آماده‌باش ۶۵۰۰ نیروی شهرداری مشهد درپی صدور هشدار بارش شدید باران (۱۸ اسفند ۱۴۰۳) جمع‌آوری روزانه ۲ هزار تن زباله از سطح شهر مشهد تعبیه بیش از ۳ هزار جای پارک موقت پیرامون حرم مطهر رضوی (۱۸ اسفند ۱۴۰۳) رئیس کمیسیون خدمات‌شهری و محیط‌زیست شورای اسلامی شهر مشهد خبر داد: توسعه و ساخت ۵ ایستگاه آتش‌نشانی در سال ۱۴۰۴ درباره تاریخ ساختمان بوستان کوهسنگی مشهد | عمارتی که اعتبار شهر بود ضرورت توجه به پدیده فرونشست زمین در کلانشهرها هوای کلانشهر مشهد برای پنجمین روز متوالی آلوده است (۱۸ اسفند ۱۴۰۳) ظرفیت‌ها و اقدامات واحدهای اقامتی مشهد برای میزبانی از زائران در نوروز ۱۴۰۴ شهردار مشهد مقدس خبر داد: حضور بیش از ۲۵ هزار مخاطب و مشارکت ۳۵۰ مسجد در طرح «ترنم زندگی» راه‌اندازی سامانه پایاپای برای تهاتر طلب پیمانکاران و بدهی مجوز‌های ساختمانی شهروندان در مشهد ناصحی: رسانه‌های متعهد و شناسنامه‌دار به‌راحتی به اطلاعات دسترسی داشته باشند فعالیت ۶ مجموعه «نان زائر شهرما» پیرامون حرم امام‌رضا(ع)، هم‌زمان با ماه رمضان ۱۴۰۳ کاشت حدود ۲ هزار نهال در آرامستان‌های تحت نظارت شهرداری مشهد از ابتدای سال ۱۴۰۳ کاهش آلودگی هوای مشهد امروز (۱۷ اسفند ۱۴۰۳) احتیاط! مشغول شهرتکانی هستیم روایت دکتر محمدابراهیم باستانی‌پاریزی از مشهد سال ۱۳۴۹ | مشهد شهر درخت‌هاست سردرگمی مراجعان در پیداکردن محل دفن اموات در آرامستان بهشت رضا (ع) تمرکز بودجه‌ ۱۴۰۴ مشهد بر توسعه پایدار و عدالت‌محوری
سرخط خبرها

مقاومت زنان و نوا‌های ماندگار شمال خراسان

  • کد خبر: ۵۰۵۱۸
  • ۰۸ دی ۱۳۹۹ - ۱۸:۰۶
مقاومت زنان و نوا‌های ماندگار شمال خراسان
نوا‌های محلی که توسط بخشی‌ها و هنرمندان شمال خراسان حفظ و صیانت شده، دربردارنده مقام‌ها و نغمه‌هایی است که بر مبنای شور و عرفان پایه‌گذاری شده است. این موسیقی از گذشته تا کنون برخاسته از سبک زندگی و باور‌های فرهنگی مردم آن خطه و به طور سنتی صیانت و منتقل شده است.
غلامرضا آذری خاکستر |شهرآرانیوز؛ نوا‌های محلی که توسط بخشی‌ها و هنرمندان شمال خراسان حفظ و صیانت شده، دربردارنده مقام‌ها و نغمه‌هایی است که بر مبنای شور و عرفان پایه‌گذاری شده است. این موسیقی از گذشته تا کنون برخاسته از سبک زندگی و باور‌های فرهنگی مردم آن خطه و به طور سنتی صیانت و منتقل شده است. یکی از ویژگی‌های کلام در نوا‌های شمال خراسان، بیان داستان‌های مختلف و نگاه پندآمیز وقایع زندگی مردم و به‌ویژه مقاوت زنان در شرایط سخت است که در این منطقه جغرافیایی با آن روبه‌رو بوده‌اند. نوا‌های ماندگار در شمال خراسان در کنار برداشت هنری در مسائل اجتماعی نیز تأثیرگذار هستند. آهنگ نیز همچون شعر توصیفی گاهی چنان سوز به پا می‌کند که مخاطب را حیران و گاهی حس و حال وطن‌پرستی‌اش را هویدا می‌کند؛ بنابراین راز ماندگاری این نوا‌ها را باید در مردمی بودن آن‌ها دانست. تاکنون درباره تاریخ پیدایش این نوا‌ها در شمال خراسان برخی پژوهشگران همچون استاد کلیم‌ا... توحدی پیشگام شده‌اند. توحدی پژوهش «هزار و یک شب» را که دربرگیرنده فلسفه شعر و موسیقی کرمانج خراسان است تألیف و به صورت مفصل کار کرده است.
 
فلسفه وجودی هر آهنگ با تاریخ و وقایع آن نیز در هم آمیخته است. به قولی، در خراسان و برخی نواحی ایران پس از هجوم بیگانگان و کشتار و انباشت اجساد زنان سرودی به نام «انارکی» می‌خواندند. زنان دور اجساد جمع می‌شدند و نار می‌زدند و گریه می‌کردند. یا در «ا... مزار» دختری بعد از مشاهده اجساد کشته‌شدگان بسیار و پیدا نکردن یارش در جست‌وجوی مزار او «ا... مزار» خوانده است.
 
دکتر یوسف متولی حقیقی طی مقالاتی به فلسفه آهنگ‌های شمال خراسان پرداخته است. از میان آهنگ‌های باقی‌مانده می‌توان به «خجه‌لوره»، «پری‌جان»، «لی‌یاره»، «ا... مزار»، «مرجان، دختر کرد»، «فاطمه‌جان»، «ننه‌خانم»، «کرم‌اصل‌خان»، «زهره» و «طاهر و سکینه» اشاره کرد. نوا‌ها و اشعار ماندگار طی سال‌های متمادی در شمال خراسان را می‌توان در ۲ محور مورد تحلیل کرد: نخست نوا‌هایی که محتوای رزمی و ملی دارند که با سوزوگداز همراه‌اند. دوم آن‌ها دربردارنده عشق‌های نافرجام و یک‌طرفه و حتی همراه با ظلم بوده‌اند. به طور کلی آهنگ‌های «ا... مزار» و «لی‌یاره» در ردیف نوا‌های سوزناک هستند که روایت آن‌ها تا اندازه‌ای با هم سنخیت دارد.
 
«لی یاره» داستان دلدادگی بهمن و گلنار است. دراواسط دوره قاجار طی تهاجمی به کرد‌های مناطق شمال خراسان تعدادی از زنان و کودکان به اسارت می‌روند. گلنار نیز در این شبیخون اسیر می‌شود. پس از آن، بهمن در جست‌وجوی گلنار دیوانه‌وار آواره کوه و بیابان شد و سرنوشت گلنار در آن سوی مرز‌ها در بازار‌های برده‌فروشی رقم خورد. پس از این رویداد، روایتی از این واقعه تلخ در بین بخشی‌ها و نوازندگان ایجاد شده که در آهنگی عاشقانه با عنوان «لی‌یاره» تجلی پیدا کرده است، نوا‌هایی که حکایت از ظلم و از طرفی ایستادگی زنان و مقاومت در برابر تجاوز بیگانگان به این خطه جغرافیایی دارد.
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->