهنگ» مواجه‌ایم، یا این موضوع بخشی از شرایط ناشی از توسعه هر جامعه است، یا صرفاً یک آسیب اجتماعی محسوب می‌شود، نیازمند تحقیقات بیشتر و عمیق‌تر است. اما از نظر من به عنوان یک فرضیه، همه این عوامل در کنار یکدیگر نقش دارند؛ یعنی در عین حال که افزایش آمار مصرف سیگار بین زنان یک آسیب اجتماعی است، یک خرده‌فرهنگ هم به شمار می‌آید و می‌تواند بخشی از روند توسعه جامعه هم باشد.
به گفته این پژوهشگر حوزه اعتیاد، ما این الگو را در بسیاری از کشور‌های اروپای غربی هم دیده‌ایم. در دهه ۱۹۳۰ به بعد، زمانی که اولین بار مصرف سیگار رایج شد، در ابتدا بیشتر در میان افراد خاص و مرفه رواج داشت، اما به مرور مصرف از طبقات مرفه به طبقات کارگری هم رسید و بعد در میان زنان هم گسترش پیدا کرد. در اروپا حدود سال ۱۹۵۰ - یعنی حدود ۷۵ سال پیش - سیگار کشیدن زنان بسیار حساسیت‌برانگیز بود، اما کم‌کم عادی شد و الان آن تابو شکسته شده است. در ایران هم همین است؛ یعنی در کشور ما هم همین مجموعه عوامل می‌تواند علت افزایش مصرف سیگار در میان زنان باشد.
طبق اعلام وزارت بهداشت، ۱۴ درصد افراد بالای ۱۸ سال و حدود ۵ درصد افراد زیر ۱۸ سال مصرف‌کننده دخانیات هستند. همچنین شیوع مصرف در مردان حدود ۲۶ درصد و در زنان حدود ۵ درصد است. دکتر صفاتیان در این باره هشدار می‌دهد: متأسفانه سن مصرف دخانیات در کشور پایین آمده است. یک زمانی مصرف سیگار در زنان عمدتاً در محیط‌های دانشگاهی، محافل خاص و در سنین بالای ۲۲ سال دیده می‌شد. اما الان اگر در ساعات عصر سری به پارک‌های تهران بزنید، می‌بینید که از هر ۱۰ دختر در سن مدرسه، ۲ - ۳ نفر دارند سیگار می‌کشند. به خصوص در جمع‌های دوستانه یا گروه‌های مختلط. این نشان می‌دهد که هم سن شروع مصرف پایین آمده و هم آمار آن در حال افزایش است
مدیرکل اسبق درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره دلایل افزایش آمار مصرف دخانیات بین نوجوانان هم توضیح می‌دهد: به نظرم ۳ عامل لذت‌طلبی، کنجکاوی و تأثیر الگو‌های محیطی از دلایل اصلی گرایش نوجوانان به مصرف سیگار هستند. نوجوانی که می‌بیند مثلاً مادرش در خانه به دلیل عصبی بودن سیگار می‌کشد، یا پدرش در مواقع شادی و حتی موقع تماشای فوتبال و بعد از زدن گل سیگار روشن می‌کند، حس کنجکاوی‌اش برانگیخته می‌شود. از طرفی این کار برایش لذت هم دارد. این مجموعه عوامل، نوجوان را در سنین پایین به سمت مصرف دخانیات سوق می‌دهد.
بسیاری از این والدین دهه پنجاه و شصت خودشان با محدودیت‌های فراوان بزرگ شده‌اند و حالا می‌گویند «می‌خواهیم فرزندانمان همه چیز را تجربه کنند». دکتر صفاتیان در این باره می‌گوید: این نگرش هم بخشی از همان توسعه فرهنگی جامعه است که گفتم. اما مشکل آنجاست که در کنار این توسعه، آموزش مهارت‌های زندگی به نوجوانان وجود ندارد. در کشور‌های اروپایی، توسعه فرهنگی همراه و همزمان با آموزش مهارت‌های زندگی پیش رفت. مدارس، دانشگاه‌ها، رسانه‌ها، وزارت بهداشت، سازمان‌های اجتماعی و نهاد‌های مختلف فرهنگی‌شان همگی در این زمینه نقش ایفا کردند. اما در ایران چنین چیزی وجود نداشته و ندارد. در ایران فقط یک طرف دارد جلو می‌رود. آن هم ناقص. فضا، فضای توسعه است، اما هیچ‌گونه آموزش مهارت‌های زندگی، فرزندپروری و ... وجود ندارد. این نقص‌هایی که در سیستم وجود دارد، در سطح کلان جامعه باعث می‌شود که نوجوانان ۱۳ – ۱۴ ساله از جمله دختر‌ها به سمت مصرف سیگار بروند.
افزایش مصرف دخانیات در میان دختران و پایین آمدن سن شروع مصرف، زنگ خطری جدی برای سلامت عمومی و آینده جامعه است. کارشناسان بار‌ها هشدار داده‌اند که نهاد‌های مسئول باید با آموزش مهارت‌های زندگی، وضع قوانین سخت‌گیرانه و مقابله با تبلیغات صنایع دخانی، این روند نگران‌کننده را مهار کنند. وگرنه فردا با نسلی روبه‌رو خواهیم بود که دود را قبل از مشق و مداد تجربه کرده است.
منبع: همشهری
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
