به گزارش شهرآرانیوز؛ عقربههای ساعت ۱۰:۳۰ صبح را نشان میدهد، اما در ورودی بخش زایشگاه بیمارستان قائم (عج) مشهد، آرامشی در کار نیست. جایی که قرار است نوای تولد زندگی طنین انداز شود. مادران باردار و همراهانشان با چهرههایی نگران، چشم انتظارند تا درهای بسته به رویشان باز شود.
پشت در زایشگاه نه صندلی برای نشستن است و نه حتی فضایی برای نفس کشیدن! ازدحام جمعیت در اینجا از داستانی تلخ حکایت دارد، داستانی از کمبودها و ناهماهنگیها که حالا نویدبخشترین لحظه زندگی هر پدر و مادری را به تجربهای پر از استرس تبدیل کرده است.
حال و روز مادران باردار پشت در بخش زایشگاه بیمارستانهای دولتی همین است، اما پیچیدگی این ماجرا در مشهد کمی متفاوتتر از سایر شهرهاست، بیمارســــتان هــای دولتی این شهر، علاوه بر جمعیت بومی، هر روز میزبان هزاران زائر و بیمارانی از شهرها و استانهای مجاور هستند و این بار مضاعف، به ویژه در بخشهای حساسی، چون زایشگاه بیشتر نمایان میشود.
در بازدید سرزده امروز ما، گلایههای متفاوتی از شهروندان پشت درهای بسته زایشگاه به گوش میرسد «یک میلیون تومان برای لوازم مصرفی!»، «انتظار برای خالی شدن تخت!»، «هیچ همراه بیماری نمیتواند به داخل زایشگاه وارد شود!» و این تنها آغاز ماجراست، زیرا به اذعان شهروندان، زایشگاه بیمارستان قائم (عج) تنها دوازده تخت فعال دارد. درحالی که روزانه بیش از پنجاه مادر باردار برای زایمان به اینجا مراجعه میکنند.
از در ورودی خیابان احمدآباد با کمک تابلوهای راهنما به زایشگاه میرسیم، جایی که حصیرها و پتوهای رنگارنگ شهروندان بر روی زمین پهن است. همراهان و خانوادههای مادران باردار از راه دور و نزدیک آمدهاند اینجا روی زمین بیمارستان فرش پهن کردهاند تا بیمارشان فرایند زایمان را طی کند. تعدادشان زیاد است. کمی آن طرفتر مادر بارداری با صدای بلند میگوید: کسی میداند سونوگرافی کجاست؟
با نفسهای بریده بریده ادامه میدهد: به من گفتهاند خط سفید را بگیر تا به سونوگرافی برسی. این خط سفید آن قدر کم رنگ شده است که انتهایش مشخص نیست.
پایین زایشگاه تابلوی راهنما با فلش آبی رنگ رو به بالا نصب شده است، جایی که باید دست کم بیست پله را پایین بروی تا متوجه شوی این فلش نشانگر چه مکانی است. مادر باردار ادامه میدهد: این فلش را هم گرفتم و بیست تا پله را پایین رفتم، اما سونوگرافی را پیدا نکردم.
یکی از کارکنان زایشگاه به جمع مردم معطل بر روی زمین میآید و ادامه میدهد: «همراه چهکندی» دوباره صدا میزند «همراه بیمار چهکندی!» جوابی نمیشنود و دوباره به داخل زایشگاه میرود. از پلههای زایشگاه وارد میشوم، خط سفیدرنگی را دنبال میکنم که انتهایش به درهای زایشگاه میرسد، اما در کمال تعجب انتهای این خط درج شده است «حاد تنفسی!»
ورودی زایشگاه اتاقک مربعی شکل کوچکی است که بعد از آن ورود به داخل ممنوع است. همراهان چند بیمار پشت همین درهای بسته منتظرند. نگرانی از سر و رویشان میبارد. خانمی که به ادعای خودش چهار روز است در همین مکان مداوم در تردد است، میگوید: الان که وضعیت خوب است شما دیشب اگر اینجا میبودید شاید بیش از پنجاه مادر باردار مراجعه داشتند.
وی ادامه میدهد: تخت ندارند، بیشتر مادران را به خانه هایشان بر میگردانند، خودم با همین گوش هایم شنیدم که به همه میگفتند هنوز به مرحله زایمان نرسیدی برو خانه دردهایت را بکش و در مرحله آخر بیا! جا نداریم!
همراه بیمار دیگری که گویا خواهر مادر باردار است نیز جلو در میرود سرک میکشد و میگوید: زایمان خواهرم تمام نشد؟ جوابی نمیشنود و میگوید: از ساعت ۵ صبح خواهرم اینجاست هیچ خبری نمیدهند که آیا زایمان کرد یا نه. حتی نمیگویند حالش چطور است؟ از استرس و بی خبری داریم میمیریم.
آن طرفتر هم همراه بیمار دیگری میگوید: همسر من زایمان کرده، یک ساعت است به من اجازه ورود نمیدهند. میگویند ورود آقایان ممنوع است باید منتظر بمانم تا شرایط برای ورود من مهیا شود. درهای بسته باز میشود یکی از کارکنان زایشگاه صدا میزند همراهِ «حسینی» همراه بیمار از انتهای پلهها خودش را به پشت در میرساند: بله. مادر زایمان کرده است یک لیوان یک بار مصرف بردار آب جوش از داخل فلاسک برایش بریز با نبات غلیظ کن به داخل بیا... هر چه همراه بیمار اصرار میکند که ممکن است با دست گرفتن لیوان آب جوش و طی این مسافت لیوان آلوده شود. فایده ندارد. اصرارش را چند بار ادامه میدهد: تو را به خدا اجازه دهید فلاسک را به داخل بیاورم این لیوان چای چه فایده دارد؟
گلایههای شهروندان از وضعیت نابسامان بیماران و همراهان مادران باردار پشت درهای زایشگاه سبب میشود تا در ادامه برای پیگیری ماجرا به سراغ مدیر بیمارستان قائم (عج) مشهد برویم. حسین محسن زاده در پاسخ به گلایه شهروندان مبنی بر تعداد تخت اندک زایشگاه این بیمارستان به گزارشگر ما میگوید: بیمارستان قائم (عج) مشهد یک بخش پریناتولوژی به معنای بخش زایمانهای پرخطر و حاملگیهای پرخطر دارد. عمده مادران مورد هدف این بخش مادرانی هستند که یا سن بارداری پایین دارند یا با تأیید پزشکی، بارداری پرخطر داشته یا عوارض بارداری زیادی دارند.
وی در ادامه توضیح میدهد: از سطح استان همه این نوع بیماران عمدتا به بیمارستان قائم (عج) ارجاع میشوند و این در حالی است که ما در مجموع دوازده تخت در این قسمت موجود داریم و البته شرایط برای قرار دادن بیشتر از دوازده تخت هم برایمان فراهم نیست. از آنجا که زایمان جزو خدمات رایگان وزارت بهداشت و درمان است و هزینه زایمان در بخش خصوصی بالای ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان است، مردم عموما بیمارستان دولتی را برای به دنیا آوردن نوزاد خود انتخاب میکنند.
مدیر بیمارستان قائم (عج) مشهد بیان میکند: از آنجا که عموما مادران با زایمان پرخطر در این بخش بستری میشوند بنابراین ممکن است ما پذیرش کمتری از مادران را داشته باشیم. تعداد آمار زایمانی ما در شرایط معمول کمتر از بیمارستانهایی است که عنوان زایشگاه را دارند. به همین علت بیمارستان ما در بخش زایمانهای پرخطر و خاص شلوغ است بدین معنا که ورودی زایمانی بیمارستان بیشتر از شرایطی است که استاندارد ما تعریف کرده است.
محسن زاده اظهار میکند: فضای زایشگاه ما دوازده تخت LDR دارد و امکان توسعه آن هم وجود ندارد ضمن اینکه شرایط ساختمانی بخش زایشگاه هم به گونهای نیست که بتوان آن را توسعه داد. با این شرایط همیشه تختهای زایشگاه پر است و عددی بالغ بر ۹۸ درصد ضریب اشغال تخت در این قسمت وجود دارد.
وی در پاسخ به گلایه شهروندان مبنی بر اینکه مادران باردار را با شرایط درد به منزل بر میگردانند، میافزاید: در این زایشگاه اولویت اول فرایندهای زایمانی مادران، زایمان طبیعی است، بنابراین تمام شاخصههای فرایند طبیعی یک زایمان باید طی شده باشد به عبارتی بیمار باید به مرحله زایمان برسد. در اغلب موارد خود مادران در زایمان طبیعی صبر میکند تا زمان تولد نزدیکتر شود، اینکه کارکنان ما، بیمار نزدیک به تولد نوزادش را به منزل بفرستند اصلا مورد تأیید ما نیست. تا به حال هم هیچ کدام از شهروندان با چنین موضوعی به واحدهای نظارتی و حراستی ما گلایهای را مطرح نکردهاند.
مدیر بیمارستان قائم (عج) مشهد اضافه میکند: بیماری که هنوز مراحل کامل زایمانی را طی نکرده یا شرایطی با عنوان تهدید زایمانی ندارد به دلیل مدیریت فضا و تخت به منزل فرستاده میشود، اما برای این دسته از بیماران توضیح داده میشود در صورتی که به فلان علائم رسیدید یا حالتان بد شد حتما به بیمارستان مراجعه کنید.
محسن زاده درباره این پرسش شهروندان که چرا مکان فعلی سونوگرافی ویژه مادران باردار از مکان زایشگاه دور است بیان میکند: بیمارستان دو دپارتمان شامل دپارتمان رادیولوژی اورژانس و دپارتمان رادیولوژی در طبقه منهای یک دارد که تمام بیماران در حوزههای مختلف برای درمان سرپایی و بستری به این دو فضا مراجعه میکنند.
وی ادامه میدهد: در زایشگاه واحد سونوگرافی مستقل داریم و تمام مادران باردار برای کنترلهای مختلف در انتهای بخش زایشگاه در همان طبقه کار خود را انجام میدهند. مسیر در ورودی با خط کشی مشخص است البته یک اشتباهی در اسم گذاری صورت گرفته بود که آن هم بعد از انتقال شما اصلاح و حذف شد. مراجعان میتوانند از در ورودی سونوگرافی وارد شوند.
مدیر بیمارستان قائم (عج) مشهد در پاسخ به گلایه دیگر مبنی بر ممنوعیت بردن فلاسک آب جوش برای مادر، تأکید دارد: باید گفت زایشگاه یک محیط استریل و فرایند زایمان یک فرایند حساس است که باید با کمترین آلایندگی این فرایند انجام شود. اتاق استریل محل رفت و آمد و تردد و آوردن خوراکی نیست.
ما در داخل زایشگاه یک دستگاه آب جوش و آب سرد موجود داریم که اگر نیاز باشد فرد همراه یا بیمار میتوانند از این دستگاه آب سرد و جوش مورد نیاز خود را تأمین کنند. محسن زاده میگوید: اینکه در فضای زایشگاه ما یک فضای عادی مانند بخش درست کنیم خارج از استانداردهاست و اگر این اتفاق بیفتد پروانه بیمارستان دچار اشکال میشود و این موضوع برای وزارت قابل قبول نیست.
وی در پاسخ به پرسش دیگر گزارشگر ما مبنی بر اینکه چرا باید همراهان بیمار پشت در زایشگاه در شرایط نامطلوب منتظر بمانند، توضیح میدهد: رو به روی در زایشگاه همراه سرای بیمارستان قرار دارد همراهان بیماران میتوانند برای استراحت این مکان را انتخاب کنند.
اینکه ما بخواهیم در کنار ورودی زایشگاه یک سالن همراه سرای دیگر ایجاد کنیم منطقی نیست در حال حاضر سه همراه سرا در بیمارستان موجود است که دو همراه سرا به صورت تفکیکی زنانه و مردانه و یکی به صورت مشترک برای استراحت خانوادهها در نظر گرفته شده است.
مدیر بیمارستان قائم (عج) مشهد درباره این موضوع که چرا کارکنان زایشگاه از وضعیت مادر به همراه خبر نمیدهند نیز اذعان میدارد: این گلایه کمی دور از انصاف است. در بخش LDR ما، همراهان از نزدیک میتوانند به مادر سر بزنند، اما در مرحله نزدیک به زایمان یا احیانا زمانی که مادر به سزارین نیاز دارد و شرایط سخت است. در این شرایط نیز وضعیت مادر قطعا به همراه اطلاع داده میشود.
محسن زاده درباره مبالغ دریافتی از بیماران بیان میکند: فرایند زایمان رایگان است. هیچ هزینهای برای زایمان از مادر دریافت نمیشود، اما قبل از اینکه بیمار به داخل بخش برود بالاخره وسایل شخصی نیاز دارد که باید برود از غرفه تهیه کند. در این میان به برخی از مادران هم گفته میشود که میتوانند مامای همراه بگیرند.
هر مادری بخواهد از ابتدا تا انتهای فرایند زایمانش در کنار ماما باشد، میتواند مامای همراه درخواست کند این ماما بر اساس دستورالعمل تعرفه خدمات دارد و ممکن است تا یک میلیون تومان تعرفه ماما باشد در عین حال اگر مادری مامای همراه نخواهد هیچ اجباری در کار نیست؛ بنابراین هزینه زایمان رایگان بوده و نیاز به پرداخت وجه ندارد.