به گزارش شهرآرانیوز، در آستانه برگزاری بیستوپنجمین جشنواره تئاتر رضوی، نگاهها بار دیگر به مشهد و جریان پرتحرک تئاتر خراسان رضوی دوخته شده است؛ استانی که همواره یکی از قطبهای اصلی نمایش در کشور بوده و در اغلب دورههای جشنواره فجر، پس از تهران بیشترین سهم را از حضور آثار به خود اختصاص داده است. در این میان، عباس جانفدا، دبیر جشنواره امسال، از رقابتیترشدن ساختار جشنواره، حضور پررنگ کارگردانان جوان در کنار پیشکسوتان و افزایش سهمیه آثار برای جشنواره فجر خبر داده است. با این حال، کمبود اعتبارات، نبود دبیرخانه دائمی و مشکلات زیرساختی همچنان از چالشهای اصلی برگزاری این رویداد ملی به شمار میرود.
عباس جانفدا در گفتوگو با خبرنگار شهرآرانیوز، با تشریح جزئیات و رویکردهای این دوره از جشنواره، از رقابتیتربودن هر دو بخش صحنهای و خیابانی خبر داد و گفت: جشنواره امسال از نظر ماهیت، تفاوت اساسی با دورههای پیشین ندارد و همچون گذشته در دو بخش صحنهای و خیابانی برگزار میشود با این تفاوت که امسال هر دو بخش کاملاً بهصورت رقابتی دنبال میشود.
دبیر بیستوپنجمین جشنواره تئاتر رضوی، با اشاره به تغییرات سال گذشته توضیح داد: در دوره قبل، جشنواره یک بخش ویژه داشت که با هدف حمایت از نسل جدید تئاتر برگزار شد. آن بخش شامل چند زیرمجموعه ازجمله بخش دانشجویی، نمایشاولیها و جوانان بود که البته جنبه غیررقابتی داشت و بیشتر بر کشف استعدادهای نو تمرکز میکرد.
جانفدا افزود: با توجه به محدودیتهای اعتباری امسال، تمرکز جشنواره بر اجرای بخشهای اصلی است؛ با این حال، کیفیت آثار نسبتبه سال گذشته رشد محسوسی داشته است. امسال، هم بخش صحنهای و هم بخش خیابانی در قالب رقابتی برگزار میشود و آثار برگزیده به مرحله نهایی راه خواهند یافت.
دبیر این دوره از جشنواره، با اشاره به گستردگی فعالیتهای نمایشی در خراسان رضوی گفت: استان خراسان رضوی یکی از فعالترین استانها در حوزه تئاتر کشور است. همین گستردگی باعث میشود داوری و انتخاب آثار برای حضور در جشنواره دشوارتر باشد. در این دوره، در مجموع ۱۲۰ اثر نمایشی متقاضی حضور در جشنواره بودند که شامل ۸۰ نمایش صحنهای و ۳۵ نمایش خیابانی است.
وی با بیان اینکه از میان این آثار، تعداد محدودی به مرحله نهایی راه مییابند، افزود: در بخش صحنهای، پیشبینی میشود حدود ۱۲ نمایش برای داوری نهایی انتخاب شود.
دبیر جشنواره در بخش دیگر سخنان خود ادامه داد: سال گذشته، تنها سه نمایش از استان به جشنواره فجر راه یافت، اما امسال این سهمیه به چهار اثر افزایش پیدا کرده است.
وی با تأکید بر رشد کیفی آثار در مقایسه با سال گذشته، خاطرنشان کرد: سطح کیفی آثار امسال بهمراتب بالاتر است و نشاندهنده پویایی و بلوغ جریان تئاتر رضوی است.
جانفدا در ادامه توضیحات خود با اشاره به جزئیات آییننامه و سهمیهبندی آثار منتخب برای حضور در جشنواره تئاتر فجر گفت: آییننامه انتخاب آثار، جدید نیست و سالهاست بر اساس همان ضوابط عمل میشود. بر اساس این آییننامه، اگر ۱۲ اثر نمایشی در مرحله نهایی جشنواره حضور داشته باشد، حداکثر چهار اثر میتوانند به جشنواره تئاتر فجر معرفی شوند. اما انتخاب این آثار کاملاً در اختیار هیئت داوران است و هیچ اجباری از سوی دبیرخانه وجود ندارد.
وی افزود: ممکن است داوران در فرایند داوری تشخیص دهند که کمتر از چهار اثر واجد شرایط حضور در فجر هستند. به همین دلیل، تعداد نهایی آثار منتخب به کیفیت آثار بستگی دارد. با این حال، دبیرخانه جشنواره همه تلاش خود را خواهند کرد تا حق تئاتر استان خراسان رضوی حفظ شود و حضور پررنگی در جشنواره فجر داشته باشیم.
جانفدا یادآور شد: استان خراسان رضوی در ادوار گذشته جشنواره فجر، یکی از استانهای شاخص در حضور آثار بوده است و همواره بعد از تهران، بیشترین آثار شرکتکننده را داشته و ما نیز مصمم هستیم از این جایگاه دفاع کنیم.
دبیر جشنواره تئاتر رضوی با تأکید بر اینکه ترکیب شرکتکنندگان در این دوره، متنوع و امیدبخش است، گفت: امسال در کنار کارگردانان باتجربه، گروهی از کارگردانان جوان و نوپا نیز در جشنواره حضور دارند و این ترکیب باعث پویایی و ارتقای کیفیت آثار شده است. به همین دلیل انتظار میرود امسال شاهد جشنوارهای باکیفیتتر و متنوعتر باشیم.
وی درباره زمان برگزاری جشنواره نیز اظهار کرد: تاریخ دقیق آغاز جشنواره هنوز نهایی نشده است، اما در بازه زمانی ۲۰ تا ۳۰ آبان ۱۴۰۴، برگزار خواهد شد. احتمال دارد بخش خیابانی زودتر از بخش صحنهای آغاز شود که این موضوع در حال هماهنگی نهایی با دستگاههای مختلف است.
جانفدا در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به موانع و چالشهای پیشروی جشنواره، گفت: ما سه چالش عمده داریم که تقریباً هر سال با آنها مواجه هستیم؛ کمبود اعتبارات، نبود دبیرخانه دائمی و مشکلات زیرساختی.
وی درباره مسئله اعتبارات توضیح داد: باوجود گستردگی استان خراسان رضوی و تعداد بالای هنرمندان تئاتر، بودجه اختصاصیافته به جشنواره بسیار محدود است. تأمین هزینههای اجرا، اسکان و پذیرایی گروهها با این اعتبارات ناچیز تقریباً ناممکن است. از همین رو، دبیرخانه هر سال تلاش میکند از طریق نهادهای دولتی، بخش خصوصی و دستگاههای مختلف فرهنگی بخشی از هزینهها را تأمین کند.
دبیر جشنواره در ادامه به ضرورت ایجاد دبیرخانه دائمی اشاره کرد و گفت: از آنجا که جشنواره تئاتر رضوی یکی از رویدادهای تکلیفی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، لازم است دبیرخانهای دائمی برای آن تشکیل شود تا فعالیتها بلافاصله پس از پایان هر دوره آغاز شود. اکنون متأسفانه هر سال انتخاب دبیر جشنواره به دقیقه نود موکول میشود که این موضوع روند برنامهریزی و پیگیری امور را دشوار میکند.
وی درخصوص مشکلات زیرساختی بیان کرد: در بسیاری از شهرستانهای استان، سالنهای استاندارد نمایشی وجود ندارد و امکانات لازم برای اسکان و پذیرایی گروهها فراهم نیست. به همین دلیل، ناگزیر هستیم تقریباً همه دورههای جشنواره را در شهر مشهد برگزار کنیم که این خود هزینهها را افزایش میدهد. اگر در آینده، امکان برگزاری جشنواره در شهرهای دیگر فراهم شود، نهتنها به پویایی تئاتر استان کمک میکند، بلکه موجب رشد فرهنگی و اقتصادی آن مناطق نیز خواهد شد.
در پایان، جانفدا با قدردانی از تلاش هنرمندان و گروههای نمایشی گفت: باوجود همه دشواریها، تئاتر خراسان همچنان زنده و پویاست. حضور نسل جوان در کنار پیشکسوتان نویدبخش آیندهای روشن برای هنر نمایش در این خطه است.