درباره فیلم «محمد رسول‌ا...» («الرساله») مصطفی عقاد که هنوز پس از ۴۵ سال تازگی دارد

محمدناصر حق‌خواه | شهرآرانیوز - در ایران، ۴۵ سال پس از ساخت فیلم The Message و البته پس از ساخت فیلمی ایرانی به‌نام «محمد رسول‌ا...»، هنوز هم به‌جای ترجمه نام فیلم The Message با عنوان‌هایی مثل رسالت یا پیام، مردم و حتی اهالی سینما آن را با نام «محمد رسول‌ا...» می‌شناسند. اثری که جزو اولین فیلم‌هایی بود که در کشور ما پس از انقلاب اسلامی در سینما‌ها روی پرده رفت و در آن سال‌ها جزو فیلم‌های پرفروش گیشه شد. اثری که هنوز هم پس از سال‌ها در تلویزیون ما در سالگرد‌های رحلت یا بعثت یا تولد پیامبر اسلام (ص) پخش می‌شود و جالب اینجاست که هنوز هم برای بار چندم برای مخاطب ایرانی دیدن دارد.

 

 

 

 

در متن و حاشیه این فیلم داستان‌های زیادی وجود دارد که عجیب‌ترین آن ساخت ۲ نسخه کاملا موازی از فیلم است، به این معنی که مطابق نسخه آمریکایی فیلم که دیده‌ایم، یک فیلم با زبان عربی و با بازیگران عرب ساخته شده است. فیلمی که حتی یک سکانس، پلان و دیالوگ هم با نسخه زبان انگلیسی‌اش تفاوت ندارد و نکته فقط در تفاوت بازیگران و زبان فیلم است. مصطفی عقاد، کارگردان بزرگ مسلمان، که علاوه بر فیلم رسالت، فیلم موفق عمر مختار (شیر‌صحرا) را هم ساخته است، در سال ۲۰۰۵ در یک بمب‌گذاری تروریستی کشته شد و بعد از او کمتر اثری مشابه و به‌موفقیت فیلم‌های او درباره موضوعات مرتبط با مسلمانان و دنیای اسلام ساخته شد.

 

 

سال‌هاست که فیلم‌های مختلفی در دنیا و البته در کشور خودمان با موضوعی مشابه آنچه مصطفی عقاد ساخته، تولید شده است، فیلم‌هایی درباره زندگی پیامبر اسلام (ص) در دوره‌های مختلف زندگی ایشان یا با تمرکز بر دوره‌ای خاص. آخرین نمونه و آشناترین نمونه آن، فیلم مجید مجیدی با نام «محمد رسول‌ا...» است که به دوره پیش از تولد و کودکی حضرت محمد (ص) می‌پردازد. این فیلم که قرار بود اول یک سه‌گانه سینمایی باشد و در بخش‌های بعدی مجیدی به باقی بخش‌های زندگی پیامبر اکرم (ص) بپردازد، در همان دوره اول متوقف شد و با وجود هزینه زیاد و البته کیفیت خوب فیلم در بخش‌های فنی، نتوانست جایگاهی مشابه فیلم عقاد کسب کند، جایگاهی که حالا پس از ۴ دهه باعث شده است یادداشتی درباره تأثیر گسترده فیلم عقاد بر فضای‌مجازی ایران به‌ویژه در روز‌هایی مثل ایام رحلت پیامبر (ص) بنویسیم.

 

 

 

با گشت‌وگذاری در صفحات مجازی می‌توانید از سلحشورانه‌ترین لحظات جنگ‌های پیامبر اسلام (ص) و رشادت‌های حضرت علی (ع) تا لحظات مهم تاریخی و سیاسی مثل صلح پیامبر (ص) با سران کفار یا لحظه انتخاب بلال به‌عنوان مؤذن اسلام و اذان‌گفتن او تا لحظات شیرینی مثل فتح مکه و روز‌های تلخ سخت‌گیری‌ها بر پیامبر (ص) در سال‌های اول بعثت در همین شهر را ببینید.

 

 

 

 

هنوز دیالوگ ماندگار آنتونی کوئین را که نقش حمزه سیدالشهدا، عموی پیامبر (ص)، را بازی کرده است در دفاع از پیامبر (ص) با موسیقی درخشان موریس‌ژار می‌شنویم، تحت‌تأثیر قرار می‌گیریم و هنوز دیدن ویدئو‌های اینستاگرامی صحنه تلخ شهادت او دلمان را می‌خراشد. دیالوگ‌های فرستادگان پیامبر (ص) در سفر به حبشه هنوز در توئیتر به‌عنوان نمونه‌ای در تبلیغ درست استفاده می‌شود و تصویر و دیالوگ‌های پادشاه حبشه به‌عنوان نمونه فردی که گوشش را به روی حرف حق باز نگاه می‌دارد، بازنشر می‌شود. شاید افراد مؤثر فرهنگی، سال‌ها پس از ساخت چنین فیلمی وقتی به فضای‌مجازی و تأثیر گسترده آن نگاه بیندازند، راه درست‌تری برای ساخت آثار فرهنگی با محوریت موضوعات مهم تاریخ اسلام انتخاب کنند، اما برای ما به‌عنوان مخاطب، اکنون لذت‌بردن از این صحنه‌ها و بازنشر آن بهترین کار به‌نظر می‌رسد!