جهان بدون اپلیکیشن‌ها چه شکلی است؟

عادل نجفی | شهرآرانیوز - اجازه بدهید همین ابتدا یک سؤال غیرعادی در یک نشریه فناوری بپرسم! چرا برای انجام بازی‌ها، خرید و فروش، تماشای فیلم و سریال یا پیگیری خبر‌ها روی تلفن‌های همراه حتما از اپلیکیشن‌ها استفاده کنیم؟ تلفن‌های هوشمند ما این روز‌ها مانند لپ‌تاپ‌ها و رایانه‌های رومیزی به دروازه‌های ورود ما به فضای مجازی تبدیل شده‌اند، اما هر بار که بخواهیم آن‌ها را عوض کنیم، باید وقت زیادی را صرف نصب، ثبت‌نام و راه‌اندازی اپلیکیشن‌ها کنیم. شاید بپرسید چه ایرادی دارد. پاسخ تسلط گوگل و اپل بر زندگی دیجیتالی شما از طریق همین اپلیکیشن‌هاست، البته اگر تسلط آن‌ها بر دیگر جنبه‌های زندگی‌مان صرف نظر کنیم.

 

در گذشته نه‌چندان دور، مرورگر تلفن‌های همراه هوشمند در بارگذاری صفحات وب یا بازی‌ها عملکرد ضعیفی داشتند و ما را به سراغ اپلیکیشن‌های اختصاصی هدایت می‌کردند، اما به‌تدریج این ضعف‌ها برطرف شدند. برای نمونه، در دنیای سرگرمی‌ها، محصولات Xbox و دیگر تولیدکنندگان صنایع سرگرمی را می‌توان روی مرورگر تلفن همراه نیز بازی کرد. مسئله مهاجرت اپلیکیشن‌های بازی به مرورگر‌ها اهمیت بسیاری دارد، زیرا آن‌ها از لحاظ فنی پیچیدگی‌های بیشتری دارند. پس اگر می‌توان بازی‌ها را از دنیای اپلیکیشن‌ها خارج کرد، احتمالا می‌توان دیگر حوزه‌ها نظیر اخبار، فروشگاه‌ها و ... را نیز جدا کرد. شاید یکی از اولین نکاتی که باید درباره اپلیکیشن‌ها بدانیم آن است که آن‌ها قابل چشم‌پوشی هستند.

 

در دهه گذشته و آغاز نبرد میان فناوری‌های همراه، جدال سنگینی میان وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها در جریان بود که برنده آن‌ها همان‌طور که امروز مشاهده می‌کنیم، اپلیکیشن‌ها بودند. دلیل آن نیز برتر فنی اپ‌ها بود. اما امروزه مرورگر‌های وب تلفن‌های همراه توانایی بیشتری دارند و رایانش ابری پردازش بسیاری از فرایند‌های پیچیده نرم‌افزاری را آسان کرده است. اکنون فعالان نرم‌افزاری و فضای مجازی بیشتری به سراغ این پرسش می‌روند که آیا ما به اپلیکیشن‌های بیشتری نیاز داریم. از جمله این افراد می‌توان به زاکرشراف، ستون‌نویس حوزه فناوری اطلاعات در روزنامه واشینگتن‌پست، اشاره کرد که حرکت ما به سمت اپلیکیشن‌ها را اشتباه می‌خواند و می‌نویسد «زمان حرکت به سوی نسخه موبایل وب‌سایت بسیاری از خدمات و سرویس‌های آنلاین فرا رسیده است». از دیگر نکاتی که فعالان این حوزه بر آن تأکید دارند مسئله کنترل است.

 

اپل و گوگل بخش زیادی از آنچه را روی تلفن‌های همراه ما در سراسر جهان امکان‌پذیر است دیکته می‌کنند. این امر البته مزایای خوبی نیز دارد و برای نمونه، ما را از خطر باج‌افزار‌ها و دیگر تهدید‌های امنیتی مصون می‌دارد. اما آثار جانبی نیز به دنبال دارد. اپل و گوگل به ازای تراکنش‌های مالی‌ای که در اپلیکیشن‌های مختلف انجام می‌شود، مبلغی به عنوان کارمزد دریافت می‌کنند که پرداخت آن برای همه توسعه‌دهندگان ممکن نیست. در مقابل، عرضه خدمات بر بستر اینترنت رایگان است و هزینه‌های آن مستقیم به دست توسعه‌دهنده‌ها می‌رسد. شاید تصور کنید این مباحث و جدال‌ها تنها درباره پول میان غول‌هایی نظیر اپل و گوشی‌های هوشمند اندرویدی از یک سو و اپلیکیشن‌های بزرگی مانند نتفلیکس یا اسپاتیفای از سوی دیگر است، اما این جدال بر سر خیال‌پردازی است!

 

تصور آنکه برای واقعیت موجود نیز جایگزینی وجود دارد و شرکت‌های مختلف مجبور به طراحی اپلیکیشن‌هایی با مختصات الزامی اپل و گوگل نیستند و محصولات آن‌ها قابلیت اجرا و دسترسی روی رایانه‌ها و تلفن‌های مختلف را نیز دارد. این فرایند می‌تواند به شرکت‌ها و توسعه‌دهندگان جزئی نیز فرصت عرض اندام بدهد و از طرف دیگر، خدمات دیجیتالی را برای ما کاربران، ارزان‌تر و حتی بهینه‌تر سازد. شاید دیگر تنها ۲ سیستم عامل غالب در جهان نداشته باشیم و شاید شرایط آن‌چنان آشفته شود که امنیت سایبری ما در معرض خطر قرار گیرد. بدون تردید، پیاده‌سازی ایده کنار گذاشتن اپلیکیشن‌ها بسیار دشوار است و حتی شاید ارزش این همه چالش را نیز نداشته باشد، اما مسئله روند گردش قدرت در بین اپلیکیشن‌ها نمی‌تواند این‌گونه ادامه یابد و باید به دنبال جایگزین‌هایی برای به حداقل رساندن نقش اپلیکیشن‌ها در زندگی دیجیتالی خود باشیم.